2. Дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқыту жағдайлары
9. Дамуында мүмкіндіктері шектеулі балалардың бұзылған не жоғалтқан қызметтерін түзету мен орнын толтыру, оларды оқыту мен тәрбиелеу мақсатында білім беру саласының жергілікті атқарушы органдары дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқытатын жалпы білім беру мектептерінде арнайы білім беруге және материалдық-техникалық жағдайларды жасауда. Ондай жағдайлардың арасында дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларға арналған ұйымдарды материалдық-техникалық және оқу-әдістемелік тұрғыдан қамтамасыз ету бойынша нормативті талаптарға сәйкес қазіргі заманғы техникалық көмекші құралдар бар. Жоғарыда аталған мектептер бұл санаттағы оқушылардың барлығына жалпы білім беру және арнайы білім беру бағдарламаларын толыққанды меңгеруі үшін қажетті деңгейдегі қолдау көрсетеді.
Дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларды жалпы білім беру мектептерінде оқыту мен тәрбиелеу үшін арнайы жағдайлар жасау ПМПК жүзеге асыратын баланың жеке қажеттіліктерін бағалауға негізделеді.
10. Дамуында мүмкіндіктері шектеулі оқушылар жалпы білім беру мектептерінде түзете-педагогикалық қолдаумен қамтамасыз етіледі. Түзете отыра қолдауды білім беру мекемесінде арнайы педагог (педагог-дефектолог), психолог, әлеуметтік педагог жүзеге асырады. Дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларды білім беру мекемесінен тыс оқыту үдерісін арнайы білім беру мекемелерінің, ПМПК, психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттері, логопедиялық пункттар, сонымен қоса медициналық мекемелердің мамандары келісім негізінде жүзеге асырады.
11. Жалпы білім беру мектебінде дамуында мүмкіндіктері шектеулі 10 баладан артық бала оқыса, төмендегідей қызметтерді атқаратын педагог-дефектолог (мұғалім-логопед) ставкасы қарастырылуы керек:
аймақтық ПМПК, арнайы түзету ұйымдары, оңалту орталықтары, аудандық психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті мен логопедиялық пункттармен қарым-қатынас құрып, байланыс орнату;
жеке оқыту және түзете-дамыту бағдарламаларын жасап, жүзеге асыруға қатысу;
білім алу барысында кездесетін олқылықтардың орнын толтыру бойынша арнайы (түзету) шаралары мен қосымша сабақтар өткізу;
дамуында мүмкіндіктері шектеулі оқушылармен жұмыс жасайтын әлеуметтік педагог, арнайы психолог, логопед пен мұғалімдердің қызметін үйлестіру;
психологиялық-педагогикалық мониторингті ұйымдастырып, жеке оқыту және түзете-дамыту бағдарламаларын жүзеге асыруын бақылау.
Психологиялық-педагогикалық қолдау атқарып отырған мамандар төмендегідей қызметтерді атқаруы қажет:
оқу жылының соңында дамуында мүмкіндіктері шектеулі әр оқушының оқу жетістіктерін арнайы психологиялық-педагогикалық картада белгілеп, мектептің басшылығына есеп беру;
мүмкіндіктері шектеулі оқушыларды оқытудың арнайы әдістері мен амалдарын қолдану бойынша мұғалімдерге әдістемелік және кеңес беру көмегін көрсету;
жергілікті атқарушы органдардың көмегімен дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларды жалпы білім беру мектебі жағдайында оқу үдерісімен, бейімделген оқу бағдарламалары және әдістемелік ұсынымдармен қамтамасыз етуді бақылауды жүзеге асыру;
дамуында мүмкіндіктері шектеулі оқушыларды оқу және сыныптан тыс әрекеттерге (үйірме, спорт т.б.) жұмылдыруға түрткі болу;
дамуында мүмкіндіктері шектеулі балалардың ата-аналарымен үнемі кездесулер өткізіп, балаларды оқыту, тәрбиелеу мен дамытуда кеңес беру;
мектептегі әдістемелік бірлестіктер, ұйымдастыру-педагогикалық және әдістемелік жұмыстың басқа да түрлері бойынша қызметтердің жұмысына қатысу;
өзінің кәсіби біліктілігін жүйелі түрде көтеріп отыру. Педагог-дефектологтың құжаттары мынадай:
1) дамуында мүмкіндіктері шектеулі әр баланың әлеуметтік-психологиялық-педагогикалық паспорты. Онда төмендегілер болуы қажет:
әлеуметтік және білім алудағы қажеттіліктер көрсетілген ПМПК-тің қорытындысы;
медициналық тексерістің қорытындысы;
жеке оқыту бағдарламалары;
түзете-дамыту бағдарламалары;
әр маманның (логопед, әлеуметтік педагог, психолог, мұғалімдер) мониторинг мәліметтерін жазуға арналған әлеуметтік-психологиялық-педагогикалық карталары;
2) жалпы білім беру мектебінде оқитын дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларды есепке алу жорналы;
3) дамуында мүмкіндіктері шектеулі балалардың түзету сабақтарына баруын белгілеу жорналы;
4) дамуындағы мүмкіндіктерінің шектелуі бар оқушылармен жыл бойы жұмыс жасау жоспары;
5) дамуында мүмкіндіктері шектеулі баламен күнделікті жұмыс жасау жоспары;
6) директор бекіткен түзету сабақтарының кестесі;
7) оқу жылы бойы жүргізілген жұмыс туралы есептердің көшірмелері.
Мүмкіндіктері шектеулі оқушылардың оқуда кездесетін қиындықтарын уақытында анықтап, оларға түзете-педагогикалық қолдау көрсету, сонымен қоса оқушылар мен ата-аналарды білімді меңгеру деңгейін психологиялық-педагогикалық мониторингтан өткізу туралы ақпараттандыру. Психологиялық-педагогикалық мониторингті кіріктіре оқыту сыныбы мен арнайы (түзету) сыныбының мұғалімі, пән мұғалімдері, арнайы
педагог, психолог, әлеуметтік педагог жүргізеді.
Мүмкіндіктері шектеулі балаларды жалпы білім беру мектептерінде оқыту үдерісін арнайы психологиялық-педагогикалық тұрғыдан қолдауды бақылау мен жүзеге асыруды мектептегі психологиялық-медициналық-педагогикалық консилиум жүргізеді.
14. Дамуында мүмкіндіктері шектеулі балалар оқитын сыныптарда жұмыс жасайтын бастауыш сынып мұғалімдері мен пән мұғалімдері әр балаға жеке түрде оқушының білім алудағы қажеттіліктеріне орай оқу бағдарламаларын бейімдеу керек.
15. Сыныптың мұғалімі (сынып жетекшісі) дамуында мүмкіндіктері шектеулі оқушыларға төмендегідей бағыттарда арнайы қолдау көрсетеді: оқу үдерісі шеңберінде болатын жұмысты ұйымдастыруда оқушыларға көрсету; балалар ұжымын қалыптастыру және дамыту (оң пікір қалыптастыру); ата-аналармен ынтымақтастық жағдайда қарым-қатынас құру.
16. Дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқытуды жүзеге асыратын мектептер кітапхана қорын арнайы оқулықтар, оқу-әдістемелік кешендер және әдістемелік әдебиетпен толықтырады.
17. Дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқыту үдерісін жалпы білім беру мектебінде психологиялық-педагогикалық тұрғыдан қолдау үшін психолог, логопед, арнайы педагог пен әлеуметтік педагогтың арнайы жабдықталған
кабинеттері болуы қажет.
Достарыңызбен бөлісу: | 
