175
В на Вставка Формат Сервис Шнные Окно
М \Лист1у[ Лист2 ЛистЗ / Лиет4 / Лист5 / Листб / Лиет7 / ЛистВ / Лист9
Г отово
Парақтардың
түбіртегі
Жұмыс
аумағы
Күйдің
жолы
Айналдыру
жолағы;
Пішімдеу
Стандартты
Формулалар
панелі
панелі
жолы
Мәзір Тақырып
жолы жолы
3.56-сурет. Excel кестелік редакторының терезесі
MS Excel бағдарламасын жүктегенде экранда ұяшықтарға сызықталған
«Кітаптар» беті пайда болады. Стандартты кітап парақтардың белгілі бір
санынан тұрады, бірақ пайдаланушы өздерінің тапсырмаларына сәйкес
олардың нөмірін оңай өзгерте алады. Кітаптың парақтары сандармен
нөмірленген, бірақ пайдаланушы оларға кез келген аттарды оңай белгілей
алады. Мысалы, есептерді жасау кезінде парақтарды ай бойынша атын
өзгерту ыңғайлы: 1-парақ - «қаңтар», 2-парақ - «ақпан» және т.б.
Парақтағы ұяшықтардың саны бағдарламаның нұсқасына тәуелді, бірақ
бәрібір олар өте көп.
Кестелік редактордың негізгі баптаулары мен кестелік орнатқыштары -
бет параметрлері, Құралдар панельдері, файлдар және кірістірулермен
жасалатын операциялар Word бағдарламасындағы редактормен бірдей.
Құжаттарды жасау технологиясының да ұқсастықтары көп.
Кестені жасаудың бірінші кезеңінде мәтін енгізіледі, кестенің
жетекшісі, содан кейін оның басталуы қалыптастырылады. Содан кейін
ұяшықтарға сандық деректер және, ақырында, формулалар енгізіледі. Тек
енгізілген деректер мен формулалардың дұрыстығын тексергеннен кейін,
кестенің рәсімделуі, әр беттік белгілеу (көп бетті құжаттар үшін) және
басып шығару жүргізіледі.
176
Word
бағдарламасына
салынған
кестелік
редакторынан
айырмашылығы, кестенің қалыптасуы оның өлшемін алдын-ала
анықтауды талап етпейді. Деректер тек тиісті ұяшықтарға енгізіледі және
кестенің жұмыс аумағы біртіндеп кеңейтіледі. Мәтінді, деректерді және
формулаларды енгізгеннен кейін ғана кесте біржолата рәсімделеді және
оның шекаралары анықталады.
Парақпен жұмыс істеу. Парақтың ұяшықтарында ақпаратты енгізу
үшін тиісті ұяшықты белгілеп (оны тінтуірмен шертіп), қажетті мәтінді
немесе сандық мәнді теріп, содан кейін [Enter] пернесін басу қажет (сол
уақытта меңзер төмендегі ұяшыққа өтеді). Мәліметтерді теру кезінде Excel
мәтінді және сандарды түрлі жолдармен пішімдейді. [Enter] пернесін
басқаннан кейін, мәтін ұяшықтың сол жағы бойынша, ал сандар – оң жағы
бойынша теңестіріледі.
MS Excel бағдарламасында екі негізгі панель бар: Стандартты және
Пішімдеу. Олар Word панелінен дерлік айырмашылығы жоқ. Оның
астында Формулалар жолағы бар, ол екі бөлікке бөлінген – сол жағында
белсенді ұяшықтың мекен-жайы және оң жағында – оның мазмұнын
көрсетіледі (3.57-сурет). Әліпбилік немесе сандық мәндерді тікелей
ұяшықта және формула жолында енгізуге және түзетуге болатынын айту
қажет. Формулаларды енгізу және өңдеу формулалар сызығының оң
жағында ғана жасалады.
Кітаптағы әрбір парақта әліпбилік белгісі бар 256 баған, және сандық
белгісі бар 65 536 жол бар. Бағандар мен жолдардың қиылысында
ұяшықтар бар, олардың әрқайсысында өзінің бірегей мекенжайы бар
(шахматтағы сияқты). Осылай, мысалы, жоғарғы сол жақ ұяшықта A1
мекенжайы бар. Осылайша, әр ұяшықта бағанды анықтайтын әріптері және
кестенің жолдарын анықтайтын саннан тұратын өзінің мекенжайы бар.
Кестедегі жолдар мен бағандардың саны өзгертуге болады. Бұл кесте
құрылымдау кезінде қосымша бағанды немесе жолды енгізу қажет
болғанда кейде осындай қажеттілік туындайды. Ұяшықты белгілеген кезде
Формулалар жолағының сол жақ бөлігінде ұяшықтың мекенжайы және оң
жағында – оның мазмұны көрсетіледі.
Кестенің элементтерімен әртүрлі операциялар жүргізуге болады:
Бағандарды қосу:
Оң бөлікте ұяшықтың
мазмұны бейнеленеді
Сол бөлікте белсенді
ұяшықтың
мекенжайы көрсетіледі
3.57-сурет. Формула жолы
177
Меңзердің түрі
Функциялары
Меңзер мұндай түрді кестенің кез келген ұяшығына
орнатқан кезде қабылдайды. Енді белгілеуге болады:
кестенің ұяшықтарын;
ұяшық блоктарын (белгілеу кезінде белгілеу
басталатын ұяшық, әрқашан белсенді, яғни ақ түсті
болып қалады);
ұяшықтардың ауқымы (кестенің аумақтары). Ол үшін
меңзерді жоғарғы сол ұяшыққа орнатып, [Shift] пернесін
басып тұрып, белгіленген фрагменттің төменгі оң
ұяшығы бойынша шерту қажет
Меңзер бұл түрді жолдар немесе бағандарың
атауларының шегіне орнату кезінде қабылдайды.
Жолдар мен бағандардың шектерін өзгерту арналған
Меңзер мұндай түрді Формулалар жолағында болып
қабылдайды. Енді белсенді ұяшық мазмұнын түзетіп,
сосын [Enter] пернесін басуға болады
Меңзер мұндай түрді ұяшықтың сол жақ төменгі шегіне
орнату кезінде қабылдайды. Енді ұяшықтың мазмұнын
орналастыруға болады. [Ctrl] пернесі басылып тұрған
кезде бұл операция ұяшықтың мазмұнын көшіреді
Меңзер мұндай түрді ұяшықтың оң жақ төменгі
бұрышына орнату кезінде қабылдайды. Тізімдерді,
нөмірлер мен есептеулерді автоматты түрде жалғастыру
үшін пайдаланылады
• бағанның атауы бойынша тінтуірмен шерту, жаңа баған қосылатын
бағанның алдынан бағанды белгілеу;
• Қою мәзіріне кіріп, Бағандар командасын таңдау, сол кезде
белгіленген бағанның алдына жаңасы қойылады және бағандардың барлық
атаулары жаңа тәртіп бойынша атаулары өзгертіледі.
Жолдарды қосу:
• жолдың атауы бойынша тінтуірмен шерту, жаңа жол қосылатын
жолдың алдынан жолды белгілеу;
• Қою мәзіріне кіріп, Жолдар командасын таңдау, сол кезде жаңа жол
қойылады және жолдардың барлық атаулары жаңа тәртіп бойынша
атаулары өзгертіледі.
Ұяшықтарды қосу:
• Бос ұяшықты қосқымыз келген жерге меңзерді орнату;
• Қою, Ұяшықтар мәзіріне кіру;
3 . 9 - к е с т е
Достарыңызбен бөлісу: |
