Оқытудың интерактивті әдістері
Оқу процесінде, ең алдымен, тыңдаушылар білім беру процесіне белсенді қатысатын, сәттілік жағдайын бастан кешіретін және сәйкесінше олардың мінез-құлқын ынталандыратын әдістерге назар аудару қажет. Осы талаптардың барлығына оқытудың интерактивті әдістері барынша жауап береді.
Интерактивті әдістер тыңдаушылардың тек мұғаліммен ғана емес, сонымен бірге бір-бірімен де кең өзара әрекеттесуін, білім беру процесінде тыңдаушылардың белсенділігінің үстемдігін болжайды.
Оқытудың интерактивті әдістерін қолдануға негізделген білім беру процесі топтың барлық тыңдаушыларының осы процеске қатысуын ескере отырып ұйымдастырылады. Бірлескен қызмет дегеніміз әркім өзінің жеке үлесін қосады, жұмыс барысында білім, идеялар, іс-әрекет тәсілдерімен алмасады. Жеке, жұптық, топтық және ұжымдық жұмыс ұйымдастырылады, шығармашылық және жобалық қызметтің әртүрлі түрлері, рөлдік және іскерлік ойындар және т.б. қолданылады. Интерактивті әдістер өзара әрекеттесу принциптеріне, тыңдаушылардың белсенділігіне, топтық тәжірибеге, міндетті кері байланысқа негізделген. Білім беру қарым-қатынасы ортасы құрылады, ол ашықтықпен, қатысушылардың өзара әрекеттесуімен, олардың дәлелдерінің теңдігімен, бірлескен білімнің жинақталуымен, өзара бағалау мен талдау мүмкіндігімен сипатталады.
Мұғалімнің мақсаты оқудың ыңғайлы жағдайларын жасау, онда тыңдаушы өзінің жетістігін, интеллектуалдық қабілеттілігін сезінеді, бұл таным процесінің өзін нәтижелі етеді.
Интерактивті оқыту – бұл ең алдымен, ата-ана мен мұғалім және тыңдаушылар арасында өзара жүзеге асырылатын диалогтық оқыту.
Ата-ана тәрбиесінің интерактивті түрлерін қолдану міндеттері:
1) тыңдаушылардың талқыланатын тақырыпқа деген қызығушылығын ояту;
2) қаралатын материалды тиімді игеру, қойылған проблеманы шешудің жолдары мен нұсқаларын өз бетінше іздеу үшін жағдайлар жасау;
3) тыңдаушылар арасындағы өзара іс-қимыл дағдыларын қалыптастыру;
4) тыңдаушының саналы құзыреттілік деңгейіне шығу.
Интерактивті оқытуда мұғалімнің рөлі процесті және оны жалпы ұйымдастыруды реттеу болып табылады: қажетті тапсырмаларды алдын-ала дайындау, топтарда талқылау үшін тақырып пен сұрақтарды тұжырымдау, кеңес беру, жоспарланған жоспардың орындалу уақыты мен тәртібін бақылау. Бұл ретте қатысушылар әлеуметтік тәжірибеге – өздеріне және басқа адамдарға жүгінеді, бір-бірімен қарым-қатынасқа түседі, қойылған міндеттерді бірлесіп шешеді, ортақ тіл табады.
Ата-ана тәрбиесі барысында келесі интерактивті формалар қолданылады:
● дөңгелек үстел (пікірталас, пікірсайыс)
● ми шабуылы (брейнсторм)
● іскерлік және рөлдік ойындар
● case-study (нақты жағдайларды талдау, ситуациялық талдау)
●шебер сабақ
● тренинг, тренингтік жаттығу.
Ата-аналарға білім беру процесінде қолдануға болатын интерактивті оқытудың көптеген әдістері мен формалары бар. Сонымен қатар, шығармашылықпен жұмыс істейтін мұғалім сабақтың мақсатына байланысты жаңа әдістер мен тәсілдерді дамыта алады, яғни білім беру процесін жетілдіру, модернизациялау процесіне белсенді қатысады.
Оқытудың интерактивті формаларына негізделген сабақты дайындау барысында мұғалімнің алдында белгілі бір тақырыпты зерттеу үшін оқытудың ең тиімді және қолайлы түрін таңдауда ғана емес, сонымен қатар мәселені шешу үшін бірнеше оқыту әдістерін біріктіруге мүмкіндік ашылатындығына назар аудару керек, бұл сөзсіз тақырыпты жақсы түсінуге ықпал етеді.
«Сабақ – дәріс емес, ынтымақтастық» жетекші идеясынан туындайтын интерактивті сабақта жұмыс істеу принциптері:
1. Барлық қатысушылар жасына, әлеуметтік мәртебесіне, тәжірибесіне, жұмыс орнына қарамастан тең.
2. Әрбір қатысушы кез келген мәселе бойынша өз пікірін айтуға құқылы.
3. Жеке тұлғаны тікелей сынауға орын жоқ (тек идея сынға ұшырауы мүмкін).
4. Сабақта айтылғандардың бәрі іс-әрекетке арналған нұсқаулық емес, рефлексияға арналған ақпарат, өз жаңалықтарыңызды жасау мүмкіндігі.
Достарыңызбен бөлісу: |