Биология және экология кафедрасы 050608 Экология мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын студенттерге арналған

3. «Қоршаған орта туралы ілім» пәнінің экология және басқа пәндермен байланысы.

1. Күн жүйесінің құрамындағы планеталар сипаттамасы.

2. Жер планетасы Күн жүйесінің құрамына кіретін басқа планеталар қатарында.

3. Жердің қозғалысы және оның географиялық маңызы. Суретін салып түсінік беру.

4. Жердің жарық белдеулері.

Әдебиеттер: Неклюкова, 14-21-бет; Абдушева, 9-10-бет; Географиялық атлас.
№2 дәріс, 1 кредит сағат

Тақырыбы: Жер – тірі материяның тіршілік ету орны.

Дәріс мазмұны:

1. Күн жүйесінің құрамындағы планеталар сипаттамасы.

2. Жердің ішкі құрылысы

3. Жер қабаттары;

Әдебиеттер: Шубаев, 28-39;
СӨЖ мазмұны, 3 сағат:

Тақырыбы: Күн жүйесінің болмыстық ерекшеліктері

1. «Қоршаған орта туралы ілім» пәнінің экология және басқа пәндермен байланысын схема түрінде кескіндеу (Степановских, 43-бет, 1.6-1.7 сурет).

2. Қоршаған орта факторлары және оларды зерттейтін ғылымдар. Қоршаған орта және қоғам арасындағы байланысты көрсететін схеманы салу және талдау (Степановских, 12.5-сурет, 448-бет).

3. Жаратылыстың жаңа ғылыми пәндерінің жетістіктері негізінде қоршаған орта туралы ілімнің дамуы.

4. Бақылау сұрақтарына жауап:

- Күн жүйесінің барлық планеталарына тән қандай заңдылық бар?

- Қандай планеталарда күн мен түннің ұзақтығы бірдей болады?

- Күн мен түннің ауысуы болмайтын планеталар бар ма?

- Барлық планеталарда жыл мезгілдерінің ауысуы байқала ма?

Әдебиеттер: Неклюкова, 14-15; Шубаев, 28-39; Степановских, 5-52, 448-бет; Степановских, 43-бет, 1.6-1.7 сурет;
ОЖСӨЖ мазмұны, 3 сағат:

1. Күн жүйесі планеталарына сипаттама.

2. Қоршаған орта туралы ілімнің пәнінің осы кездегі басты экологиялық проблемаларды шешудегі маңызы.

3. Қазіргі кездегі адамның өмір сүру ортасының құрам бөліктерінің суретін салу, түсінік жазу. Оспанова, Бозшатаева 20-сурет, 161-162 бет;

4. Дәріс және зертханалық сабақ сұрақтарын бекіту. Ауызша сұрау және талқылау. СӨЖ тексеру.

Әдебиеттер: Степановских, 5-52; Шубаев, 28-39; Асқарова Ұ.Б. 9-177; 254-255; Оспанова, Бозшатаева 20-сурет, 161-162 бет;

Видеокассета: Земля и Вселенная (физика кафедрасының зертханасы).

№3 дәріс, 1 кредит сағат

Дәріс мазмұны:

2. Жердің формасы мен мөлшері.

3. Күн мен түннің және жыл маусымдарының ауысу және олардың тірі организмдерге әсері.

Әдебиеттер: Шубаев, 40-46; Степановских, Общая экология, 178-182;
№2 зертханалық сабақ, 1 кредит сағат

Тақырыбы:

Тапсырмалар:

2. Гипсографиялық қисық сызу.

Дәріс мазмұны:

2. Жер қойнауында болатын химиялық элементтердің негізгі формалары.

1. Жердің жаратылуы туралы түсініктер.

2. Глоссарий жазу: материктер, мұхиттар, аралдар, гипсографиялық қисық, батиграфиялық қисық, ойпаттар, қыраттар, таулар, терең мұхит шұңғымалары, архипелаг, маржан аралдары. Аталған терминдерді дұрыс түсініп қолдануға үйрену;

3. Мұхиттар мен материктер сипаттамасы.

4. Бақылау сұрақтарына жауап беру:

- Егер жер беті абсолютті тегіс болса теңіз деңгейімен салыстырғанда қандай биіктікте орналасады?

- Гипсографиялық қисық дегеніміз не? Оның батиграфиялық сызықтан айырмашылығы қандай?

- Мұхиттарда басым болатын тереңдік деңгейін ата.

- Құрлықта қандай биіктік көп таралған?

Әдебиеттер: Геренчук, 78-82; Шубаев, 46-59;
ОЖСӨЖ, 3 сағат:

1. Жердің Күнді айнала қозғалуы және оның географиялық маңызы.

2. Жердің өз осінен айналуы және оның географиялық маңызы.

3. Жердің ішкі құрылысы.

4. Дәріс және зертханалық сабақ сұрақтарын бекіту. Ауызша сұрау және талқылау. СӨЖ тексеру.

Әдебиеттер: Степановских, 5-52; Шубаев, 28-39; 59-66; Асқарова Ұ.Б. 9-177; 254-255; Неклюкова, 20-б;

3 апта

№5 дәріс, 1 кредит сағат

Дәріс мазмұны:

2. Жер қойнауында болатын химиялық элементтердің негізгі формалары.

3. Вернадский-Кларк заңдылығы.

Әдебиеттер: Степановских А.С. Общая экология, 33-55, 555-586; Степановских, 137-140; Орлов Д.С., Безуглова, 44-68, 75-91; Асқаров, 41-44 б.; Ақбасова А.Ж., Саинова Г.Ә., 16-21-беттер.
№3 зертханалық сабақ, 1 кредит сағат

Тақырыбы: Жер планетасының химиялық құрамы.