Да п а л ы қ дүниетаны мы Әрбір ғалы м


ж ән е парсы ақындары, олар сопылық әдеб и етін ің тең-


бет6/94
Дата13.09.2023
өлшемі
#43348
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   94
b892

ж ән е парсы ақындары, олар сопылық әдеб и етін ің тең-
десі ж о қ озық улгілерін жасады.
Н егізінде 
сопылық-мистикалық 
дегеи сөз тіркесі
дұрыс емес. Мистика сопылық әдебиеттің дүииетаиым-
дық бағдары. Оны қалай түсінуге болады.
Көптеген жылдар бойы б із мистиканы өте жексұрын
түсінік ретіиде қолдаиып келдік. Асылында мистика еш-
қандай таза иррационализм емес, ол д а дүииетанымның
бір формасы. Мистиктердің дүииетаиымы өте мағыналы.
Мистик ақындардың негізгі үғымдары Алла мен Адам,
кейінгісінің алғашқыға 
таусылмас махаббаты . А х м ед
Яссауи — нағыз ғашық жан. Оның жыры ғашықтық ту-
ралы. Ғашық болған субъектісі бір Алла.
Аллаға ғашық болу әркімнің қолынан келе бермейді.
М ұндай ғашықтар дүниені тәркі етіп тақуалық ж ол ға
түспек. А х м ед Яссауи — тақуа.
Өзін жаратуш ы, ж абырқауш ы А ллаға ғашық екенін
жария етіп, тақуалықпен өмір кешкен әулиелер А х м ед
Яссауиге дейін болған. М ұндай мистнкалық м ах аб ба т-
тың негізін салушы деп, әдетте, әулие әйел Р аб и ға А да-
вийа (713— 801) анамызды айтамыз (Рабиғаны анамыз
деп образды 
түрде айтып отырмыз). 
Ол туралы араб
одебиеті мен мәдениетінде аңыз кеп. Ө мірі тұрмыс құр-
маған, ер адамның бетіне қарам аған, ерекше қаснетке
ие болғаи жан.
Мистикалық м а х а б б а т дүниетаным ретінде сонау
VIII ғасырдан бастап үзілм ей Яссауиге жетті. Соншама
мерзім ішінде адамның Аллаға деген м ахаббаты туралы
толып ж атқан ілім — қағидалар қалыптасты. Бұл дүние-
таным негізінен суфіізм (сопылық) деп аталған ислам
философиясының бір арнасының басты гносеологиялық
концепциясына айналды. Ол туралы арнайы ж азы лған

жүктеу

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   94




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау