795
алдымен не нәрсенің болсын жөн бастар қайнар көзі болатыны белгілі. Сондықтан да
ойын бала бойындағы қандай да бір өнердің бастауы деп білеміз.
Сонымен балалардың сөздік қорларын дамытуда ойындарды, тапсырма-
жаттығуларды қолдану үлкен нәтиже береді. Ойын арқылы балалардың сөздік қоры
дамып, ауызша сөйлеу машығын игереді., таным белсенділіктері қалыптаса түсіп, ақыл-
ойы өсіп жетіледі, әрі адамгершілік қасиеттер бойына сіңіреді.
Ұрпақтан ұрпаққа жалғасын тауып келе жатқан, әрі үлкен мәні бар мәдени
шығармашылық- саусақ ойыны. Саусақ ойынын ойнай отырып, балалар қоршаған
ортадағы заттар мен құбылыстарды, жан- жануарларды, құстарды, ағаштарды т.б
көптеген бейнелерді бейнелей алады.
Ал тіл кемістігі кездесетін балалардың жалпы қимылдары, соның ішінде бұлшық
етінің қимылдары жеткілікті деңгейде дамымайды.
Сөйлеу тілі мүшелері әрекетінің қозғалуларының дамуы қол саусақтарының нәзік
қимылдарының дамуымен тығыз байланыста болғандықтан, бала қолының ептілігін
толық жетілдіру, түзеті- тәрбие жұмысын жүйелі жүргізуді қалайды. Ұсақ моториканы
дамыту жұмыстарын ерте сәбилік шақтан бастаған дұрыс. Омыраудағы баланың өзіне
саусақтағы бас миымен байланысқан активті нүктелеріне әсер ете отырып массаж жасау
керек. Ерте жаста және мектепке дейінгі кіші жаста қарапайым жаттығуларды жасауда
өлеңмен, тақпақпен ұйқастырылған жаттығуларды пайдалану ұсынылады. Ұсақ
моториканы дамыту әдістемесі мұндай жағдайда өте тиімді. Омыраудағы баланың
саусақтарын уқалауға болады, жас жарымдағы баламен саусақ ойындарын бастауға
болады. Мысалы, баланың бас бармағын жаймен сипап отырып, оған былай деңіз:
«Саусақ –бала сен қайда болдың?» Содан соң бас бармақты балан үйрекпен түйістіре
отырып, « мына саусақпан орманға бардым», ортан түйрекпен түйістіре оты рып,
«мына саусақпен щи пісірдім».
Сәлем –сөздің атасы
Сәлем саған-алтын күн!
Сәлем саған-көк аспан!
Сәлем саған-жер ана!
Сәлем саған-ну орман!
Сәлем беріп бәріне ,
Ардақ тұтам әрдайым!
796
Екі қолдың саусақтары бас бармақтан бастап бір біріне түйіседі.
Өз тәжірибемде және тәрбишілерге де саусақ ойындарын сергіту
жаттығуларына, ертеңгілік жаттығуларға, барлық ұйымдастырылған оқу іс - әрекеттері
үстінде үнемі пайдалануды ұсындым. Нәтижесінде балалардың сөздік қоры,
байланыстырып сөйлеуі, қимыл - қозғалысы мен икемділігі айтарлықтай дамыды.
Пайдаланылған әдебиеттер.
1. «Отбасы және балабақша» журнал 2015 ж №5.
2. «Артикуляционно – пальчиковая гимнастика» О.И. Лазаренко. Москва-2011.
3. «Тілашар логопед» журналы 2014 ж. №3 (25)
«УПРАВЛЕНИЕ ИННОВАЦИОННЫМ ПРОЦЕССОМ – УПРАВЛЕНИЕ
РАЗВИТИЕМ КОЛЛЕКТИВА».
Мукушова Г.С.
«Ертөстік» балабақшасы» КҚМК
Для поддержки имиджа своего дошкольного учреждения педагогические
коллективы включаются в инновационную деятельность, вариантами которой является
внедрение программ нового поколения, переход на новый хозяйственный механизм,
открытие экспериментальных педагогических площадок и другое. Потребность в
инновациях возникает тогда, когда появляется необходимость разрешить какую-то
проблему, когда создается противоречие между желанием и реальным результатом. О
дошкольных учреждениях, занимающихся нововведениями, обычно говорят, что они
работают в режиме развития.
Саусақ ойындарының
нәтижесінде
Баланың сөйлеу
тілі жетіледі
Икемділігі
артады
Қимыл – қозғалысы
артады
Логикалық ойлауы
дамиды
Танымдық деңгейі
артады
797
Что может явиться результатом нововведений? Как правило, это улучшение
характеристик компонентов или самой образованной системы учреждения как целого,
а именно: его финансовых, кадровых, программно-методических, материально-
технических и других ресурсных возможностей. Философский энциклопедический
словарь определяет развитие как изменения, направленные, закономерные и
необходимые.
Следовательно, изменения в развивающемся дошкольном учреждении происходят
не хаотично, а прогнозируются руководителем на основе закономерностей и
направлены на достижение конкретных целей.
Нововведение (инновация) — комплексный процесс создания, распространения,
внедрения и использования нового практического средства, метода, концепции и т.д. —
новшества для удовлетворения человеческих
В целом под инновационным процессом понимается комплексная деятельность по
созданию (рождению, разработке), освоению, использованию и распространению
новшеств.
Новое может выступать в разных формах:
принципиально неизвестное новшество (абсолютная новизна);
условная (относительная) новизна;
«оригинальничанье» (не лучше, но по-другому), формальная смена названий,
заигрывание с наукой;
изобретательские мелочи.
Существуют различные причины нововведений.
К основным можно отнести следующие:
1. Необходимость вести активный поиск путей решения существующих в
дошкольном образовании проблем.
2. Стремление педагогических коллективов повысить качество предоставляемых
населению услуг, сделать их более разнообразными и тем самым сохранить свои
детские сады.
3. Подражание другим дошкольным учреждениям, интуитивное представление
педагогов, что нововведения улучшат деятельность всего коллектива.
4. Постоянная неудовлетворенность отдельных педагогов достигнутыми
результатами, твердое намерение их улучшить. Потребность в причастности к
большому, значительному делу.
Каждый педагогический коллектив имеет право на инновационную деятельность.
Но в этом случае он должен взять на себя определенные обязательства по подготовке и
организации нововведения, так как объектом любой педагогической инициативы
становятся дети.
Нововведение может считаться успешным, если оно позволило решить те или иные
конкретные задачи дошкольного образовательного учреждения.
Руководитель должен учитывать индивидуальные качества участников
инновационного процесса, их профессиональный уровень, организаторские навыки,
умения, психологическую готовность к новым видам деятельности, к дополнительной
педагогической нагрузке.
