448
- Дене шынықтыру сабағын өткізуде инновациялық технологияларды қолдана білу
және кәсіби саладан дағдылар
мен білімдерді игеру;
- оқушылардың педагогикалық бейімделген ғылыми білімдер жүйесін, қызмет
тәсілдерін, оқытудағы шығармашылық тәсілдемемен нақты есепке алумен оқу
мүмкіншіліктерін игеру.
Арнайы құзыреттіліктер (АҚ):
- кәсіби қызметтерде теориялық білімдердің, дағдылар мен біліктіліктердің
қолданылуын игеру;
- стандартты емес және альтернативті шешімдерді тауып істей білу, сыни ойлау, кәсіби
қызметте идеяны жүзеге асыру үшін креативті келу керек; арнайы білімді және біліктілікті
тәжірибеде қолдану;
- білім беру –тәрбиелеу міндеттерін іске келтіру мен құруды істей білу;
- кәсіби тұрақтылық пен өсуді ынталандыру дайындығын қалыптастыру, өзіндік реттеу
әдістерін игеру;
ЖОО-ның дене тәрбиесі және спорт кафедралары, материалды-техникалық
базаларды есепке ала отырып, оқу орнының бағыты мен кадрлық мүмкіндігіне байланысты
дене тәрбиесі бойынша оқу бағдарламасын типтік бағдарлама негізінде құрастырады. Оқу
бағдарламасы ЖОО-ның ерекшелігін, мамандықтарын, меншікті ғылыми әдістемелік
артықшылықтары мен кәсіби тәжірибелігін көрсетеді. Пәннің өткізілу ретін ЖОО өзі
шешеді.
449
ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
Жалпы және арнайы дене даярлығы
Іс-тәжірибелік бөлім материалдарын жоспарлауда жалпы және арнайы дайындықтар
құралдарына кең талдау жасауға және сауықтыру жаттығулары мен олардың кешеніне жол
беріледі. Іс-тәжірибелік сабақтарды өткізу жолдарының ұйымдастырылуы мен әдістемелік
қамтамасыздандырылуы жағынан, құралдар мен әдістердің жиынтығына, студенттердің
жасаған бағалау тәсілдері мен өткізу орындарына байланысты әр түрлі болуы мүмкін.
Гимнастика.
Фитнес
Жалпы фитнес, спортта бағытталған және дене даярлығы.
Фитнес құралдары: аэробты түрлердің бағыттылығы (жүру, аяңдап жүгіру, жүзу,
велосипедпен жүріс, қозғалмалы ойындар); гимнастикалық жаттығулар (еңкею, денені бұру,
айналу, тірену, отырулар, сермеулер); циклдік жаттығулар мінездемесі (тредбанда,
велотренажерда және басқа құрылғыларда); күш жаттығулары (ауырлық түсірумен,
снарядтармен, иілгіш заттармен, әріптестің қарсылығымен); созылу жаттығулары; қайта
қалпына келтіру және релаксация жаттығулары. Фитнес түрінің таңдалынылуы оқу
орындарының мүмкіншілігіне байланысты.
Бодифлекс
Бодифлекстің мақсаты – бұлшық еттің физиологиялық күшін жақсарту және артық
салмақтан арылту. Барлық бодифлекс жаттығулары үш түрге бөлінеді:
1. Изометриялық. Осы жаттығулар барысында бұлшық еттің бір тобы ғана ширығады.
Жұдырықты қысу арқылы білезік буын ширығады.
2. Изотониялық. Изотониялық жаттығулар барысында бір уақытта бірнеше бұлшық ет
топтары жұмыс жасайды. Бір алақан мен екінші алақанға күш түсірсе екі қолда ширығады.
3. Созылымды. Бұлшық етттердің жүктемеден кейін босаңсуы мен иілгіштігіне
мүмкіндік беретін жаттығулар. Осы жаттығулар омыртқаның қозғалысын жоғарлатып
сіңірлердің иілгіштігін жақсартады.
Воркаут
Барлық воркаут жаттығулары спорттық гимнастикада қолданылады. Көпшілікке
белгілі болу үшін пәннің атауы өзгертілген.
Воркауттың екі негізгі бағыттары қарастырылады:
•
Street Workout - жаттықтырудың барлық мәні атлеттің техникалық дайындығында.
Неғұрлым трюк көрінісі күрделірек болса – соғұрлым жақсы.
• Ghetto Workout - Жаттықтырудың мәні сол және өзге жаттығулардың қайталауының
арттырулуымен қатар статикалық элементтердің орындалу уақытының арттырылуына
әкеледі.
Стретчинг
Стретчинг (созылу) – денсаулықты жақсарту үшін сіңір байламдары мен бұлшық еттің
созылуы көмегімен орындалатын жаттығу кешені. Стречинг жаттықтыру жүйесінде
қолданбалы құрамдас бөлігі ретінде және дене дайындығының жақсы күйде болуының
өзіндік құралы ретінде қолданылуы мүмкін.
Созылудың ең бір маңыздылығы бұл бұлшық еттің иілгіштігінің жақсаруы мен бұлшық
еттерге күш түсірудің төмендетілуі. Бұл денеге түсетін ауырлық кезіндегі жағымсыз ауыру
мен жарақат алып қалу қаупін төмендетеді.
Стретчинг адамның қимыл белсенділігін жоғарлатады, буындарға жақсы әсер етеді
және сүйектің сынғыштығына кедергі жасайды.
Созылу жүректің жұмысын, тыныс алу жүйесін нығайтады және бұлшық етпен дене
температурасын жоғарлатады. Созылу жаттықтырудан кейін пайда болған ауыруларды
тоқтатуы мүмкін.