Дениеті мен білімін

жүктеу 5,28 Mb.

Pdf просмотр

бет	174/209
Дата	09.10.2023
өлшемі	5,28 Mb.
	#43715

1 ... 170 171 172 173 174 175 176 177 ... 209

Дін мен діл

296

– Қазіргі таңда елімізде пайғамбарымыздың
сүннетін, хадистерін мойындамайтын «Құраншылар»
деген жаңа топ пайда болды. Олар кімдер? Көздегені
не?
– Ең әуелі ол топтың өздерін
«Құраншылар»
деп
атауы дұрыс емес. Себебі,
«Құраншылар»
деген сөз
«біз
Құранды дұрыс түсініп, әр ісімізде оны басшылыққа ала
-
мыз»
дегенге саяды. Ал енді Құранды Алланың адамзатқа
жіберген ақырғы елшісінің хадистерінсіз дұрыс түсіну
мүмкін бе? Әрине, жоқ. Олай дейтініміз, Алла елшісі
Мұхаммед (с.а.у.) қасиетті Құран кітапты адамзатқа
жеткізуші жай дәнекер ғана емес, оны егжей-тежейлі
түсіндіруші, жалпысын жалқылайтын, кесек айтылған
үкімдер мен жалпы айтылған ереже-қағидаларды
тарқатып талдайтын ұлы ұстаз ретінде жіберілген.
Құранда құлшылық мәселесі болсын, дүниелік қарым-
қатынастарды реттейтін басқа құқықтық мәселелер бол
-
сын барлығы, көбіне, жалпы ереже күйінде айтылған.
Ал сол негізгі ережелерді тарқатып түсіндірген, кесек
үкімдердің тармақтарын талдап берген ақырғы елші
Мұхаммед (с.а.у.) пайғамбардың сахих хадистері болмақ.
Мысалға, Құранда
«намаз оқып, зекет беріңдер»
деген
тоқсанға жуық аят бар. Бірақ бұл аяттардың ешбірінде
296
«Айқын»
газетінің 17 қазан, 2009 жылғы санында жарық көрген
сұхбат. Ескерту: Газет бетінің шектеулілігіне байланысты
қысқартылып жарық көрген сұхбаттың толық нұсқасы беріліп
отыр.

238
Дін мен Діл
намаздың нақты уақыттары, рәкат сандары және намаз
ішінде оқылатын сүрелер мен дұғалары көрсетілмеген. Ал
енді хадисті жоққа шығарсақ, ғасырлар бойы оқылып келе
жатқан намаз қалай оқылады? Сондай-ақ Құранда зекет
берілуі тиіс мал-мүліктің түрлері мен мөлшері де нақты
көрсетілмеген. Тіпті мұсылмандықтың рәмізіне айналған
бес уақыт шақырылатын азанның сөздері де Құранда ай
-
тылмайды. Мәйіттің қалай кебінделіп, жаназа намазының
қалай атқарылып, қалай жерленетіндігі де білдірілмеген.
Ендеше, хадиссіз Құранды, Исламды дұрыс түсіну
мүлдем мүмкін болмағандықтан, бұл топтың өздерін
бұлай атауларының астарында Құранды өздерінің теріс
әрекеттеріне бүркеме ету жатыр. Сондықтан оларды
«Құраншылар»
дегеннен гөрі
«Сүннетті мойындамай
-
тындар, хадистерді жоққа шығаратындар»
дегеніміз
жөн. Бұл жайлы Қазандық ғалым Мұса Жаруллаһ
(1874-1949) өзінің
«Китабус-сунна»
атты кітабының
кіріспесінде:
«Бұлардың өздерін «Құраншылар» деп
атауының жалғыз себебі – Құранды бізге жеткізген
Пайғамбарымыздың (с.а.у.) сүннетін жоққа шығаруы
болмақ. Бұлардың кейбіреуі Құранды қорғаған боп
Алла елшісінің (с.а.у.) сүннеттерін жоққа шығарғанын
байқадым. Бұлардың өздеріне мұндай лақап ат тағулары
Құранды келеке етуден басқа ештеңе емес»
297
– деп,
мұндай топ өкілдерінің өздерін
«Құраншылар»
деп
атауға лайық емес екенін білдірген.

жүктеу 5,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 170 171 172 173 174 175 176 177 ... 209