143
Cурет 12. Болашақ тарих мұғалімдерінің «Мәңгілік Ел» құндылықтарын
оқытуға даярлығы кӛрсеткіштерінің диаграммасы.
Болашақ тарих мҧғалімдерінің оқу-тәрбие ҥдерісін ҧйымдастырудағы
жеке тҧлғалық сапалық қасиеттерін анықтайтын іс-әрекеттері.
1. Оқушыларда «Мәңгілік Ел» құндылықтарын оқуға және оларды оқытуға
дұрыс оң кӛзқарасының қалыптастырылуы;
2. «Мәңгілік Ел» құндылықтарына оқушылардың жауапкершілікпен
қарауына сәйкес іс-әрекеттерді ұйымдастыруы;
3. Мектеп оқушыларының «Мәңгілік Ел» құндылық түрлерін меңгеруге
қызығушылығын тудыруы;
4. Оқушылардың құндылықтарға мәнді мотивтерін және оқу
материалдарын меңгеруге ұмтылысын қалыптастыруы;
5. Құндылықтардың мәнін түсіндірумен оқушылардың дұрыс әлеуметтік
функцияны орындау бойынша бағдар алуын жүзеге асыруы;
6. «Мәңгілік Ел» құндылық түрлері бойынша рухани-ӛнегелік
(адамгершілік) білімдер мен сенімдерді негіздеуді қамтамасыз етуі;
7. Жастарға «Мәңгілік Ел» құндылықтарын оқытуда қызығушылығын
қалыптастыруы;
8. Оқушылардың құндылық түрлері бойынша білім алуға қажеттілігін
қалыптастыруы;
9.
Мектеп
оқушыларының
салауатты
ӛмір
сүру
салтына
қызығушылықтарын дамытуы;
10. Оқушыларда танымдық дербестікті, құндылықтарды меңгеруге
белсенділігін қалыптастыру үшін олардың білімдері мен ӛмірлік тәжірибелерін
маңызды етуі;
11. Мектеп оқушылары үшін оқу-тәрбие үдерістерін ғылыми тұрғыдан
ұйымдастыруы;
144
12. Білім беру үдерісінде оқу-жаттығу тапсырмаларын (міндеттерін) шешу
кезінде оқушыларда білімді қолдану іскерліктерін қалыптастыруы;
13. «Мәңгілік Ел» құндылықтары оқыту барысында оқушылар ұжымының
дамуына жетекшілік ету;
14. Құндылықтарды оқып үйренуде жобалау іс-әрекетінде оқушылардың
пәнаралық байланыс білімдері мен іскерліктерін қолдануды қамтамасыз етуі.
15. Тарихшы мұғалімнің ӛзінің іс-әрекетінің перцевтивті, ойланушылық,
эмоционалды, еріктік компоненттерін басқаруы;
16. Құндылықтарды оқыту үдерісінде тәрбиелеу, танымдық мәні бар
объектілерді таңдауы, іріктеуі және пайдалануы;
17. Құндылықтарды түзетін оқу материалдарын сәйкес қоюы, салыстыруы
бойынша негізгісін және екінші деңгейдегіні, жалпыны (ортақ), ӛзгешелікті
және жеке дараны табуы бойынша оқушылардың ақыл-ой іс-әрекеттерін
логикалық тәсілдер тұрғысынан ұйымдастыруы;
18. Мектеп оқушыларында құндылық түрлері бойынша қалыптастырылған
әртүрлі ортақ, пәнаралық байланысты білімдерді тасымалдауы, оқушылардың
ақыл-ой іс-әрекеттерін басқаруы;
19. Оқушылардың құндылық түрлері бойынша «жоба» тақырыбына сәйкес
жобалау
әдістерін
жүзеге
асыруы,
интеллектуалдық
іскерліктерін,
психомоторлы дағдыларын қалыптастыруы бойынша жұмыстарды басқаруы.
Жүргізілген қалыптастыру экспериментінің нәтижелілігін тексеру
мақсатында соңғы «қима» жасалды. Бақылау тобы бойынша алынған
нәтижелерді тіркеу 9 - кестеде берілді.
9 – кесте– Қалыптастыру экспериментінің соңында жүргізілген «қима»
бойынша педагогикалық іскерлік кӛрсеткіштері (Бақылау тобы)
Іскерліктер
Соңғы «қима»
тӛмен
Орта
жоғары
Зерттеушілік
44,6
35,4
20,0
Құрастырушылық
50,8
39,7
9,5
Ұйымдастырушылық
40,8
35,1
24,1
Ақпараттық
43,8
42,6
13,6
Коммуникативтік
31,8
59,9
8,3
Σ
211,8
212,7
75,52
42,4
42,5
15,1
Эксперимент тобында студенттерде біз зерттеп отырған сапаны (болашақ
тарих мұғалімдерінде) жоғары деңгейде қалыптастырылуы үшін педагогикалық
тапсырмалар бойынша даярлау жұмысы жүргізілді және нәтижесі кесте 10-де
берілді.
145
10 - кесте – Қалыптастыру экспериментінің соңында жүргізілген «қима»
бойынша педагогикалық іскерлік кӛрсеткіштері (Эксперимент тобы)
Іскерліктер
Соңғы «қима»
Тӛмен
Орта
жоғары
Зерттеушілік
15,4
41,1
43,5
Құрастырушылық
46,3
30,2
23,5
Ұйымдастырушылық
28,2
45,8
26,0
Ақпараттық
12,0
62,6
25,4
Коммуникативтік
16,2
61,8
22,0
Σ
118,1
241,5
140,4
23,5
48,5
28,0
Бақылау және эксперимент топтарындағы нәтижелерді салыстыру үшін бір
кестеге салатын болсақ, онда тӛмендегідей болады (11 - кесте).
11 – кесте– Бақылау және эксперимент топтарындағы педагогикалық
іскерліктердің қалыптастырылу кӛрсеткіштері
Іскерліктер
Бақылау тобы, %
Эксперимент тобы, %
тӛмен
Орта
жоғары
тӛмен
Орта
жоғары
Зерттеушілік
44,6
35,4
20,0
15,4
41,1
43,5
Құрастырушылық
50,8
39,7
9,5
46,3
30,2
23,5
Ұйымдастырушылық
40,8
35,1
24,1
28,2
45,8
26,0
Ақпараттық
43,8
42,6
13,6
12,0
62,6
25,4
Коммуникативтік
31,8
59,9
8,3
16,2
61,8
22,0
Σ
211,8
212,7
75,52
118,1
241,5
140,4
42,4
42,5
15,1
23,5
48,5
28,0
Зерттеу жұмысы, қалыптастыру эксперименті барысында эксперимент
топтағы дайындық кӛрсеткіші жоғары болды. Себебі, мұнда педагогикалық
тапсырмалар бойынша студенттердің ӛзіндік жұмыстарына басымдық берілді.
Сонымен, алынған соңғы мәлімет бойынша эксперимент тобында жоғары
кӛрсеткіш 28,0 пайызды құрады. Ал бақылау тобында жоғары деңгей 15,1
пайыз болды. Эксперимент тобында студенттердің зерттеушілік іскерліктері
бақылау тобына қарағанда жоғары кӛрсеткіш 23,5 пайызды артық құрады. Бұл
дегеніміз біз жүргізген тәжірибелік-эксперимент жұмыс барысы бағдарламаға
сәйкес болды деп білеміз.
«Мәңгілік Ел» құндылықтарын оқытуға болашақ тарих мұғалімдерін
даярлауға бағытталған тӛмендегідей әдістемелік нұсқауды нақтыладық:
- бірінші кезекте болашақ тарих мұғалімдерін жалпықұндылықтар, адами
құндылықтар,
«Мәңгілік
Ел»
құндылықтары
бойынша
теориялық
мағлұматтармен қаруландыру;
- тарихи материалдар мазмұнынан «Мәңгілік Ел» құндылықтарын түзетін
немесе құндылықтарды сипаттайтын қасиеттерді анықтау үшін оқу
Достарыңызбен бөлісу: |
