38-сурет
№21. Ом заңы
Жұмыстың мақсаты – физика пәні бойынша Ом заңын пайдаланып, ток, кернеу және кедергінің мәндерін есептейтін бағдарлама құру. 1. Ол үшін жаңа жоба ашып, Пішінге 39-суретте көрсетілген компоненттерді орналастырыңыз.
2. Компоненттердің оқиғалары мен қасиеттерін төменде берілген бағдарламаға сәйкес өңдеп, жұмыс мақсатына сәйкес әрекеттерді атқарыңыз.
Жұмысты орындау бағдарламасы:
unit om_;
{$R *.dfm}
// Токты, кернеуді не кедергіні есептеу
procedure Calculate;
var
I,U,R: real; // ток, кернеу, кедергі
39-сурет
begin
if Form1.RadioButton1.Checked then
// ток
begin
U := StrToFloat(Form1.Edit1.Text);
R := StrToFloat(Form1.Edit2.Text);
if (R <> 0) then
begin
I := U/R;
Form1.Label3.Caption := 'Ток: ' + FloatToStrF(I,ffFixed,4,2) + ' А';
end
else ShowMessage('Кедергі нөлге тең болмауы тиіс.');
exit;
end;
if Form1.RadioButton2.Checked then
// кернеу
begin
I := StrToFloat(Form1.Edit1.Text);
R := StrToFloat(Form1.Edit2.Text);
U := I*R;
Form1.Label3.Caption := 'Кернеу: ' + FloatToStrF(U,ffFixed,4,2) + ' В';
exit;
end;
if Form1.RadioButton3.Checked then
// кедергі
begin
U := StrToFloat(Form1.Edit1.Text);
I := StrToFloat(Form1.Edit2.Text);
if (I <> 0) then
begin
R := U/I;
Form1.Label3.Caption := 'Кедергі: ' + FloatToStrF(R,ffFixed,4,2) + ' Ом';
end
else ShowMessage('Ток нөлге тең болмауы тиіс.');
end;
end;
// Ток ауыстырып қосқышын таңдау
40-сурет
procedure TForm1.RadioButton1Click(Sender: TObject);
begin
Label1.Caption := 'Кернеу (вольт)';
Label2.Caption := 'Кедергі (Ом)';
Label3.Caption := '';
end;
// Кернеу ауыстырып қосқышын таңдау
41-сурет
procedure TForm1. RadioButton2Click(Sender: TObject);
begin
Label1.Caption := 'Ток (ампер)';
Label2.Caption := 'Кедергі (Ом)';
Label3.Caption := '';
end;
// Кедергі ауыстырып қосқышын таңдау
42-сурет
procedure TForm1.RadioButton3Click(Sender: TObject);
begin
Label1.Caption := 'Кернеу (вольт)';
Label2.Caption := 'Ток (ампер)';
Label3.Caption := '';
end;
// Edit1өрісінде пернені басу
procedure TForm1.Edit1KeyPress(Sender: TObject; var Key:Char);
begin
case Key of
'0'..'9',#8: ; // цифрлар және
#13: Edit2.SetFocus; // пернесі
'.',',':
begin
if Key = '.'
then Key := ',';
// үтір белгісін қайта енгізуге мүмкіндік бермейді
if Pos(',',Edit1.Text) <> 0
then Key := Chr(0);
end;
else Key := Chr(0);
end;
end;
//Edit2 өрісінде пернені басу
procedure TForm1.Edit2KeyPress(Sender: TObject; var Key:Char);
begin
case Key of
'0'..'9',#8: ;
#13: Calculate; // батырмасы - есептеу
'.',',':
begin
if Key = '.'
then Key := ',';
// үтір белгісін қайта енгізуге мүмкіндік бермейді
if Pos(',',Edit2.Text) <> 0
then Key := Chr(0);
end;
else Key := Chr(0);
end;
end;
// Есептеу батырмасында шерту
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
begin
if (Edit1.Text <> '') and (Edit2.Text <> '')
then Calculate // токты, кернеу не кедергіні есептеу
else ShowMessage('Екі өріске де бастапқы мәндер енгізілуі керек');
end;
end.
№22. Спортсменнің жүгіру жылдамдығын есептеу
Жұмыстың мақсаты – спортсменнің жүгіру жылдамдығын есептей-тін бағдарлама құру.
1. Ол үшін жаңа жоба ашып, төмендегі 43-суретте көрсетілген компоненттерді сол Пішінге орналастырыңыз.
43-сурет
2. Компоненттердің оқиғалары мен қасиеттерін төменде берілген бағдарламаға сәйкес өңдеп, жұмыс мақсатына сәйкес әрекеттерді атқарыңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |