Білім беру бағдарламасы үшін Шымкент,2020 Дәріс тақырыбы

Жиын өзінің элементтері арқылы анықталады, яғни егер кез келген объект жөнінде ол осы жиынға тиісті немесе тиісті емес екендігін анықтауға болса, онда жиын берілген деп есептеледі.

1. 
   Жиын оның барлық элементтерін тізіп көрсету аркылы беріледі. Мысалы, А жиыны 3, 4, 5, 6 элементтерінен тұрса, оның барлык элементтерін тізіп жазу арқылы көрсетуге болады. Мұндай жағдайда элементтер фигуралы жақшаға алынып А = {3 4 56 }түрінде жазылады.Бұл тəсілмен тек қана шектеулі жиындар беріледі.
   

Шексіз жиындарды тізіммен беру мүмкін емес. Мысалы, барлық тақ сандардың немесе екі нүктеден бірдей қашыктықта жататын нүктелердің жиынын тізім аркылы беру, яғни ол жиындардың барлык элементтерін тізіп жазу, мүмкін емес.

2)Мүндай жағдайда жиынды оның элементтерініц сипаттамалық касиеті арқылы береді. Ол көрсетілген қасиет тек сол жиынның элементтеріне ғана тəн болып, ал жиынның элементі бола алмайтын нəрселердің ешқайсысында ондай қасиет болмауы керек. Мысалы, егер А жиыны екі орынды сандардың жиыны болса, 21 саны А жиынына тиісті, ал 145 саны екі орынды сан болмағандықтан А жиынына тиісті емес.

Кейбір жағдайдарда, əртүрлі сипаттамалык қасиеттер бір ғана жиынды анықтауы мүмкін. Мысалы, А жиыны бірдей екі цифрдан құралтан екі таңбалы сандардың жиыны болсын: А = {11, 22, 33, 44, 55, 66, 77, 88, 99}

Бұл жиынды 11-ге бөлінетін екі таңбалы сандардың жиыны ретінде де анықтауға болады. Шексіз жиындарды да фигуралы жақша аркылы көп нүктені пайдаланып белгілеуге болады. Мысалы, натурал сандар жиынынбылай N = ( 1,2,3 п ...) белгілейміз.

Сипаттамалық қасиеті бойынша анықталған элементтердің жиынын былай белгілеуге болады: фигуралы жакшаның ішінде алдымен жиынның элементін белгілейтін əріп жазылып, тік сызықтар кейін сипаттамалык қасиет жазылады.