Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

ТЫНЫС МҤШЕЛЕРІНІҢ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	59/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 772

tusipkaliev pediatria

50-сурет. Өкпе аэрогенетикалық кедергісінің (баръерінің) компоненттері

ТЫНЫС МҤШЕЛЕРІНІҢ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Тыныс мҥшелері қызмет бойынша алып келетін бҿлігінен: кҿмекей, кеңірдек, трахея,
яғни, бронх «бҧтағы» жҽне тыныс бҿлігінен ацинус, яғни бронхиолдар, альвеол жолдары
мен альвеолдардан тҧрады. Демалу, тыныс ҽрекеті (қызметі) – газ алмасу диффузия (сіңу,
араласу) арқылы жҥреді. Альвеолдан ҿкпе капиллярларындағы қанға оттек тҥседі, ал
қаннан альвеолаға кҿмір қышқыл газы ҿтеді.
50-сурет.
Өкпе аэрогенетикалық кедергісінің (баръерінің) компоненттері
:
АС - альвеола саңалауы; А
1
- 1-ші типті альвеолоциттердің цитоплазматикалық
ӛсіндісі; И - интерстиций; ЭК - эндотелиальдық клетка;КС - қан капиллярының
саңалауы; Э - эритроцит бӛлігі.

91
Ҿкпедегі газ алмасу бір-бірімен байланысты бірнеше механизмдерге негізделген
кҥрделі процесс: альвеол эпителийіндегі сурфактанттың пленкасынан оттек жҽне кҿмір
қышқыл газы молекулалары ҿтеді. Олар капиллярлар эндотелийі арқылы қан плазмасына
кіреді жҽне гемоглобинде бекіп орналасады. Бҧл процесстердің қҧрылымы аэрогематика-
лық барьер (ауа-қан кедергісі) болып есептелінеді. Ол ҿкпенің ҥлкен кҿлемін алып жатады
да, газдың организмге қажетті мҿлшерде сіңірілуін қамтамасыз етеді.
Ауа-қан кедергісі келесі компоненттерден тҧрады
(50- сурет).
Газ алмасу – альвеола-
капилляр мембранасы (жарғағы) арқылы газдың жай диффузиясымен (сіңірілуі) жҥреді де,
жҧтылған ауа (атмосфералық) жҽне ҿкпеге оң қарыншадан ҿкпе артериясы арқылы келетін
веналық қандағы оттегі қысымына байланысты болып келеді.
I.
Ең бірінші жҽне ҿте маңызды физиологиялық ерекшелік болып беткі тыныс, яғни
тайыздығы, есептелінеді, ҥлкен кісілермен салыстырғанда балалардың тыныс алуы
тереңдігі 8-10 есе тҿмен.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 772