Дәріс Дәрістің тақырыбы: Кіріспе

жүктеу 250,7 Kb.

бет	32/48
Дата	29.09.2022
өлшемі	250,7 Kb.
	#39454

1 ... 28 29 30 31 32 33 34 35 ... 48

ОФД,Лекция жинағы, 2022ж. (1)

В-лимфоциттер

Т-лимфоциттер сүйек кемігінде, жілік майында түзіледі де тимус безінде одан әрі дамиды. Олар үшке бөлінеді:

Т-киллер;
Т-хелпер;
Т-супрессор.
Киллер – өлтіруші жасуша ісік жасушаларын, адам организмінде бөгде заттарды жоятын иммунитет жасайды. Сонымен қатар, медиатор – лимфокин юөліп шығарады. Димфокин өзге жат жасушаларды ыдыратып, жоятын лизосом ферменттерін, мкрофагтардың әсерін күшейтеді.

Хельпер – көмекші жасуша, В-лимфоцитпен әрекеттесіп, оны плазмалық антидене шығаратын жасушаға айналдырады. Антидене антигенмен әрекеттеседі.
Супрессор – қысым көрсетуші, реттеуші клетка. Ол В-лимфоциттің және Т-киллер реакциясы күшейіп бара жатса, тежеп отырады. Т-лимфоциттер арасында иммунитетті ұзартатын еске сақтау клеткалары да болады.
В-лимфоциттер жілік майында түзіліп, ішек пен тоқ ішектің лимфоидтық ұлпаларында, бадамша бездерінде одан әрі дамиды. В-лимфоциттер мен Т-лимфоциттер өзара әрекеттескен соң иммунды глобулиндер, антиденелер шығарады (гумаралды иммунитет).
Лейкоциттер қасиеттері:

Амеба тәрізді қозғалыс;
Диапедез – бүтін қан тамырларының қабырғасы арқылы өте алу қабілеті;
Фагоцитоз –бөгде заттар мен микроорганизмдерді қоршап алу, сініру, ыдыратып жіберу қабілеті.
Лейкоциттер қасиеттері:

Қорғаныш (фагоцитоз);
Антитоксиндік – антитоксиндерді жасау, микробтар бөліп шығарған заттарды заласыздандырады;
Антидене жасау, иммунитетті қамтамасыз етеді;
Қабынудың барлық кезеңдеріне қатысады, регенеративті процессті реттейді, жараның жазылуын жылдамдатады;
Ферментативті – фагоцитозға қажетті ферменттерді жасайды;
Гепарин және гистамин жасау арқылы қан ұю процесіне қатысады;
Иммунтық жүйенің орталығы болып табылады, генетикалық гомеостазды сақтайды;
Өзіндік мутант клеткаларды жоюды қамтамасыз етеді;
Белсенді пирогендерді түзеді;
Ақпараты бар макромолекулаларды тасымалдайды.

Тромбоцит – ( грек, thrombos -тромбы, kytos - жасуша) — қанның ұюын қамтамасыз ететін қан клеткасы. Тромбоцит - сүйектің қызыл кемігіндегі ірі жасушалар - мегакариоциттерден жетіледі. Қан табақшалары мегакариоциттер цитоплазмасының мөлшері екі-үш мкм ядросыз бөлікшелері. Олар қанда топтасып орналасады. Қан табақшалары жақсы боялатын дәнді орталық бөлігі Қанның ұю кезеңдері: белсендірілу фазасы, коагуляция фазасы, ретракция фазасы. Қалыпты жағдайда қанда 1 мм³ 200-300 мың тромбоцит болады. Тромбоцитттер 10 күн өмір сүреді. Тромбоциттердің санының көбеюі – тромбоцитоз, азаюы – тромбоцитопения.
Тромбоциттердің қасиеттері:

Амеба тәрізді қозғалу;
Фагицитоз;
Бөгде заттар бетіне жабысу және бөлшектерді өзара желімдейді;
Оңай бұзылады;
БАЗ бөледі және сіңіреді: серотонин, адреналин, норадреналин;
Құрамында ерекше қанды ұйытуға қабілетті қосылыстар болады.

Тромбоциттер қызметі:

Тромб түзуге белсенді қатысады;
Қан ағуды тоқтатады (гемостаз);
Қорғаныш, микробтарды желімдеу арқылы (агглютинация);
Қан ағуын тоқтатуға арналған ферменттер түзеді;
Тамырлар жүйесінің құрылымы н сақтайтын креативті заттарды
Ұлпа мен қан арасындағы гистогематикалық тосқауылға әсер етеді.

Ұю – қанның биологиялық қасиеті, қорғаныс қызметінің бір түрі.

жүктеу 250,7 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 28 29 30 31 32 33 34 35 ... 48