Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	76/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 72 73 74 75 76 77 78 79 ... 772

tusipkaliev pediatria

1.5.7. ЖҤРЕК –ТАМЫР ЖҤЙЕ СІ
Нҽресте дҥниеге келген соң плацентарлық қан айналымы тоқтап, ҿкпе арқылы дем
алу басталғанда, қан айналу процессі де ҿзгереді.

Сол жҥрекшедегі қысымның кҿтерілуі сопақша тесіктің, туылғаннан соң, бірер
сағатта функциялық жабылуына ҽкеліп соғады. Толығымен бітелуі (облитерациялануы) 5-
6 кҥннен 3-4 айлығына дейін жҥреді.
Туғаннан кейін 1-3 сағаттан соң ҿкпе тамырларындағы қарсы кҥш азайған кезде
қанның солдан оңға қарай айдалуы байқалады. Кіші қан шеңберінің қҧрылуы (реттелуі) 4
сағаттан бірнеше кҥнге дейін созылады.
Айы-кҥні жетіліп туған балалардың артериялық ҿзегінің бітелуі 2-3 айлығында (20-
30%), ал толық бітелуі (90%) балаларда – 1 жасқа дейін созылады.
Пульс дегеніміз жҥректің жиырылуы барысында, артерия жҥйесіне қанды айдауынан жҽне
систола мен диастола кезіндегі қысымның ҿзгеруінен болатын артерия қабырғасының
ырғақты қозғалысы.
Пульс толқынының таралуы артерия қабырғасының серпінділігіне сҽйкес созыла
жҽне жиырыла алатын қабілетіне байланысты. Жаңа туған балалардың пульсі ырғақсыз-
дығымен, оның ҧзақтығы мен толқындарының біркелкі еместігімен ерекшелінеді. Тамыр
соғу саны жаңа туған балада бір минутта 140-160 рет болып келеді.
6 айда -«- 130-135 рет
1 жаста -«- 120 -«-
5 жаста -«- 100 -«-
8 жаста -«- 100 -«-
10 жаста -«- 85 -«-
12 жаста -«- 80 -«-
Физиологиялық тахикардия
(жҥрек соғысының физиологиялық ҥдеуі) зат
алмасудың қарқындылығына байланысты.
Артериялық қысым
– қанның ағысының артерия қабырғасының ішкі бетіне жҽне
қанның алдыңғы бағанасына кҿрсететін қысымы.
Артериялық қысым
артерия жҥйесіндегі қанның ағысына, қан тамырларының
серпінділігіне, қанның қҧрамына жҽне кҿптеген ҽсерлерге байланысты. Диастола жҽне
систола қысымы болып екі тҥрге бҿлінеді.
Систола қысымы
– систоладан кейін болатын қысым, яғни пульс толқынының ең
биік кезінде байқалатын қысым.
Диастола қысымы
– диастола кезіндегі қысым. Бҧл пульс толқынының қайтқан
(тҿмен тҥскен) кезінде болатын қысымы. Артериялық қысым жас ҿскен сайын ҿседі.
Ҽсіресе, систола жҽне диастола қысымы ҿсуге бейім болады. Жаңа туған балада систола-
лық қысымы сынап бағанасы бойынша – 50-58 мм-ге, 1 жасқа таман – 90 мм-ге теңеледі.
Молчанов формуласы: жоғарғы (максимальды) артериялық қысым = 90+2n. Тҿменгі
(минимальді) қысым = жоғары қысымның 1/2 бҿлігі + (5–10). Бҧл орташа кҿрсеткіштер.

Жоғарғы шектік кӛрсеткіш систолалық 105+ 2п
диастолалық 75+ п
Тӛменгі шектік кӛрсеткіш систолалық 75+ 2п
диастолалық 45+ п
п
— баланың жылмен есептелген жасы.

105
Веналық қысым
– веналық тамырлардағы қанның кҿрсететін қысым кҥші, оның
мҿлшері – веналық тонусына, венадағы қанның мҿлшеріне жҽне оң қарыншаның
жиырылу қабілетіне байланысты.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 72 73 74 75 76 77 78 79 ... 772