Баланс құрылымындағы активтер Отандық бухгалтерлік есеп стандарттарына сәйкес келесі активтер бөлінеді: - Ұзақ мерзімді активтер.
- Ағымдағы активтер.
Активтердің өтімділігі-ұйымның ақшалай міндеттемелерін өтеу үшін қаржылық, материалдық, материалдық емес ресурстарды тез және оңай жүзеге асыру мүмкіндігі. Ұзақ мерзімді (тұрақты) активтер - Денсаулық сақтауда ұзақ мерзімді (тұрақты) активтерге мыналар жатады: ғимараттар, құрылыстар, жабдықтар, көлік, өлшеу құралдары мен құрылғылары, есептеу техникасы және бухгалтерлік есеп пен есептіліктің басқа объектілері
Негізгі құралдар статистикасы келесі көрсеткіштер тобын қамтиды: - негізгі құралдардың құны мен жағдайы;
- негізгі құралдардың қозғалысы;
- негізгі құралдарды пайдалану.
- Негізгі құралдардың құны мен жай-күйінің көрсеткіштері. Негізгі құралдардың жалпы көлемін тек ақшалай түрде анықтауға болады. Ол үшін олардың баланстық құнын есептейміз.
- Баланстық құн-Денсаулық сақтау ұйымының бухгалтерлік балансында ескерілген Негізгі құралдардың құны.
- Физикалық тозу-бұл тұтыну құнының негізгі құралдарының жоғалуы, нәтижесінде олар одан әрі пайдалануға жарамсыз болады. Негізгі құралдардың физикалық тозуы оларды пайдаланудың, сыртқы (табиғи) факторлардың, төтенше жағдайлардың (өрт, су тасқыны және т.б.) әсерінен болуы мүмкін. Физикалық тозу-бұл амортизацияның материалдық негізі.
- Физикалық тозуды бағалау үшін негізгі құралдар объектісінің физикалық тозу коэффициенті формула бойынша есептеледі:
- Негізгі құралдар объектісінің физикалық тозу коэффициенті = пайдалану жылдарының нақты саны / пайдаланудың нормативтік мерзімі
- Осы көрсеткіштің 1-ге тең мәнге жетуі объектіні негізгі құралдарды пайдалануды тоқтату немесе оны жаңғыртуды жүргізу туралы шешім қабылдау үшін негіз болып табылады.
- Моральдық тозу– ғылыми-техникалық прогресс және еңбек өнімділігінің өсуі аясында негізгі құралдар құнының төмендеуі.
- Бірінші жағдай, мысалы, нарықта заманауи диагностикалық жабдықтың пайда болуына әкеледі және бұл қолданыстағы диагностикалық кешендердің пайдалылығын төмендету факторына айналады.
- Екіншісі-қолданыстағы жабдықтармен салыстырғанда жаңадан жасалған жабдықты арзандату. Негізгі құралдардың моральдық тозу дәрежесі сараптамалық түрде айқындалады және олардың қызмет ету мерзімдерін, амортизация нормаларын айқындау кезінде, қайта бағалау кезінде ескерілуге тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: |