266
Өжеттілік, қайсарлық – адамның тіпті мүмкін емес деген жағдайдың өзінде
абыроймен өлімге бас тігуге тәуекел етушілік, игілікті құлшыныс.
Сондай-ақ Бауыржан ағамыз халықты ерлікке, патриоттыққа тәрбиелеуде артына
көптеген мақал-мәтелдер, жақсы сөздерін қалдырған.
Мысалы:
• Намысты нанға сатпа.
• Өз ұлтын сыйламау, оны мақтаныш етпеу - сатқындық.
• Именіп жүріп көрген игіліктен - қарсыласып жүріп көрген бейнет артық.
• Өтіріктің балын жалап тірі жүргенше - шындықтың уын ішін өлген артық.
• Ерлік - елдің қасиеті, жүректілік - жігіттің қасиеті.
• Ешкім іштен батыр болып тумайды: батырлық та, мінез секілді өскен орта,
көрген тәрбиеге байланысты қалыптасады.
• Батырлық тәуекел мен ақылдың есебінен шығуға тиіс. Тәуекел кейде ақылды да
ақтап алады. Ал ақылсыз тәуекелді ештеңе де ақтап ала алмайды.
• Ерлік - тайсалмас табандылық пен қайыспас қайсарлықтан шығады.
• Өршіл рухтан - өлмес ерлік туады.
• Белдескеннің - белін сындыр, тірескеннің - тізесін бүктір.
• Ептілік те - ерлік.
• Қолбасшы болсаң сондай бол - жосылып жатқан жолдай бол.
Осындай тағы да басқа батырлық, ерлік, тәлім-тәрбие, өсиет, тағлым туралы
біздерге өсиет сөздер қалдырған.
Патриоттық тәрбие, ұлттық намыс, ұлттық сана-сезім рухани байлықтан көрініс
табады. Олай болса, рухани байлыққа, ең алдымен, тілімізді, дінімізді, салт -
дәстурімізді жатқызсақ, тіл - қазақ болуымыз үшін, дін - адам болуымыз үшін, салт –
дәстүр - ұлт болуымыз үшін қажет. Патриотизм сезімінің оянуы мен қалыптасу үрдісін
белгілі бір асқақ сезімдерден, мақтаныш - сүйініштен бөле - жара қарауға болмайды.
Ол елінің өткен тарихын мақтаныш тұту, жерінің байлығына, әсем көркіне сүйсіну,
атадан балаға жалғасып, жақсы үрдісін тапқан ұлттық тілді құрметтеу. Осы
сезімдерден туатын, санада орнығып қалыптасатын асыл қасиеттер ұлттық патриотизм
деңгейінде өркен жайып, азаматтық патриотизм биігіне ұласатын сыңайлы. Әрине, бұл
өздігінен бола салатын нәрсе емес, ол да нақты тәрбиенің жемісі. Бұл тәрбиенің
жемісін еккен әрине, мектеп жасына дейінгі балалар үшін - тәрбиеші, ал орта білім мен
жоғарғы білім алушылар үшін –ұстаздар қауымы деп айта алар едім.
Қазақстан азаматтарын патриотизмге тәрбиелеу – тұлғаның патриоттық сана –
сезімін қалыптастыру; патриоттық іс – әрекетін ұйымдастыру. Егеменді елдің
азаматын тәрбиелеуде әр тәрбиешінің, әр ұстаздың ең басты мақсаты - дені сау, ұлттық
сана - сезімі оянған, рухани ойлау дәрежесі биік, мәдениеті, парасаты, ар – ожданы
мол, еңбекқор, іскер бойында игі қасиеттері бар адамды тәрбиелеу.
Қорыта айтқанда, балармен осы жоғарыда баяндалғандай патриоттық сезімдерді
жеткізе білсек, баланың көкейіне патриотизм туралы ой сала білсек, үлгі көрсетсек,
онда заманға сай, қоғамға керекті азамат, отансүйгіш, елсүйгіш азамат, елге қызмет
ететін қайраткер тәрбиелейміз.
Пайдаланылған әдебиеттер
267
1. Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы Қазақстан Республикасының
азаматтарына патриоттық тәрбие берудің 2006-2008 жылдарға арналған мемлекеттік
бағдарламасы туралы 2006 жылғы 10 қазан №200 // Қызылжар нұры – 2006 - 24
қараша.
2. «Әдеби әлем» Қазақстандағы алғашқы әдебиет порталы.
3. Жастарды патриотизмге тәрбиелеу - мұғалімнің басты міндеті // Қазақстан орта
мектебі – 2005 - №9 – 7 - 9 бет.
4. Патриоттық тәрбие және Б.Момышұлы // Қазақстан мектебі – 2005 - №8 – 72 – 73
5. Нысанбаев.Ә. Қазақстан Ұлттық энциклопедиясы Алматы.
ХУДОЖЕСТВЕННОЕ ТВОРЧЕСТВО В МЛАДШЕМ ВОЗРАСТЕ
Беспалова Г.И.
КГКП детский сад «Алпамыс» г. Караганды
«Тот, кто рисует, получает в течение одного часа больше,
чем тот, кто девять часов только смотрит». И. Дистервег
Художественное творчество – один из любимых видов творчества, потому что
один из немногих видов художественной деятельности, где ребенок творит сам. Как
важно не упустить момент и не оттолкнуть человека от творческой деятельности, а
наоборот, приблизить к ней, заинтересовать, научить видеть и реализовывать свои
возможности.
Вопрос гармоничного развития и творческой самореализации становится чуть ли
не самым главным вопросом для современного человека. В наше время, полное
технических изысканий, требуются специалисты в различных областях, способные не
только принимать важные умные решения, но и часто экстраординарные, необычные.
Некоторые личности наделены такими способностями от природы, а некоторые, а их
большинство, нужно обучать, развивать их творческий потенциал.
Удивительное явление искусства - рисование в детстве. Каждый ребенок в
определенный период жизни с упоением рисует грандиозные композиции. Правда, как
свидетельствует жизнь, увлечение это проходит и навсегда. Верными рисованию
остаются только художественно одаренные дети. Но с 2-3 лет и до подросткового
возраста дети в своих рисунках обязательно проходят стадии «каракулей»,
«головоногов». Рисование на первых порах помогает координировать работу зрения и
движения. Ребенок переходит от хаотического восприятия пространства к усвоению
таких понятий, как вертикаль, горизонталь; отсюда и линейность первых детских
рисунков. Рисование участвует в конструировании зрительных образов, помогает
овладеть формами, развивает чувственно-двигательную координацию. Дети
постигают свойства материалов, обучаются движениям, необходимым для создания
тех или иных форм и линий. Все это приводит к постепенному осмыслению
окружающего.
