6. Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын
тәртіппен техникалық регламенттерде белгіленген талаптардың
орындалуын мемлекеттік бақылау және қадағалау
Мемлекеттік бақылаудың мақсаты ӛнімнің сапасын, азаматтардың
ӛмірі мен денсаулығы, қоршаған орта үшін оның қауіпсіздігін қамтамасыз
ету мәселелерінде мемлекеттің мүдделерін және тұтынушылардың
құқықтарын қорғау болып табылады.
Мемлекеттік бақылаудың негізгі міндеттері:
- ӛнімге қойылатын міндетті талаптарды белгілейтін нормативтік
құжаттардың бұзылуын болдырмау және заңды және жеке тұлғалар
тарапынан кесіп ӛту,
- сертификаттау ережелерінің сақталуын, сертификаттық ӛнімнің
сапасын бақылау,
- мемлекеттік органмен, басқа да мүдделі ұйымдарға заңды жеке
тұлғаларға нормативтік құжаттардың белгіленген міндетті талаптарын
және міндетті сертификаттау ережелерін сақтау, ҚР шығарылатын және
ӛткізілетін ӛнімдер сапасының жай-күйі туралы дұрыс ақпарат беру.
43
Мемлекеттік бақылауды Мемстандарттың және оған ведомстволық
бағынысты мемлекеттік бақылау жӛніндегі аумақтық органдардың
лауазымды адамдары – мемлекеттік стандарт белгілеген тәртіппен
аттестатталған және белгіленген үлгідегі куәлігі бар Мемлекеттік, жүзеге
асырады. Ӛнімнің сынамалары мен үлгілерін олардың нормативтік
құжаттардың міндетті талаптарына сәйкестігі үшін, жұмсалған үлгілердің
құнын және сынақ (талдау, ӛлшеу) жүргізуге жұмсалған шығындарды
тексерілетін объектілердің шығасысына жатқыза отырып, іріктеу. Ӛнімді
дайындаушылардың нормативтік құжаттардың міндетті талаптарын
сақтауын жоспарлы тексеру кезеңділігі жылына бір реттен артық емес.
Ӛнімнің ӛмірлік циклінің басқа сатыларында жоспарлы тексерулердің
мерзімділігі белгіленбейді және бар және ықтимал бұзушылықтар туралы
мәліметтердің болуына байланысты болады. Мемлекеттік бақылау
жӛніндегі аумақтық органға заңды және жеке тұлғаларға нормативтік
құжаттарда белгіленген ӛнімге қойылатын талаптарды, Жоғары тұрған
ұйымдар мен жергілікті билік органдарынан қосымша тапсырмаларды бұзу
фактілері бойынша тұтынушылардың шағымдары мен шағымдары келіп
түскен кезде, оларда жоспарлы тексеру жүргізілгеніне немесе
жүргізілмегеніне қарамастан, осы тұлғаларға жоспардан тыс тексерулер
жүргізіледі.
Тексеруді ұйымдастыру үшін тексерілетін объект басшысының атына
А қосымшасының нысаны бойынша тексеруге тапсырма (тексеру жүргізу
туралы хабарлама) дайындалады, ол міндетті түрде мемлекеттік бақылау
жӛніндегі аумақтық органның тексерулерді есепке алу журналында және
егер бұл нормативтік-құқықтық актімен белгіленсе, прокуратура
органында тіркелуі тиіс.
Нормативтік құжаттардың міндетті талаптарының сақталуына
мемлекеттік бақылау жүргізу кезінде белгіленген талаптардың сақталуына
бағалау жүргізілуге тиіс. Осы мақсатта ӛнімдерді сынауды жүргізу үшін
сыртқы тексеру жүргізіледі. Іріктеп алынатын үлгілерді іріктеу әдістемесі
мен саны (іріктеп алу кӛлемі) нақты ӛнімге арналған стандарттардың
талаптарына сәйкес келуі тиіс. Егер ӛнімге арналған стандарт жаппай
бақылауды кӛздесе немесе үлгілерді іріктеуге арналған нормаларды
белгілемесе, онда іріктеудің кӛлемін мемлекеттік инспектор тексерілетін
объект басшысының келісімі бойынша айқындайды.
Іріктелген үлгілер (сынамалар) қалған ӛнімнен оқшауланады, буып -
түйеді, пломбылайды немесе мӛрлейді және сынауға іріктеу актісінің
кӛшірмесімен және сынақ бағдарламасы кӛрсетілетін жолдама ілеспе
хатпен бірге береді. Тез бұзылатын ӛнімді қоспағанда, үлгілер іріктеп
алынған ӛнім партиясы ӛткізу сынақтары аяқталғанға дейін ӛткізуге
жатпайды.
44
Ӛнімді сынау, ӛлшеу, сыртқы қарау және сәйкестендіру нәтижелері
бойынша ұсынылатын нысан бойынша немесе еркін нысанда хаттама
жасалады. Жасалған сынақ хаттамасы немесе сынақ жүргізген
аккредиттелген (аттестатталған) зертхана берген хаттама тексеру актісіне
қосымша болып табылады. Сынақ нәтижелері үлгілер іріктелген ӛнім
партиясына қолданылады. Егер ӛнімді тексеру және сынау нәтижелері
бойынша бұзушылықтар анықталмаса, онда тексеру аяқталады және
актімен ресімделеді.
Тексеру актісі - қолданыстағы заңнамаға сәйкес ықпал ету шараларын
қолдану туралы ұйғарымдар мен қаулыларды беру үшін негіз болып
табылатын құжат.
Тексеру актісіне қойылатын негізгі талаптар:
- стандарттау жӛніндегі нормативтік құжаттардың талаптарын,
міндетті сертификаттау ережелерін бұзу фактілерінің және оларды
туындатқан себептердің анықтығы мен негізділігі,
- қажетті ақпаратты барынша кӛп баяндаудың қысқаша мазмұны:
тексеру нәтижелерінің толықтығы, тексеру нәтижелерінің толықтығы
тексеру нәтижелерінің объективтілігі.
Бұзушылық анықталған тексеру актісі мынадай бӛлімдерден тұрады::
- бастапқы деректер, нормативтік құжаттар талаптарының сақталуын
тексеру нәтижелері, ӛлшеу және сынау құралдарының жай-күйін тексеру
нәтижелері, бұзу себептері, шығару .
Негізгі актіге аралық актілер қоса беріледі. Актіде тексерілген
объектінің қысқаша сипаттамасы беріледі,анықталған бұзушылықтар,
олардың себептері, сондай-ақ қабылданатын шараларды негіздеуге
мүмкіндік беретін басқа да мәліметтер кӛрсетіледі.
Актіге тексерудің барлық қатысушылары қол қояды. Актіде жазылған
деректердің толықтығы мен объективтілігі үшін тексеру басшысы жауапты
болады. Актінің мазмұнын тексерілген объектінің басшысы мәліметке
жеткізеді, оған қол қояды. Басшы актіге қол қоюдан бас тартқан жағдайда,
онда тиісті белгі қойылады.
Бұзушылықтар анықталмаған тексеру актісі тек бӛлімдерден тұрады:
- бастапқы деректер:
- нормативтік құжаттардың талаптарын сақтауды тексеру нәтижелері.
Актіге сондай-ақ үлгілерді іріктеу актісі және сынақ хаттамасы қоса
беріледі.
Қолданыстағы заңнамаға сәйкес мемлекеттік бақылау нәтижелері
бойынша берілетін қосымшаларымен және нұсқамаларымен бірге тексеру
актісінің бір данасы тексерілген адамға жіберіледі.
Мемлекеттік бақылауды жүргізу кезінде сыртқы тексеру, ӛнімді
сәйкестендіру, ӛлшеу және сынақ бақылауы және бақылау нәтижелерінің
45
шынайылығы мен объективтілігін қамтамасыз ететін басқа да әдістер
қолданылады. Тексеру нәтижесінде нормативтік құжаттардың міндетті
талаптарының, міндетті сертификаттау ережелерінің бұзылуы анықталған
және заңнамада белгіленген нұсқамаларды беру кезінде бұзушылықтарды
жою үшін кӛрсетілген мерзім аяқталғаннан кейін берілген нұсқамалардың
орындалуын тексеру ұйымдастырылуы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: |
