Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

245 
салдануы тҽн. Баланы инфекциялық аурухананың жандандыру бҿлімшесіне шҧғыл салып, 
тиісті ем жҥргізеді. 
Персистициялайтын (ҥдемелі) туа біткен стридор.
Клиникалық кҿрінісі туылған 
бойда бірден немесе 2-3 аптадан. Бҧл жағдай кҿмейдің сыртқы сақинасының ақауының 
нҽтижесінде дамиды: жҧмсақ ширатылған кҿмей қақпақшасы, тыныс алу кезінде кҿмей 
саңалауына сорылатын, ожау тҽріздес-кҿмей қақпақшасы қыртысы байқалады. Туа біткен 
стридор қиындаған шулы тыныс алумен сипатталады. Шулы дыбыс тҧрақты тыңдалады, 
тыныс алу сатысында анығырақ естіледі. Ол жылағанда, мазасызданғанда, тыныс жолдары 
қабынғанда кҥшее тҥседі. Баланың жалпы жағдайы айтарлықтай бҧзылмайды, дауысы 
таза, цианоз байқалмайды, жҧтуы тыныш. Бала ҿсе келе клиникалық кҿріністері азаядыда, 
2-3 жаста толық жойылып кетеді. Туа біткен стридор емдеуді талап етпейді. 
ЖРА-ды емдеу.
Ҽдетте, жоғары тыныс жолдарының вирустық аурулары тек қана 
белгілеріне сҽйкес ем жҥргізуді ғана талап етеді: 
▪ науқас бала жататын бҿлменің температурасы 20
о 
С-ден тҿмен болмауы керек;
▪ ҧйықтаған кезде температура деңгейін 3-4
о 
С-қа тҿмендету ықтимал; 
▪ баланың қимылы мҥмкіндігінше шектеледі; 
▪ тҽуліктік бойына беріліетін сҧйықтық мҿлшері, мҥкжидек морсы, лимон қосқан шай,
итмҧрын тҧнбасы, минеральды су (СЛТ-да кҿмей ісіну қаупі тууы мҥмкін болғандықтан 
сҧйықтықты шектен тыс кҿп беруге болмайды); 
▪ мҧрнын аква марс препаратын, теңіз суы ертіндісін, 2% сода ертіндісін, шҿп тҧнбаларын 
(тҥймедақ, итмҧрын) ҽр мҧрынға 2-3 тамшадан кҥніне 3-4 рет тамызып немесе солармен 
жуып тазалайды. Ертінділерді науқасты, ортаңғы жҽне тҿмен мҧрын жолдарын жҽне 
мҧрынжҧтқыншақтың кҥмбезін шаятындай қылып басын тҿмен жҽне кейін шалқайтып 
жатқызып тамызады. Мҧрын қуысын жуғаннан кейін бала қатты сіңбіреді немесе 
мҧрнынын сҧйықтықты сорып алады; 
▪ тамыртарылтуышы тамшылар аурудың алғашқы 1-3-ші кҥнінде тиімді болып келеді; 
оларды 3 кҥннен артық қолдану тахифилаксияға ҽкелуі (риниттің ҥдеуі) мҥмкін. Ерте 
жастағы балалар ҥшін називин (0,01% жҽне 0,025% ертінділер); 3-4 жастан асқан балала-
рға отривин, галазолин, санорин, назол; барлық жастағы балаларға виброцил қолданады. 
▪ ринитті емдеу ҥшін 5% эпсилонаминокапрон қышықылын (мҧрын жолдарына турун-ды 
қояды) қолданады. 
▪ липоидты пневмония пайда болу қаупі болғандықтан майлы ертінділер қолданылмайды; 
▪ емшек жасындағы барлық балаларға кезкелген дҽрілерді мҧрынына тамызбаған жҿн, 
себебі рефлекторлы тыныстың тоқтап қалу қаупі тууы мҥмкін. Сондықтан, барлық 
дҽрілік заттарды мҧрын қуысына мақтадан жасалған «білте» кҿмегімен енгізген жҿн; 
бҧл кҿмекті емізер алдында ерекше ҧқыптылықпен жҥргізген дҧрыс; 
▪ ринитті емдеу отиттің алдын алуға немесе жеңілдетуге мҥмкіндік береді; жартылай 
спиртті немесе сумен жылытқыш қою, есту жолына ауырсынуды басатын тамшыларды
(отипакс) тамызу қҧлақтағы ауырсынуды басуға кҿмектеседі; 
▪ вирусты этиологиялы фарингитте ҥйде дайындалған жеңілдеткіш заттарды қолданады:
шҿп тҧнбаларымен ингаляция, сілтілі ингаляция, жылы сусын ішу; 
▪ ларингиттерде тҽуелігіне бірнеше рет бумен ингаляция (кҥйіп қалудың алдын алдуың 
толық ережелерін сақтаумен), аяғына, қолына жылы ванналар (температурасын 37
о
С-тан 
40
о 
С-қа дейін біртіндеп кҿтереді, сол температурада жалпы ванналар; жылы немесе 
жартылай спиртті жылытқыштарды мойнына, балтырына қояды, аз мҿлшерден жылы 
сусын (жылы сҥтпен боржоми суын 1:1 қосып) береді; 
▪ қилыспалы инфекцияның алдын алу ҥшін науқуастың асқа аурулармен қатынасын 
шектеу керек; 
▪ фарингитте жҽне трахеитте азапты (қиын), жабысқақ, азҿнімді жҿтел байқалуы наркоти-
калық емес орталықтан жҿтелге қарсы ҽсер ететін дҽрі (синекод) қолдануға кҿрсеткіш 
бола алады. 

246 
Кҥні бҥгін вирустық инфекцияның этиотропты емінің мҥмкіндігі айтарлықтай 
шектелген. Вирусты респираторлы аурудың (ЖРА) алғашқы кҥні жҽне қатынаста болған 
балаларда алдын алу ҥшін мҧрын жолдарына лейкоцитарлық интерферрон немесе 
экзогенді интерферондар (гриппферон, реаферон, интерген, лакферон) тамызады немесе 
виферон жағымды майын мҧрын қуысына салады, тоқішекке виферонды (1 немесе 2 рет 
жасына сҽйкес) немесе кипферонды балауыз салады.
Гриппте олармен бірге вирусқа қарсы дҽрілер тағайындайды: бір жастан асқан бала-
ларға ремантадин (5 мг/кг 2 рет қабылдауға) немесе альгирем − ремантидиннің сироп 
тҥрінде шығарылатын тҥрі (1 жастан 10 мл-ден, 4-6 жаста 15 мл-ден; 1-ші кҥні 3 рет, 2-3-
ші кҥндері кҥніне 2 рет, 4-ші кҥні – 1 рет), «ақ» қызба байқалатын балаларға но-шпа (1 
мг/кг ҽр қабылдауға) қосып, немесе арбидол (балаларға 2 жастан бастап 0,05 г, 5 жастан 
0,1г, 12 жастан – 0,2 г кҥніне 3-4 рет) беріледі. Интерферон индуциялайтын, басқада 
респираторлы инфекциялық аруларда ҽсер ететін, дҽрі балалар анаферонымен (6 айдан 
бастап: 1-ші тҽуелікте ҽр 30 минут сайын 1 таблеткадан 5 рет, қалған уақытта 3 рет, тҽулі-
гіне барлығы 8 рет, одан ҽрі 5-7 кҥн бойына кҥніне 3 рет беріледі) қосарланып беріледі. 
Жоғары тыныс жолдарының бактериальды этиологиялы ЖРА-ларында (бактериаль-
ды отит, синусит, тонзиллит) амоксициллин, амоксициллин/клавуланат (тҽулігіне 
амоксициллин бойынша есептегенде 40-50 мг\кг) .
Аурудың микоплазмалық жҽне хламидийлік этиологиясында ең тиімді болып 
макролидтар есептеледі (эритромицин 30-40 мг\кг 2-4 рет, азитромицин – 10 мг\кг 1-ші 
кҥні, қалған 4 кҥнге 5 мг\кг есебінен тағайындалады). Жоғары тыныс жолдарының 
вирусты ауруларында антигистаминді дҽрілерді тағайындау негізсіз деп есептелінеді.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: