Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1 Назарбаев Н.Ә. «Жаңа онжылдық – жаңа тарихи белестер: жетістіктер, мәселелер және стратегиясы» ҚР Президентінің Қазақстан халқына жолдауы // Егеменді Қазақстан. – 2010, ақпан – 28.
2 Мажитов С.Ф. Формирование исторического сознания в Республике Казахстан: реалии и перспективы // Современное состояние и перспективы развития исторической науки Казахстана и России: сборник материалов международной научно-практической конференции. – Алматы: Тарих тағылымы, 2008. – 424 с.
3 Ионин Л.Г. Понимающая социология. Историко-критический анализ. – М.: Наука, 1979. – 207 с.
4 Шонанұлы Т. Жер тағдыры – ел тағдыры. – 2-басылуы. – Алматы: Санат, 1995. – 224 б.; Мухатова О. Қазақстандағы ХХ ғасырдың алғашқы онжылдықтарындағы аграрлық реформалар тарихнамасы (1900-1929) // Қазақ тарихы. – 1999. – № 1. – Б. 15-16.
5 Бокейхан А. Исторические судьбы киргизского края и культурные его успехи. Избранное. – Алматы, 1995. – С. 45-65.; Нусупбеков А.Н. Формирование и развитие советского рабочего класса в Казахстане
(1917-1940 гг.). – Алма-Ата: Наука, 1966. – 243 с.; Дахшлейгер Г.Ф. Социально-экономические преобразования в ауле и деревне Казахстана (1921-1929 гг.). – Алма-Ата: Наука, 1965. – 536 с. және т.б.
6 Сулейменов Б.С. Аграрный вопрос в Казахстане последней трети ХІХ-начала ХХ вв. (1867-1907 гг.). – Алма-Ата: АН КазССР, 1963. – 411 с.
7 Бекмаханова Н.Е. Многонациональное население Казахстана и Киргизии в эпоху капитализма (60-е годы ХІХ - 1917 г.). – М.; Наука, 1986. – 245 с.; Базанова Ф.И. Формирование и развитие структуры населения Казахской ССР. – Алматы: Наука, 1987. – 156 с.; Алексеенко Н.В. Население Казахстана в канун Великой Октябрьской социалистической революции // Известия АН КазССР. – Серия общественных наук. – 1987. – № 4. – С. 15-21. және т.б.
8 История рабочего класса советского Казахстана. / В 3-х т. – Алма-Ата: Наука, 1987. – Т. І. – 432 с.; Асылбеков М.Х., Галиев А.Б. Социально-демографические процессы в Казахстане (1917-1980 гг.). - Алма-Ата: Гылым, 1991. - 192 с.; Асылбеков М.Х., Жаркенова А.Т. Население Казахстана в конце ХІХ-начале ХХ вв. (1897-1917 гг.). – Алматы: Өркениет, 2001. – С. 3-9.
9 Москвина Г.Д., Меделханова М.К. Территориальная подвижность населения и процессы урбанизации в Казахстане // Население и трудовые ресурсы Казахстана: тенденции и прогнозы. – Алма-Ата: Наука, 1979. – 196 с.; Переведенцев В.И. Методы изучения миграции населения. – М.: Наука, 1970. – 160 с.; Хорев В.С. Миграциология. – М.: Наука, 1989. – 120 с.; Рыбаковский Л.Л. Миграция населения: прогнозы, факторы, политика. – М.: Наука, 1987. – 199 с. және т.б.
10 Демографические процессы в СССР, в 20-80-е гг.: Современная зарубежная историография: сб. статей. – М.: ИНИОН, 1991. – 125 с.; Конквест Р. Большой террор. – Кн.2. – Рига: Ракстниекс, 1991. – 428 с. және т.б.
11 Тәтімов М.Б. Демография - халықтану. – Алматы: Қазақстан, 1975. – 104 б.; Галиев А.Б. Население Казахстана в конце восстановительного периода: численность, национальный, социально-профессиональный состав: автореф. … канд. ист. наук. – Алма-Ата, 1972. – С. 22. және т.б.
12 Гладышева Е.Н. О взаимовлиянии миграции и национального состава населения (на материалах Казахстана) // Статистика миграции населения. – М.: Статистика, 1973. – С. 218-237.
13 Базанова Ф.И. Формирование и развитие структуры населения Казахской ССР. – Алматы: Казахстан, 1987. – 156 с.
14 Төлепбаев Б., Осипов В. Тарихи шындық тұрғысынан // Социалистік Қазақстан. –1989, қаңтар – 14.; Конквест Р. Жатва скорби // Вопросы истории. – 1990. – № 4. – С. 83-100.; Омарбеков Т. 20-30 жылдардағы Қазақстан қасіреті. – Алматы: Санат, 1997. – 320 б.; Қозыбаев М.Қ., Алдажұманов Қ.С., Әбілхожин Ж.Б. Қазақстандағы күшпен коллективтендіру: қорлық пен зорлық. – Алматы, 1992. – 36 б. және т.б.
15 Козина В.В. Население Центрального Казахстана (конец XIX в. – 30-е годы ХХ в.). – Алматы: Өркениет, 2000. – 144 с.; Население Центрального Казахстана (40-е годы – конец ХХ века). – Алматы: Өркениет, 2001. - 184 с.; Төлекова М.К. Жетісу өңірі халқының әлеуметтік-демографиялық дамуы (1897-1999 жж.): тар. ғыл. докт. ... автореф. – Алматы, 2003. – 51 б.; Асылбеков М.Х., Құдайбергенова А.И. Қазақстан халқының әлеуметтік-демографиялық жағдайы (1939-1959 жж.). – Алматы: Өркениет, 2005. – 160 б.; Асылбеков М.Х., Шарипова А.Б. Миграциялық процестердің ХХ ғасырдағы Қазақстан халқының ұлттық құрамына тигізген әсері // Отан тарихы. – 1999. – № 2. – 36 б. және т.б.
16 Козыбаев М.К. Казахстан на рубеже веков: размышления и поиски. –Кн.1. – Алматы: Ғылым, 2000. – 420 с.; Абылхожин Ж.Б. Традиционная структура Казахстана: социально-экономические аспекты функционирования и трансформации (1920-1930 гг.). – Алма-Ата: Гылым, 1991. – 240 с.; Абдиров М.Ж. История казачества Казахстана. – Алматы, 1994. – С. 26-32 және т.б.
17 Қинаятұлы З. Моңғолиядағы қазақтар. – Алматы: Дүние жүзі қазақтарының қауымдастығы, 2001. – 1-кітап. – 319 б; Қинаятұлы З. Моңғолиядағы қазақтар. – Алматы: Дүние жүзі қазақтарының қауымдастығы, 2007. – 2-кітап. – 256 б.; Ермекбаев Ж.А. Российские казахи в составе РСФСР и СССР в 1917-1991 гг. – Омск, 1999. – 184 с.; Малышева Т.П., Познанский В.С. Казахи-беженцы от голода в Западной Сибири (1931-1934 гг.). – Алматы: Ғылым, 1999. – 535 с.; Мендикулова Г.М. Исторические судьбы казахской диаспоры. Происхождение и развитие. – Алматы: Ғылым, 1997. – 264 с.; Мендикулова Г.Т. Казахская диаспора: История и современность. – Алматы: Всемирная ассоциация казахов, 2006. – 343 с. және т.б.
18 Каржаубаева А.И. Роль миграционных процессов в формировании современного населения Западного Казахстана: автореф. ... канд. ист. наук. – Алматы, 2003. – 29 с.; Найманбаев Б.Р. Қазақстандағы 1970-1999 жылдар аралығындағы көші-қон (миграция) процестерінің тарихы: тарих ғыл. канд. ... автореф. – Алматы, 2004. – 29 б.; Ерімбетова Қ.М. Кеңес мемлекетінің 1960-1990 жылдардағы Қазақстандағы көші-қон саясаты (тарихи-демографиялық аспект): тарих ғыл. канд. ... автореф. – Алматы, 2007. – 31 б.; Смаилова К.К. Динамика миграции населения Казахстана в 1959-1989 годы: автореф. ... канд. ист. наук. - Алматы, 2007. – 30 с.; Еңсенов Қ.А. Қазақстандағы көші-қон процестері және оның зерттелуі (1926-1959 жж.): тарих ғыл. канд. ... автореф. – Алматы, 2007. – 29 б. және т.б.
19 Нұрман Ш.Т. Кеңестік биліктің Қазақстандағы қоныс аудару саясатының тарихы (1920-1941 жж.): тарих ғыл. канд. ... автореф. – Алматы: 2004. – 32 б.
20 РФММ. 130-қ., 9а-т., 16-іс, 80-п.; РФММ. 1235-қ., 120-т., 170-іс, 103-106-пп.
21 Алексеенко А.Н. Демографические последствия голода в Казахстане начала 30-х годов (оценка потерь казахского этноса) // Демоскоп Weekly. – 2003, 17 февраля – 2 марта. – № 101-102.
(http://demoscope.ru/weekly/2003/0101/analit02.php).
22 РФММ. 1235-қ. 120-т., 178-іс, 78-89-пп.; РФММ. 1235-қ., 122-т., 283-іс, 134-п.; РФММ. 1235-қ., 123-т., 379-іс, 1-7 пп.; РФММ. 3316-қ. 21-т., 47-іс, 1-20-пп.; РФММ. 1235-қ., 65-т., 49-50-пп.; РФММ. 42-қор, 64-іс. 156-п.
23 ҚРОММ. 5-қ., 9-т., 34-іс, 9, 27-пп.
24 История рабочего класса советского Казахстана // В 3-х т. – Алма-Ата: Наука, 1987. – Т. І. – 432 с.; История индустриализации Казахской ССР: документы и материалы. – Алма-Ата, 1967. – Т. І. - С. 225; Казахская ССР за 20 лет. Статистический сборник. – Алма-Ата: Казгосиздат, 1940. – 90 с.
25 Асылбеков М.Х. Миграционные процессы и их влияние на современную демографическую ситуацию в Казахстане // Вестник НАН РК. – 1995. – № 6. –
С. 37.
26 ҚРОММ. 1987-қ., 1-т., 113-іс, 32-п.
27 Омарбеков Т. Аштық апатын анықтай алдық па? // Ақиқат. – 1994. – № 5. – 46-б.
28 Насильственная коллективизация и голод в Казахстане в 1931-33 гг. Сборник документов и материалов. – Алматы: Фонд ХХ1 век, 1998. – 263 с.
29 ҚРПМ. 141-қ., 1-т., 5149-іс. 103-п.; ҚРОММ. 5-қ. 16-т., 365-іс, 7-п.
30 Дильманов С.Д. Исправительно-трудовые лагеря НКВД-МВД СССР на территориии Казахстана (30-50-е годы ХХ века). – Алматы, 2002. – 344 с.
31 Всесоюзная перепись населения 1939 года. Основные итоги. – М.: Наука, 1992. - 256 с.
32 ҚРОММ. 698-қ., 14-т., 299 а-іс, 27-п.
33 ҚРОММ. 689-қ., 14-т., 508-іс, 1, 2-пп.
34 ҚРОММ. 698-қ., 14-т., 405-iс, 20-п.
35 ҚРОММ. 698-қ., 14-т., 465-iс, 10-пп.; ҚРОММ. 698-қ., 14-т., 514-iс, 136-п.
36 Итоги Всесоюзной переписи населения 1970 г. – М.: Статистика, 1973. – Т.ІІ. – 262 с.
37 ҚРОММ. 1987-қ., 1-т., 312-іс, 1-п.; Демографический ежегодник КазССР 1989 г. – Алма-Ата: Госстатиздат, 1990. – С. 17; Об основных показателях всесоюзных переписей населения 1939, 1959, 1970, 1979 и 1989 гг. – Алма-Ата: Казинформцентр, 1991. – 75 с.; Статистический сборник 1939-1989 гг. – Алма-Ата: Госстатиздат, 1991. – С. 7.
38 ҚРОММ.1987-қ., 1-т., 150-iс, 1-п.
39 Қазиев С. 1959-1979 жж. демографиялық процестің кезеңіндегі қазақтардың сандық құрылымына ықпалы // Отан тарихы. – 2001. – №3. – 104-108-б.
40 Население и трудовые ресурсы Казахстана: тенденции и прогнозы. – Алма-Ата: Наука, 1979. – 196 с.; Региональный статистический ежегодник Казахстана. – Алма-Ата, 1991. – С. 84.
41 Численность и размещение населения в Республике Казахстан. Итоги переписи населения 1999 года в Республике Казахстан. – Алматы: Агентство РК по статистике, 2000. – Т. 1. – С. 8-13.; Қазақстанның демографиялық жылнамалығы. Статистикалық жинақ. – Астана: Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі, 2009. – Б. 560, 562, 614.; 2006 жылғы Қазақстан Республикасы халқының көші-қоны. – Серия 15. Демография. – Алматы: Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі, 2007. – 118 б.; Об итогах переписи населения Республики Казахстан 2009 года. – Астана, Агентство РК по статистике, 2010. – С. 14 (автордың есептеуі).
42 Статистический ежегодник Казахстана. 2000. – Алматы: Агентство Республики Казахстан по статистике, 2000. – С. 23; 2007 жылғы Қазақстан Республикасы халқының көші-қоны. – Серия 15. Демография. – Алматы: Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі, 2008. – 389 б.; 2008 жылғы Қазақстан Республикасы халқының көші-қоны. – Серия 15. – Алматы: Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі, 2009. – 38 б. (автордың есептеуі).
43 Интернет-газета ZONA kz. – 2009, декабрь – 25.
Диссертация тақырыбы бойынша жарияланған еңбектердің тізімі:
а) ҚР БҒМ Білім және ғылым саласындағы бақылау комитеті бекіткен тізімде:
1 Қазақстан тарихи демографиясының өзекті мәселелерін жаңаша концептуалды пайымдау // Отан тарихы. – 2003. – №1. – Б. 25-30.
(М.Х. Асылбековпен бірлескен авторлықта).
2 Көші-қондық үдерістерді зерттеудің кейбір мәселелері // Қазақ тарихы. – 2004. – №1. – Б. 113-119.
3 ХІХ ғасырдың соңы – ХХ ғасырдың басындағы Сыр өңірі халқының этнодемографиялық дамуы // Отан тарихы. – 2006. – №3. – Б. 118-123.
4 Қазақстандағы дүнгендер: саны мен құрамының динамикасы (1897-2007 жж.) // Отан тарихы. – 2007. – №2. – Б. 32-41.
5 1916 жылғы көтерілістің демографиялық салдарлары // Отан тарихы. – 2007. – №4. – Б. 73-87.
6 Қазақстандағы көші-қон және тіл мәселесі // Қоғам және дәуір. – 2008. – №2. – Б. 62-69.
7 Ұлттық-саяси элита өкілдерінің кеңестік биліктің орнығуы барысындағы көші-қон үдерістеріне байланысты ұстанымдары // Қоғам және дәуір. – 2008. – №3. – Б. 68-77.
8 ХХІ ғ. басындағы Қазақстанның демографиялық дамуы // ҚазҰПУ хабаршысы. – 2008. – №3. – Б. 26-31.
9 ХХ ғ. 20-жж. Қазақстандағы көші-қон процесіндегі ұлттық саяси қайраткерлердің рөлі // ҚазҰПУ Хабаршысы. Тарих және саяси-әлеуметтік ғылымдар сериясы. – 2009. – №1 (20). – Б. 23-30.
10 Көші-қонға ұлттық-саяси қайраткерлердің көзқарасы (1920 жылдар) // Қазақстан мұрағаттары. – 2009. – №4. – Б. 42-49.
11 Қазақстандағы көші-қон процесі: кезеңдері мен түрлері // Еуразия орталығы. – 2010. – №1. – Б. 51-56.
12 Көші-қон процесіне қатысты терминдер жайлы // «Қайнар» университетінің Хабаршысы. Қоғамдық ғылымдар сериясы. – 2010. – №2/2. – Б. 36-40.
13 Кеңес дәуіріндегі Қазақстандағы көші-қон мәселесінің ХХІ ғ. басындағы зерттелу тарихынан // Қазақ өркениеті. Казахская цивилизация. The Kazakh civilization. – 2010. – №2. – Б. 92-97.
14 Түркістан АКСР құрамында болған қазақ жеріндегі халықтың әлеуметтік және ұлттық құрамындағы өзгерістер // Отан тарихы. – 2010. – №2. – Б. 112-122.
15 Халық санақтары мәліметтері – көші-қон үдерісін зерттеудегі негізгі дерек көзі // Еуразия орталығы. – 2010. – №2-3. – Б. 47-54.
16 Ұлы Отан соғысы жылдарындағы көші-қонның Қазақстанның демографиялық дамуына тигізген әсері // Қазақстан мұрағаттары. – 2010. – №2. – Б. 88-93.
17 Көші-қон мәселесін зерттеудің теориялық-әдістемелік негіздеріне орай // Отан тарихы – 2010. – №2. – Б. 170-181.
б) Өзге басылымдар мен республикалық және халықаралық конференция материалдарының жинақтарында:
18 Қазақстан халқының этно-демографиялық дамуындағы әйелдердің орны // Қазақ қызы: өткені, бүгіні, ертеңі: халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары (21-22 қараша 2003 ж.). – Алматы: Қазақ мемлекеттік қыздар педагогика институты, 2003. – 1-т. – Б. 254-259.
19 Әлеуметтік құрылымдағы өзгерістердің тарихына зер салсақ // Отандық тарихты оқыту: проблемалары мен инновациялық мәселелері: әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің 70 жылдық мерейтойына арналған халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары (21-22 қазан, 2004 ж.). – Алматы: Қазақ университеті, 2004. – 1-бөлім. – Б. 92-101.
20 1928-1930 жж. Сыр өңіріндегі шаруалар көтерілістері жайлы бірер сөз // Бекмаханов тағлымы: халықаралық ғылыми конференция материалдары (18-19 мамыр 2004 ж.). – Алматы, 2004. – Б. 119-122.
21 Қазақстандағы қазіргі демографиялық ахуал // II Әуезов оқулары: жас ғалымдардың ІІ халықаралық ғылыми-теориялық конференциясының материалдары. – Алматы: ACADEMIA, 2004. – Б. 216-220.
22 Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақстандағы көші-қон процесі // Қазақстан жалпы адамзаттық ойлау аясында: халықаралық Бекмаханов оқуларының материалдары (25-26 мамыр 2005 ж.). – Алматы: Қазақ университеті, 2005. – Б. 58-62.
23 Тарихи демография мәселелері // Қазақстанның тарих ғылымы. – Алматы: МерСал, 2005. – Б. 97-109. (М.Х. Асылбековпен, Қ.А. Енсеновпен бірлескен авторлықта).
24 1916 жылғы көтеріліс кезіндегі Қазақстан халқы // Қазақстандағы 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс: тарихи оқиғаға жаңа көзқарас: көтерілістің 90-жылдығына арналған республикалық ғылыми-практикалық конференция материалдары. – Алматы. – 2006. – Б. 95-101.
25 ХХІ ғасырдың басындағы Қазақстанның этнодемографиялық дамуы // ҚызПИ хабаршысы. Тарих сериясы. – 2006. – № 2. – Б. 85-88.
26 ХХ ғасырдың 20-40 жылдарындағы қазақ жазуын латын графикасына көшіру және оны жүзеге асыру барысы // Латын графикасы негізіндегі қазақ әліпбиі: тарихы, тағлымы және болашағы. – Алматы: Арыс, 2007. – Б. 24-27. (К.Н. Бұрханов, Қ.С. Алдажұманов, С.Ө. Смағұловамен бірлескен авторлықта).
27 ХХ ғасырдың басындағы кеңестік Қазақстан мен түркі тілдес халықтардың әліпби реформасына тарихи талдау // Латын графикасы негізіндегі қазақ әліпбиі: тарихы, тағлымы және болашағы. – Алматы: Арыс, 2007. – Б. 28-32. (К.Н. Бұрханов, Қ.С. Алдажұманов, С.Ө. Смағұловамен бірлескен авторлықта).
28 Қазақстандағы көші-қон мәселесі мұрағат деректерінде // Қазақстан мұрағаттары. – 2008. – № 1 (5). – Б. 29-41.
29 Миграционные процессы и динамика этнического состава населения Казахстана в ХХ веке // Современное состояние и перспективы развития исторической науки Казахстана и России: сборник материалов международной научно-практической конференции (26 июня 2008 г.). – Алматы: Тарих тағылымы, 2008. – С. 292-303.
30 ХХ ғ. 20-30 жж. Қазақстандағы көші-қон процесінің демографиялық салдарлары // Қазақстан тарих ғылымының өзекті мәселелері: халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары (29-30 мамыр 2009 ж.). – Алматы: Rrint-S, 2009. – Б. 698-704.
31 Кеңес дәуіріндегі көшіру-қоныстандыру мекемелерінің қызметі // Қазақстанның тарих ғылымы: дәстүрлер және қазіргі заман: халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдар жинағы. – Алматы: Арыс, 2009. – Б. 163-168.
32 Подготовка и проведение Всесоюзной переписи населения 1939 г. в Казахстане // Население Казахстана по Всесоюзной переписи населения 1939 года. // В 5 т. – Алматы: Арыс, 2009. – Т. I. – С. 5-18 (в соавторстве с М.Х. Асылбековым).
33 Кеңес дәуіріндегі Қазақстандағы көші-қон мәселесіне көзқарас // Қазақстан және қазіргі әлем: тарихы және қоғамдық-саяси дамудың өзекті мәселелер: «Қазақстан Республикасының 20 жылдығына» халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары, Семей, 22-23 сәуір 2010 ж. – Семей, 2010. – 2 т. – Б. 33-38.
34 1916 жылғы ұлт азаттық қозғалысы тұсындағы Қазақстандағы демографиялық ахуал // 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс: тарихы және қазіргі заман: халықаралық ғылыми-теориялық конференция материал-дарының жинағы. – Алматы: Тарих тағылымы, 2010. – 1-бөлім. – Б. 99-104.
35 Қазақстандағы көші-қон үдерісін зерттеудің ерекшеліктері // Теоретические и практические аспекты социально-экономического и политического развития стран Центральной Азии и СНГ: сборник материалов международной научно-практической конференции. // В 2-х т. – Алматы: TST company, 2010. – Т. 2. – С. 323-333.
в) шетелдік ғылыми басылымдарда:
36 Население Казахстана: динамика численности и состава (1897-2007 гг.) // Казахи в России: история и современность: материалы международной научно-практической конференции (20-22 мая 2009 г., Омск) // В 2-х т. / отв. ред.
Ш.К. Ахметова, И.В. Толпеко, Н.А. Томилов. – Омск: Изд-во Ом. гос. ун-та, 2010. – Т. 1. – С. 102-113.
37 Некоторые демографические последствия восстания 1916 г. в Казахстане // Вопросы истории Кыргызстана. – 2010. – №2. – С. 92-104.
38 Некоторые последствия миграции населения в Казахстане в ХХ веке // Вопросы истории Кыргызстана. – 2010. – №2. – С. 105-113.
39 Переписи населения – основной источник в исследовании проблем народонаселения советского периода // Фарханг (Орган Фонда культуры Таджикистана). – 2010. – №1-2. – С. 20-24.
40 Народы, мигрировавшие в Казахстан: динамика численности и состава дунган (1897-2009 гг.) // Международные отношения в Центральной Азии: история и современность: материалы международной научной конференции в памяти профессора В.А. Моисеева (29-30 апреля 2010 г., Барнаул). – Барнаул: Издательство Азбука, 2010. – С. 117-122.
кудайбергенова Айжамал ибрагимовна
Миграционные процессы в Казахстане в советский период: историко-демографический аспект (1917-1991 гг.)
РЕЗЮМЕ
автореферата диссертации на соискание ученой степени доктора исторических наук по специальности
07.00.02 – Отечественная история (История Республики Казахстан)
Актуальность темы исследования. С приобретением независимости начался процесс концептуального переосмысления, всестороннего и обьективного изучения сложных событий национальной истории. Развитие суверенитета Казахстана предопределило новые мировоззренческие позиции в обществе, разработку актуальных проблем отечественной истории, концептуальных решений и подходов к оценке прошлого и настоящего, критического анализа и переосмысления научного наследия в области исторических знаний. С применением новых подходов, объективных, правдивых оценок стала разрабатываться и тематика миграционных процессов. Многие аспекты данной темы разрабатывались в рамках исторической демографии, но все же тема требует дальнейшей проработки. В частности, есть необходимость в более подробном, углубленном изучении миграционных потоков, а также их влияния на численность, расселение, качественный состав населения, особенно в свете новых концептуальных подходов к данной проблеме и в историко-демографическом аспекте.
Миграционные процессы имеют особое место в определении демографической ситуации в стране, потому как в увеличении мощи нашего государства одной из актуальных задач является проведение уравновешенной миграционной политики, поставив ее в ряд основных приоритетов. Поэтому исследование данной проблемы вызывает сегодня огромный теоретический и практический интерес.
Актуальность темы заключается в том, что историко-демографический аспект миграционных процесов в Казахстане в советский период является малоизученным в разрезе отечественной истории.
Актуальность темы заключается и в том, что характерные особенности демографического развития Республики в 1917-1991 гг. проявляются в высокой интенсивности процессов, происходящих в механическом движении населения в современный период, что в первую очередь отражается на динамике его численности. Поэтому всесторонний и ретроспективный анализ миграционных процессов и его демографических последствий способствует раскрытию еще одной важной темы в отечественной истории.
Цель исследования – комплексное и специальное изучение хода, этапов и последствий миграционных процессов в Казахстане в советский период в историко-демографическом аспекте.
Задачи исследования:
провести историографический анализ и обосновать теоретико-методологическую основу изучения миграционного процесса в Казахстане в советский период;
определить основные факторы динамики миграционных движений в Казахстане в период с 1917 по 1991 гг;
определить основные этапы миграционных процессов советского периода на основе достижений современной исторической науки и концептуального переосмысления проблем народонаселения;
проанализировать основные направления, типы миграции, рассмотреть внешние и внутренние миграционные процессы в Казахстане за 1917- 1991 гг.;
выявить особенности миграционных процессов советского периода в региональном разрезе по основным этапам;
исследовать влияние миграции на динамику численности населения и его социальный и национальный состав;
выявить взаимовлияние миграционных процессов и социально-экономических, политических преобразований на перераспределение численности и удельного веса представителей наиболее крупных этнических групп по основным этапам;
изучить позицию представителей казахской политической элиты по отношению последствий миграционных процессов в Казахстане в период укрепления советской власти;
определить основные факторы, типы, особенности миграционных процессов по отдельным его этапам;
определить переломный момент в направлении основных векторов миграционного движения в советский период;
Научная новизна исследования.
проведен историографический анализ и углублена теоретико-методологическая основа изучения миграционных процессов в Казахстане в советский период;
определены основные факторы динамики миграционных движений в Казахстане в период с 1917 по 1991 гг;
проанализированы основные направления, типы миграции и взаимодействие политических, социально-экономических, демографических и миграционных процессов;
впервые определены основные этапы миграционных процессов советского периода на основе достижений современной исторической науки и концептуального переосмысления проблем народонаселения;
рассмотрены административно-территориальные изменения, произо-шедшие в Республике за годы советской власти;
выявлено взаимовлияние миграционных процессов и социально-экономических, политических преобразований на перераспределение численности и удельного веса представителей наиболее крупных этнических групп по основным этапам;
исследована позиция представителей казахской политической элиты по отношению последствий миграционных процессов в Казахстане в период укрепления советской власти;
выявлены особенности миграционных процессов советского периода в региональном разрезе по основным этапам;
исследовано влияние миграции на динамику численности населения и его социальный и национальный состав в историко-демографическом аспекте.
Достарыңызбен бөлісу: |