10
4-тақырып. Критериалды бағалау педагогикалық технология
ретінде
«Педагогикалық технология» ұғымына анықтама. Педагогикалық
технология жүйелі категория ретінде. Білім беру мекемелерінде оқыту
сапасының
əр
түрлі
педагогикалық
технологиялармен
байланысы.
Педагогикалық технологиялардың құрылымдық компоненттері: оқыту
мақсаты; оқыту мазмұны; педагогикалық əрекеттестік құралы, оқыту құралы
мен мотивация, оқыту үрдісін ұйымдастыру; білім алушы мен білім беруші
білім беру үрдісінің субъектілері; іс-əрекет нəтижесі. Критериалды бағалау
жүйесінің қағидалары: білім беру мен тəрбиелеу үрдісінің байланысы,
маңыздылық, объективтілік жəне əділдік, адекваттылық, валидтілік,
жүйелілік жəне бірізділік, жан-жақтылық, тілектестік. Бағалау кезеңдері жəне
инструменттері. Критериалды кестелер (рубрикаторлар). Рубрикатор туралы
түсінік. Рубриканың маңызы. Дескриптор туралы түсінік. Дескриптор –
меңгерудің негізгі белгісі (нəтиже жетістігінің көрсеткіші).
Бағалаудың түрлері. Форматтық бағалау жəне суммалық (ішкі жəне
сыртқы) бағалау. Суммалық бағалау нəтижелерінің модерациясы.
5- тақырып. Өлшемдерді жобалау: жалпы тəсілдері мен
құралдары
Білім алушылардың білім əрекетінің нəтижесін бағалау өлшемін
анықтаудың негізгі тəсілдері (тұғырлары). Оқушылардың оқу жетістіктерін
оқу материалын меңгеру деңгейімен сəйкес салыстыру ( Б.Блум, В.П.
Симонов, В.Г. Королева, В.П. Беспалько, В.Н. Максимова, М.Скаткин).
«Таксономия» ұғымына анықтама. Оқыту мақсаттарының деңгейін
Б.Блум таксономиясы бойынша сипаттау. Таксономияны оқыту нəтижесін
бағалау құралы ретінде пайдалану.
6-тақырып. Білім алушылардың жетістіктерін критериалды
бағалауды ұйымдастырудың психологиялық-педагогикалық негіздері
Критериалды деңгейлік мақсаттылық негізінде педагогикалық үрдісті
жобалау
технологиясы.
Жобалау
технологиясының
құрылымдық
компоненттері:
оқытудың
мақсаты,
мазмұны,
пеагогтың
іс-əрекеті,
оқушының іс-əрекеті, педагогикалық диагностика, жетістіктерді бағалау.
Педагогикалық үрдісті жобалау қағидалары. Педагогикалық жобалау
кезеңдері, формалары. Бағалау оқу сапасын диагностикалау жəне
мониторингілеу компоненті. Оқу жетістіктерін критериалды бағалау жүйесін
оқушылардың дара психологиялық ерекшеліктеріне бейімдеу. Бағалау
құралдарын таңдау. Бағалау шкалалары- педагогикалық квалиметрия құралы.
Оқу міндеттерінің таксономиясы негізінде құрылған бағалау шкаласы.
Оқушылар жетістіктерінің деңгейлері: білу (тану, есте сақтау, еске түсіру);
түсіну (зерттелінетінің маңызын түсіну қабілеті); қолдану (зерттелінген
материалды
қолдану
қабілеті).
Бақылау-диагностикалық
материалға
қойылатын талаптар. Бағалау нəтижелерін ұсыну (тақырып бойынша
оқушылардың оқу жетістіктерінің картасы).
11
7- тақырып. Мектепке дейінгі жас кезеңіндегі балалардың
жетістіктерін бағалау өлшемдері мен процедурасы
Мектепке дейінгі жас кезеңіндегі балалардың жетістіктерін бағалау
жүйесінің негізгі тəсілдері: мектепке дейінгі білім беру мекемелерінің əр
түрлі топ балаларының оқу материалын меңгеру мүмкіндіктерін есепке алу;
балалардың продуктивті іс-əрекеттің сан алуан түрлеріндегі мүмкіндіктері
мен қабілеттерін айқындау; денсаулық сақтау тəсілі. Мектепке дейінгі
мекеменің оқу бағдарламасының материалын меңгеруде мектепке дейінгі жас
кезеңіндегі балалардың жастық ерекшеліктеріне сипаттама. Оқыту үрдісінің
нəтижесін бақылау мен бағалау. Бақылау түрлері мен формалары (ағымдық
(сабақтық), периодтық (тақырыптық) жəне қорытынды. Сипатты бағалау,
оның қызметтері.
8-тақырып.
Кіші мектеп жасындағы оқушылардың оқу
жетістіктерін критериальды бағалау жүйесі
Критериалды бағалау прцедурасына қойылатын талаптар. Бастауыш
мектеп оқушыларының оқу пəндері бойынша оқу əрекетінің нəтижесін жəне
оқытудың күтілетін нəтижесін бағалау (деңгейлік мақсаттылық). Бастауыш
мектеп оқушыларының оқу жетістіктерін бағалау процедурасының кезеңдері:
бағаалу əрекетінің мақсатын анықтау; бағалау объектісін сипаттау (күтілетін
нəтиже, нақты көрсеткіш жəне индикатор түрінде); бағалау шкаласын
анықтау (жетістіктердің əр түрлі деңгейлері); бағалау құралдарын дайындау;
бағалау нəтижелерін ұсыну формасы (педагогикалық құжаттар); бағалау
жүйесін қолдану шарттарын анықтау.
9 - тақырып. Орта жəне жоғары буындағы оқушылардың оқу
жетістіктерін бағалаудың өлшемдері мен процедурасы
Білім нəтижелерін бағалаудың жасқа байланысты критерийі. Өзін-өзі
бағалау жəне оқушылардың өзара бағалауы.
Жоғары сынып оқушыларын критериальды бағалау процедурасына
қойылатын талаптар. Жоғары сынып жəне орта буын оқушыларының оқу
пəндері бойынша оқу əрекетінің нəтижесін жəне оқытудың күтілетін
нəтижесін бағалау (деңгейлік мақсаттылық). 5-8 сынып жəне 9-11 сынып
оқушыларының оқу жетістіктерін бағалау процедурасының кезеңдері:
бағалау əрекетінің мақсатын анықтау; бағалау объектісін сипаттау (күтілетін
нəтиже, нақты көрсеткіш жəне индикатор түрінде); бағалау шкаласын
анықтау (жетістіктердің əр түрлі деңгейлері, мысалы, ҰБТ); бағалау
құралдарын дайындау; бағалау нəтижелерін ұсыну формасы (педагогикалық
құжаттар); бағалау жүйесін қолдану шарттарын анықтау.
10 – тақырып. Кəсіптік колледж оқушыларының оқу жетістіктерін
критериальды бағалау жүйесі
Кəсіптік колледж оқушыларының жетістіктерін критериальды бағалау
процедурасына қойылатын талаптар. Кəсіптік колледж оқушыларының
