Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	668/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 664 665 666 667 668 669 670 671 ... 772

tusipkaliev pediatria

Антибиотиктерді алдын алу мақсатында
Тамақ бҧзылыстары

ИММУНДЫҚ ТАПШЫЛЫҚ АУРУЛАР ЕМІ

Қазіргі кезде біріншілік иммундытапшылық жағдайлар емінің тҥрлі бағыттары бар.
Жалпы ем.
Инфекциялардың алдын алу ҽрекеттері (гигиеналық, антисептикалық),
ҧтымды тамақтану (ең бастысы табиғи) мен кҥн тҽртібі, дене шынықтыру, дисбактериоз-
дың алдын алу, инфекциялық қҧбылыстарды ерте анықтап, белсенді емдеу – балалардағы
біріншілік иммундық тапшылық емінің маңызды буындары. Ең дҧрысы мҧндай
ауруларды стерильді боксқа жатқызу болар еді, бірақ бҧны ҧйымдастырудың қиындығын
ескеріп, ауруханада оларды ең болмағанда бҿлек боксқа орналастыру абзал. Асептика –
балалар емінің ең басты бағытының бірі.
Антибиотиктерді алдын алу мақсатында
қолдану ойдан шығып, ҿзін
ақтамады, сондықтан оларды қолданбаған жҿн: саңырауқҧлақ жҽне басқа емге ҧстамды
инфекциялар қаупі жоғарылады. Бҧнын тек спленэктомиядан кейін пайда болатын
иммундық тапшылыққа қатысы жоқ, себебі мҧндай аурулар операциядан кейін 1/2 – 1
жыл бойы пневмо,- жҽне менингококктік инфекцияларға ҿте сезімтал келеді, бициллин-5
тағайындау бҧл жағдайдың алдын алуын қамтамасыз етеді. Спленэктомиядан кейін ең
кемі жарты жыл бициллин жасағаны жҿн. Осымен катар, сульфаниламидтерді ҧзақ мезгіл
қолданудың (кҿбінесе бисептол) антиденелер тҥзу кемістігі бар балаларда ҿте тиімділігі
анықталды.
Иммундық тапшылықтан ҿрбіген бактериальдық инфекцияларда антибиотиктер
ертерек қолданылып, сонынан бҿлінген қоздырғышқа жҽне оның сезімталдығына сҽйкес
емге ҿзгеріс енгізілгені жҿн. Иммундық дҽрілердің бағытты ҽсері (стафилококке қарсы
иммуноглобулин мен плазма, кҿк-жасыл ірің таякшасына антиденелері мол плазма т.б.)
белгілі инфекцияларда ҿзіне артқан сенімді ақтады. Лямблиозда метронидазол (трихопол),
дертті саңырауқҧлактар инвазиясында – тиісті антибиотиктер тағайындалады.
Тамақ бҧзылыстары
бҧл ауруларда оқтын-оқтын парэнтеральды тҥрде тамақта-
нуды керек етеді, себебі ішектерде сорылу қабілеті жиі нашарлайды. Ауыр анемияларда
(Нв 70 г/л-ден кем) рентген сҽулесімен (1500 Рад) сҽулелендірілген эрмасса кҧю жҿнін
шешу керек. ИТС ауруларына тҧтас қан немесе онын бҿлшектерін қҧю (эритроцитарлық,
лейко-, тромбомасса) қауіптілігі тек адам иммундық тапшылығы (ВИЧ), А, В, С, Д, Е –
гепатиті, цитомегалия, Эпштейн-Барр, герпес вирустарын жҽне басқада бактериальдық
инфекциялар жҧқтыру ғана емес, «қожайынға қарсы трансплантат» ҽсері мҥмкіндігінде.
«Қожайынға қарсы трансплантат» ҽсері (ҚҚТҼ) балаларда ИТС-сыз да сҥйек майын,
бауыр, бҥйрек жҽне басқа ағзалар енгізгеннен кейін ҿрбуі ықтимал. Бҧл НLА бойынша
реципиентпен ҥйлеспейтін қҧйылған қан, сҥйек майы немесе трансплантатқа донорлық
белсенді Т-киллерлер болуына қатысты: ИТС бҧл жағдайды жиілетіп, ҚҚТҼ болуын
оңайлатады.
Жедел ағымды КҚТҼ, ҽдетте, сҥйек майын немесе тіндер енгізу, қан қҧюдан
(инкубация мерзімінің 3 айға созылуы мҥмкін) соң 7-14 кҥннен кейін кҿрініс береді: кіші
немесе дақты бҿртпелер, эксфолиация немесе токсикалық эпидермолиз жағдайына
соқтырып (Лайл синдромы), диарея, мелена, мальабсорбция синдромы, гепатоспленомега-

619
лия, сарғаю, пневмония (кҿбінесе цитомегаловирусқа қатысты), жҥрек аритмиялары,
неврологиялық ҿзгерістер болады.
Жедел ағымды ҚҚТҼ-нін 4 тҥрлі ауырлық дҽрежесін ажыратады: I – кішігірім
немесе дақты бҿртпенің денені жабуы 50%-дан кем, жалпы жағдайы жҽне асқорыту
ағзалары қабілеті дҧрыс, билирубин мҿлшері 34-51 мкмоль/л; II – бҿртпелер дененің 50-
100 %-н жабады; диарея тҽулігіне 500-1500 мл, билирубин 51-102 мкмоль/л, қызу шамалы,
жалпы жағдайы орташа; III – эритродермия жайылмалы, билирубин 102-257 мкмоль/л,
диарея тҽулігіне 1500 мл-ден асады, жалпы жағдайы нашарлайды, қызу 38,5
о
аса; IV –
буллездік эритродермия тері сыпырылуымен, билирубин деңгейі 257 мкмоль/л-ден кҿп,
диарея тҽулігіне 1500 мл-ден асады, жалпы жағдайы ҿте нашар, қызба, енжарлық
байқалады.
Созылмалы ҚҚТҼ – ҿзіндік формада (трансплантация немесе қан қҧюдан 3 айдан
кейін басталады) немесе жедел ағымды ҚҚХҼ-нің салдары болуы ықтимал: диарея,
салмақ жоғалту, азу, шаршау, бауыр циррозы, эзофагит, мальабсорбция синдромы, тері
бҧзылысы склеродермияға ҧқсаса, эритродермия тҥлеуі, окулофарингиальдық жҽне тері
ҿзгерістері Шегрен ауруы тҽрізді белгілер байқалады. Қанда: гипергаммаглобулинемия,
эозинофилия, айналыста кҿптеген иммунды комплекстер кҿрінеді. Оппортунистік
инфекциялар, капсулды бактериялар бактериемиясы тҽн.
Екі формасының да емінде антилимфоцитарлық жҽне антимоноцитарлық
глобулиндер, кортикостероидтар, циклоспорин жҽне басқа иммунодепрессорлық дҽрілерді
тҥрлі алмастырулармен қолданылады.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 664 665 666 667 668 669 670 671 ... 772