Бағдарламасы өскемен қ, 2019 жыл Мазмұны Төлқұжат

«АзияАвто Қазақстан» АҚ жылына 120 мың бірлікті дәнекерлеу, кузовты бояу және жинақтаушы қуаттылықтарды шығару өндірісі бойынша жоба іске қосылды. Жаңадан өнеркәсіптік кластер Renault- Nissan-АВТОВАЗ бірге құралтын болады. Салынған инвестиция 5,9 млрд. теңге.

2017 жылы 34 млрд. теңгеден аспайтын құнымен «Ульба ТВС» ЖШС жылына 200 тонна қуатылығымен (ТВС) жылу шығаратын құрамдар өндірісі» жобаны іске асыру басталды. Кәсіпорынның құрылтайшылары\. Қытай гуандинский ядролық-энергетикалық корпорация (China General Nuclear Power Corporation – Uranium Resources Company) «УМЗ» АҚ және «Уранның ресурстары» жоба бойынша 4,2 млрд. теңге игерілді.

2017 жылға қаржыландырудың көздері бойынша инвестицияның меншік салмағы: кәсіпорын және ұйымның жеке қаражаттары – 72,4 %, республикалық бюджеттің қаражаттары – 5,6 %, жергілікті бюджеттің – 18 %, банктік несиелер – 0,7 %, басқа заемды қаражаттар – 3,3 % құрады.

Индустриалды аймақтар

Экономикалық қарқынды жылдамдату мақсатында және бизнесті жүргізу үшін шарттарды қамтамасыз етуге қолдауда индустриалды аймақты құруда 2 индустриалды аймақтар құрылды:

«Өркен - ЖМҚ» Индустриалды аймақ (Өскемен қ, алаңшасы – 33,5 га).

«Машиностройтелей көшесі бойындағы» индустриалды аймақ (Өскемен қ, алаңшасы – 26,6 га).

«Машиностройтелей көшесі бойындағы»индустриалды аймақта келесі жобаларды орналастыру бойынша жұмыстар атқарылуда:

1. «Медсервис ПЛЮС» ЖШС – сауда-өндірістік кешеннің құрылысы.

2. «Via Vir» ЖШС – пенобетонды блоктар өндірісі.

«Магеллан» ЖШС – сұйық сабын өндірісі. Қаланың әкімдігімен «Магеллан» ЖШС өнімдерді іске асыру және мемлекетті коргнадар және облыс және қаланың ведомствоға қарасты ұйымдары арқылы жуып-шаю сұйықтықтарына тапсырыстарды қамтамасыз ету мәселесі қаралды. Сонымен коммерциялық ұсыныстар «Өскемен-Водоканал» МКК және «Өскемен жылу жүйелері» АҚ қарау үшін жіберілді. бойынша мәселе қаралған жобасын іске асыру жоспарлануда.

«Өркен-ЖМҚ» индустриалды аймақ бойынша инеженрелік инфрақұрылымды жүргізуге ЖСҚ әзірленген, мемлекеттік сараптамада тұр.

Мемлекеттік жекешелік - әріптестік

Мемлекеттік жекешелік әріптестікті дамыту (бұдан ары МЖӘ) қаланың инвестициялық саясатының басты бір бағыты болып саналады.

Бүгінгі күнде Өскемен қаласы бойынша МЖӘ аясында 4,4 млрд. теңгеге бала бақшалардың құрылысы бойынша 6 жобаны іске асыру жоспарлануда. 2018 жылы әр біреуіне 250 орын сыйымдылығымен екі бала бақшаның құрылысын бастау жоспарлануда.

240 орынды 5 бірдей бала бақшаның құрылысына 4,6 млрд. теңге бойынша құжаттаманы әзірленді.

Көкжал барақ, 73 бойындағы 240 орынды бала бақшаның құрылысы басталды (құрылыстың сметалық құны 965,4 млн. теңгені) құрайды.

Денсаулық сақтау саласында «Өскемен қаласында 300 төсекті көп салалы аурухананың құрылысы және пайдалануға енгізу» жоба жоспарланған. «Өскемен қаласының № 4 қалалық ауруханасы» ШҚН КММ мұліктік кешенді сенім басқармасына беру» объектісі бойынша конкурстық құжаттама және жобалардың шарттары бойынша жұмыстар атқарылуда.

2018 жылы спорт саласында сенім басқармасына Б. Александров атындағы әрекеттегі спорттық секцияларымен Спорт сарайы, Тимирязев, 177 бойында Мұзды алаңды және шайбамен хоккейді дамыту бойынша қызметтерді көрсетуді беру жоспарлануда.

Көліктік инфрақұрылым саласында Өскемен қаласының қоғамдық көлігінде «Электрондық билеттеуді енгізу» жобасы бойынша құжаттаманы дайындау бойынша жұмыстар жүргізілуде.
Еуропалық Қайта құру және даму банкімен серіктестік

Қаланың инфрақұрылымын дамыту үшін халықаралық және қаржылық ұйымдармен қаражаттарды тарту бойынша жұмыстар атқарылуда.

Еуропалық Қайта құру және Даму банкімен тығыз серіктестік 2016-2018 жылдарға қалада біріккен инфрақұрылымдық жобалар ретін іске асыру бойынша келісімге қол жеткізуге мүмкіндік берді.

Жалпы сомасы 34,7 млрд. теңге сомаға 6 жобалар бойынша қаржылық құжаттарға қол қойылды, оның ішінде 18,2 млрд. теңгеге 4-жобалар бойынша несиелік шарттарға қол қойылды:

- «Өскемен қаласында суменқамту және суды бұру »;

- «Өскемен қаласында жылуқамту жүйесін жаңғырту»;

- «Өскемен қаласында қоғамдық көлікті жаңғырту»;

2 жобалар бойынша алдын-ала келісім 16,5 млрд. теңге:

- «Өскемен қаласында аэропортты жаңғырту»;

- «Өскемен қаласында ТҚҚБ жүйесін жаңғырту»;

• 
  Ғылыми-зерттеу және тәжірибие конструкторлық жұмыстарға бюджеттің шығыстары және кәсіпорын шығындарын қысқарту;
  
• 
  Кәсіпорын, академиялық және сервистік ұйымдармен нашар байланысы.
  

Қалаға ауылшаруашылығының меншік өнімін шығару бойынша үлесі 3,6% құрайды. 2016 жылмен салыстырғанда меншік өнімнің көлемі 25,7 есе өсті (6 сурет).

Өскемен қаласы ауылшаруашылығы саласы 6 ауылшаруашылық саламен ұсынылған, 74 ұсақ шаруа қожалықтары және 41 мыңнан аса үй шаруашылығы және саябақ учаскелерімен ұсынылған. (20,2 мың үй шаруашылықтары және 20,9 мың саяжай учаскесі 125 саяжай кооперативтері).

Шаруа қожалықтардың көбі шағын және орта кәсіпкерліктің субъектілері болып саналады. (6 кесте).
6 кесте – Қала бойынша ауылшаруашылық өндірісі және санының жалпы көлемінде ауылшаруашылығының үлесі, %

Қаланың ауыл шаруашылығы жеткіліксіз жайылым және шабындық ресурстардың жоқтығынан өсімдік бағыты бар, олардың үлесіне өнімнің жалпы көлемінен 76,2% кіреді. Мал шаруашылығының үлесі –23,8%. 2017 жылға мал шаруашылығы өнімінің меншік көлемі 4421,2 млн. теңгені, ТИК – 103 % құрады. Ерекшелігі мал шаруашылығының көп салалы сипатталығы жатады (7 сурет, 7 кесте).

7 сурет – 2016-2018 жылдарға мал шаруашылығы өнімінің негізгі өндірістің түрлері,

( тонна, мың дана)

7 кесте – 2016-2018 жылдарға мал және құс басының саны

Қаладағы өсімдік шаруашылығы бағара жер шаруашылығы шарттарында жүзеге асырылады, онда бидай және бұршақ дақылдар өндіріс кең таралымға ие болды. Егістік алаңшалары құрылымында бидай және бұршақ мәдениеті 29%, картоп – 21,9% алады (8 кесте).

8 кесте – 2016-2018 жылдарға өсімдік шаруашылығының негізгі көрсеткіштердің өзгеру қарқыны

9 кесте – 2016-2018 жылдарға өсімдік шаруашылық өнімінің өндірісі, мың тонна

10 кесте – 2016-2018 жж ауылшаруашылық өнімдері, ц/га

Машина тракторлы саябақты жаңарту бойынша мақсатқа бағытталған шаралар жүргізіледі, бұл 80% пайдаланудың мерзімін аяқтап табиғи түрде шаршады.

SWOT- саланың даму жағдайына талдау :

• 
  өндірістік ұсақ тауарлығы, жеке үй шаруашылықтарында мал өнім өндірісінің шоғырлануы;
  
• 
  дайындау ұйымдарының желісінің дамымағандығы және олардың төмен тиімділігі;
  
• 
  ұсақ субъектілердің несиелік ресурстарға төмен қол жетімділігі, көп ауылшаруашылық өндірушілерде негізгі және айналма қаражаттардың жетіспеуі;
  
• 
  сүт-тауарлы фермаларды құру үшін жем және жайылымның жоғы.
  

Қала аумағында малдардың аса қауіпті эпизоотиялық аурулары бойынша жағдай қолайлы. Ерекше-қауіпті ауруларға қарсы жоспарланған вакцинация (қараталақ, жындану, эмфизиматоздық карбункул, аусыл) және диагностикалық зерттеу және бруцеллез.

Идентификациялық нөмірлерді берумен ауылшаруашылық малдарға идентификациялау және ветеринарлық төлқұжатты берумен арнайы мәліметтер базасына енгізумен жүргізілді. ( 11 кесте).

11 кесте – Ауылшаруашылық малдарды идентификациялау бойынша мәліметтер, бас

Өскемен қаласы бойынша 6 мал сою қорамдары әрекет етеді.

Өткізілген жұмыстың нәтижесінде аурулар пайда болды. (12 кесте).

12 кесте – 2016-2018 жылға малдардың аурулары бойынша санының мәліметі

Шағын және орта кәсіпкерлік

Өскемен қаласында шағын бизнес саласында маңызды деңгейде бәсекелестік ортаны қалыптастыруға, қосымша жұмыс орындары, тұрақты нарықтық тепе-теңдікті қалыптастыруға мүмкіндік береді.

2019 жылғы 1 қаңтар айына тіркелген шағын бизнестің саны 2016 жылға 8,8 % өсті, олардың белсенділері – 2016 жылдың ұқсас аралығына 20,9 % құрады (13 кесте).

13 кесте – 2016-2018 жылдарға шағын кәсіпкерлік көрсеткіштердің өзгеру қарқыны

Жыл басынан «Бизнестің Жол картасы 2020» бірыңғай кәсіпкерлікті дамыту және қолдау бағдарламасын іске асыру басынан (бұдан ары - «2020-бизнестің жол картасы») аясында 33 млрд. теңгеге 410 жоба кіргізілген. Кепілді 2,5 млрд. теңгеге 63 жоба алды.

2017 жылы «Бизнестің Жол картасы 2020» аясында 300 жұмыс орындарын құрумен 1,1 млрд. теңгеге 68 жоба қаралды.

SWOT- саланың даму жағдайына талдау:

• 
  Несие алуда мүліктік кепілдің және қаржылық қамтудың жоғы;
  
• 
  Кәсіпорынды жабу және таратуда қиын процедура;
  
• 
  Бағалы конкуренцияның жоғары деңгейі.
  

Сауда

Жергілікті тауар өндірушілерге сауда орындарын жеңілдік негізінде ұсынатын «ШҚ ИЦ «Жәрдем» ЖШС атты муниципалды базар жұмыс істейді. Барлығы базарда 62 саудаорны, оның ішінде 30 орын жергілікті тауар өндірушілерге ұсынылған.

2016-2018 жылдары кезеңінде пайдалануға 5 ірі сауда үйі мен дүкен берілді (2016 жылы Виноградов көшесі бойындағы сауда үйлері және дүкендер, 2018 жылы – Қазақстан және К. Маркс көшелері бойындағы сауда-смауықтыру орталықтары).

2018 жылы бөлшек сауда айналымының көлемдері 2016 жыл деңгейіне 29,9 %-ға өскен (14-кесте).

14-кесте – Сауда жұмысының негізгі көрсеткіштері

2018 жылы 87 азық-түлік жәрмеңке өтікізіліп, 493 млн астам теңге сомасына өнім сатылды.

Оңды қарқынға қарамастан, базарлардың маңыздылығығының жоғарлығы және заманауи форматтағы сауда үйлерінің төмен үлесі байқалуда: сатудың негізгі үлесі (75,7 %) жеке кәсіпкерлік қызметпен айланыласатын, жеке тұлғалардың тауар айналымына келеді.

Көлеңкелі нарықтың жасырынды кедергісі, бизнес үшін ынталандырудың, кәсіпкерлердегі өкілеттілігінің жетіспеушілігі бөлшек сауда жаңғыртуының төмен қарқындылығының негізгі себебі. «Бизнестің жол картасы - 2020» бағдарламасында заманауи сауда объектілерінің құрылысы үшін қолдау шараларының болуына қарамастан, осы аспаптардың қолданылуы төмен кепілдік қамтамасыз ету себебінен тоқтатылуда.

Қаладағы бөлшек сауданың әрі қарай дамуы 2020 жылға дейін ҚР-да қызметтер саласының дамуы бойынша бағдарламасын сауда нарықтарын жаңғырту, электронды сауданың, заманауи сауда форматтардың дамуы бағытында ескерумен жүзеге асырылатын болады.
Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:

- көлеңкелі сауда айналымының болуы;

- нарық саудасының басым болуы, заманауи форматтағы нарықтардың жетіспеушілігі.

Туризм

Өскемен қаласында 32 орналасу орындары ⁴, Өскемен қаласында 32 орналасу орындары, , ойын-сауық орталықтары (Orange Park, Kinderville АДК c/ү, Tulipark, Penelope және тағы басқа), бойлинг-клубтар, спортпен айналысу үшін объектілер (стадиондар, Спорт Сарайы, Жекпе-жек сарайы, О. Рыпакова атындағы Жеңілатлетикалық манеж, бессейн), караоке-бар, сауда орталықтары және басқа объектілер, олар туристердің қажеттіліктерін қанағаттандыруға мүмкіндік береді.

2018 жылы 946 нөмерге нөмірлік қормен, және 1 687 төсек-орын бір уақыттық сыйымдылығымен (15-кесте).

15-кесте –2016-2018 жылдары үшін туризм дамуының көрсеткіштер динамикасы

Сәулет-этнографиялық және табиғи-ландшафтық музей-қорықтың құрамына кіретін Сол жағалау кешен дамытылуда оның аумағы 117 га «жасыл аймақ» құрайды. Ертіс Жағалауы велосипедтік жолдармен, балалардың демалыс аймақтары, велосипед және роликтерді тебумен жабдықталған.

2017 жылы Комендатка өзенінің учаскесін реконструкциялау аяқталды. Аумақ бірнеше аймаққа: мәдени-бұқаралық шаралар, тыныш демалыс, белсенді демалыспен бөлінген. Қастарында сауда павильондары, спорттық және ойын алаңшалары орналасқан.

2016-2018 жылдары қаланың «Нұрлы Жол» сол жағалау бөлігінде президенттік нөмірмен мейрамхана және "Royal B" мейрамхана желілері, «Bakhyt Tower», "Гранд Сарай" және "Мейман", лаундж-бар «DaVinci» бизнес орталықтары бар.

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:

- сауықтыру, демалыс, экскурсиялық қызмет көрсету саласында ұсынылатын қызметтердің жеткіліксіз көлемі;

- туристік бизнесті жеткіліксіз қолдау;

• 
  туристік өнімдерге жоғары бағалар.
  

Қазіргі таңда Өскемен кәсіпорындарымен Қазақстан өңірлерімен өндірістік және сауда байланыс орналастырылған.

«Орика Қазақстан» АҚ «Қазазот» ЖШС-на жарылғыш заттарды (Актау қ., Маңғыстау облысы); «КазСпецРНП»АҚ– «Казтрансойл»АҚ-на абразивтыматериалды; «Өскемен өнеркәсіптік арматура зауыты» АҚ – «ӨзенМұнайГаз»АҚ-на (Жаңаөзен қ., Маңғыстау облысы), сонымен қатар Атырау, Қызылорда, Алматы облыстарының кәсіпорындарынақұбырлы және мұнай кәсіптік жабдықты; «Өскемен конденсатор зауыты»ЖШС– «ӨзенМұнайГаз»АҚ-на, Алматы және Қарағанды облыстарының кәсіпорындарынажоғары-вольтты аппаратураны; «Восток-Универсал»ЖШС– Алматыоблысына минералды мақтаны; «ПКФ «Ульба-Электро»ЖШС– Ақмола, Алматы,Қызылорда облыстарының кәсіпорындарына сорғы жабдықты; СКРП «Полиус» ЖШС –пластмассадан жасалған бұйымдардыҚарағанды, Павлодар облыстарына; «Машзавод» ЖШС – металл бұйымдары Оңтүстік Қазақстан облысынажеткізеді.

«АЗИЯ АВТО»АҚ автомобильдерді Қазақстанның барлық өңірлеріне, Сібір мен Урал аумағына, Қытай мен Қырғызстанға жеткізеді.

«Тамила плюс» ЖШС «Солодовенный завод» АҚ-на шикізатты сатып алады (Текелі қ., Алматы облысы). Қарағанды облысының кәсіпорындары қалаға тұрмыстық, медициналық жиһазды, медициналық жабдықты, гофротараны, тағам өнімдерін, Алматы облысының кәсіпорындары – жылдамдығы жоғары жуу-сыққыш машиналары, көбіксөндіргіш, тағам өнімдерін, көкөністермен жемістерді және басқ. жеткізуде.
Қаладағы цифрландыру

«Цифрлы Қазақстан» Мемлекеттік бағдарламасы аясында қалада цифрландыру бойынша жоба жүзеге асырылады.

«Digital East» (Цифрлы Шығыс) тұжырымдамасы әзірленген, ол қалалық ортаның ең үздік трендтерін пайдалана отырып, қала тұрғындарының барлық топтарының өмір сапасын өзгертуге мүмкіндік береді. 9 пилоттық жобалар бойынша жұмыстар басталды, олар облыс орталығында апробацияланады.

ЕҚДБ біріккен жобалары асяында 2018 жылы көшені жарықтандыру жүйесін жаңғырту бойынша жобаны іске асыру басталады, бұл 50 % орташа энергияның тұтылуына мүмкіндік береді. 15 жылға кепілдендірумен 17 мың жарық нүктелері ауыстыралатын болады.

Ағымдағы жылы «Қауіпсіз ақылды қала» жүйесін енгізу басталады. Құқық бұзушыларды жедел белгілеу қамтамасыз етілетін болады, бұл тұрғындардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Сол үшін 3 мың камераны әрекеттегілер есебімен орнатады, камералардың жалпы саны 4 мың бірліктен аса құрайды.

Еуропалық Қайта құру және Даму банкімен бірыңғай электрондық билеттеу жүйесін енгізумен қоғамдық көлікті жаңғырту жобасын қаржыландыру мәселесі қаралуда.

Экономикалық өсу орталықтарының дамуы

2020 жылға дейін елдің аумақтық-кеңестік дамуының болжамдық сұлбасын бекіту туралы» Жарлығына сәйкес Орталық-Шығыс макроөңірді қалыптастыру аясында Өскемен қаласы перспективада хаб-қаласы – ұлттық және өңірлік өзара әрекеттесу орталығы ретінде анықталған (сауда-логистикалық және көліктік, қаржы және кадр орталығы, ақпарат пен технологиялар жеткізушісі).

Өскемен қала-хабының дамуы шығыс өңірінің қолданыстағы транзиттік әлеуетін өсіруге ықпал ететін болады.

Жүргізілген бағалау бойынша барлық ауылдық елдімекендер дамудың орташа динамикасымен санаттарына жатады. 4 ауылда (Меновное, ЖаңаТроицкое, ЖаңаАхмирово, ЖаңаЯвленка) мини-орталықтарымен жалпы білім беру мектептері бар. Меновное ауылындатұрғындардың бос уақытын ұйымдастыру үшін «Самрұқ» мәдени-бос орын орталығы қызмет етеді.

Барлық ауылдық елдімекендерсумен қамтамасыз етілген. Соның ішінде 6 ауыл«Өскемен-Водоканал» МКК (Меновное, Ахмирово, ЖаңаЯвленка, ЖаңаТроицкое, Самсоновка ауылдары) және «Қолдау» РМК (Жаңа-Ахмирово ауылы) қызмет көрсететін ұңғымалар есебінен сумен қамтамасыз етілген. Прудхоз ауылында сумен жабдықтау құдықтардан жүргізіледі. 2018 жылы Меновное ауылының канализация желілерінің реконструкциясы басталады.

Барлық ауылдар орталықтандырылған электрмен қамтамасыз етілген, телефон байланысының тіркелген желілері тартылған. 2017 жылы электрмен қамтамасыз етуді жақсарту мақсатында Ахмирово ауылында электрмен қамту желілері құрылысына ЖСҚ әзірлеу жоспарлануда. Меновное ауылындапошта байланысының стационарлық бөлімшесі бар.

Ауылшаруашылық алқаптарының шектеулігінен және қалаға аумақтық (қала маңындағы аймақ) тұрғыда жақын болғандықтан Самсоновка, Жаңа-Троицкое және ЖаңаЯвленкаауылдарында ауылшаруашылық өндірісі дамыған.

2019 жылдан ауылдарды ары қарайғы дамыту ауылдық елді мекендер үшін Өңірлік стандарттар жүйесіне сәйкестік негізінде анықталатын болады. Ол ауылды елді меекнедердің типі және мөлшеріне тәуелді тұрғындарға объект және қызметтің міндетті деңгейін белгілейтін болады.

Өскемен қаласының аумақтық дамуы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 03.11.09 ж. № 1749 қаулысымен бекітілген қаланың бас жоспарына сәйкес жүзеге асырылуда. Осы жоспар даму перспективаларын 2020 жылға дейін қарасты. Өскеменқаласына Ахмирово, ЖаңаАхмирово, ЖаңаЯвленка, Самсоновка, Меновное, ЖаңаТроицкое, Прудхоз сияқты жеті ауылмен аумақ қарасты болуда. 2015 жылы Өскемен қаласының шегіне Комсомольское аулыы қосылған. Сонымен Өскемен қалалық әкімшілігі аумағының жалпы аумағы 54709 га.

Ертіс пен Үлбі өзендері қаланың тұрғын аумағының негізгі жоспарлау құрылымы болып табылады. Осы өзендер қаланы Оң және Сол жаға деген екі бөлікке бөледі.

Бас жоспар ұзақ мерзімді, орта мерзімді және қысқа мерзімді қаланың әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламаларын жасау кезінде, бірінші кезектегі құрылыс жоспарларын жасау кезінде негіз болып табылады. Қала 40 тұрғын аудандарды қамтиды 6 аумақтық ауданға бөлінген. Қаланың одан әрі дамыту Оңтүстік жоспарлы ауданында (Сол жағалау) қарастырылған, соның ішінде тоғыз жаңа тұрғын аудандар.

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:

• 
  нақты жоспарлау жоспарларысыз аумақтардың стихиялық құрылысы.
  

• 
  ауылдарды мектепке дейінгі ұйымдардың жоқтығы;
  
• 
  Ново-Троицк ауылында өрт сөндіру жүйесінің жоқтығы;
  
• 
  қайта өңдеу кәсіпорындары және цехтердің жоқтығы (Меновное ауылынан басқа).
  

Білім беру

2016- 2018 жылдары білім беру саласында Қазақстан Республикасының 2016-2019 жылдарға арналған білім және ғылым дамуының мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру бойынша жұмыс атқарылды, оның аясында қалада білімге қолжетімділікті және оның сапасын қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар іске асырылды.

Мектепке дейінгі ұйымдар желісін сақтап қалу және кеңейту, 5-6 жастағы балалардың мектепалды даярлығының қолжетімділігін қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылданған. 2018 жылы мектепке дейінгі ұйымдар желісі 2016 жылмен салысытрғанда 14 ұйымға артқан. 2014 жылы бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі аясында (компания АЕS) «Дарья» № 13 Бала бақша бөбек жай» КМҚК 140 орынды бала бақшаның құрылысы аяқталды.

3 - 6 жас аралығындағы балалар мектепке дейінгі тәрбиелеу және қамтыммен 100% қамтылды, оның ішінде 5-6 жастағы мектепке дейінгі дайындықпен 3517 балалар қамтылды. (16-кесте).

16-кесте – Мектепке дейінгі ұйымдар желісіннің даму динамикасы

Педагог кадрларының (жоғары және бірінші санаттағы педагогтар үлесі 52,9 % құрады) сапасын арттыру мәселесі маңызды болып тұр.

Жалпы орта білім

2019 жылдың 1 қаңтар жағдайына қалада 46 күндізгі жылпы білім беру және 2 кешкілік мектебі қызмет етуде. (17-кесте).

17-кесте –2016-2018 жылдары мемлекеттік күндізгі жалпы білім беру мектептері желісінің динамикасы

Қаланың барлық мектептері компьютерленген. 2018 жылы жалпы білім мектептерінде компьютерлермен қамтамасыз етілу бір компьютерге 12 оқушыны құрады. 100% мектеп кеңжолақты Ғаломторға қосылған, 2015 жылмен салыстырғанда100 % болатын,17,5 %-ға өсті.

Мектептердің пәндік кабинеттерінің жаңа модификациядағы материалдық-техникалық базасының жабдықталуы жеткіліксіз болып қалуда. (18-кесте).

18-кесте –Мектердің пәндік кабинеттермен жабдықталуы

«Менің мектебім» өткізілген акция аясында аталған проблеманы шешу үшін олар бойынша 42 толық жинақты қаланың орта мектептері жаңа модификациялы кабинеттермен (химия кабнеті - 6, физика - 7, биология - 15) және 42 жаңа роботехника кабинеттері жабдықталды.

Білім сапасы артуда. Бірыңғай ұлттық тестілеу қорытындылары бойынша 2018 жылы орташа балл 87,4 балды құрады, 2016 жылы - 86,6 балл.

Жазғы кезеңде 8 қала сыртындағы балалар сауықтыру лагері қызмет етеді: 2 мемлекеттік, 5 жеке. Балаларды жазғы демалыспен, сауықтырумен, бос уақытын толтырумен қамту 97% құрады, 2014 жылмен салыстырғанда, сол деңгейде.

2018-2019 оқу жылында 6 қосымша білім беру ұйымдары жұмыс жасайды, 552 үйірмелерде 7 бағыттар бойынша 14897 балалар (40,5 %). Олардың 1 ұйым («Жұлдыз» өнер мектебі) жапсарлай құрылыста орналасқан.

Қос тілдің дамуы

2015-2019 жылдарға үш тілді білім беруді дамыту бойынша кешенді жоспарды іске асыруға облыстық бюджеттен 388,4 млн. теңге бөлінді.

Қазіргі таңда мектепке дейінгі жастан басталатын ағылшын, қазақ және орыс тілдеріне үздіксіз оқытудың үлгісі басталып, ол мектепте жалғасуда.

2016-2018 жылдарға тілдік пәнді беретін ұстаздарға тілде сөйлеуші мұғалімдерді шақыртумен 747 біліктіліктен өтті (2016 жыл – 235, 2017 жыл – 247, 2018 жыл – 265 мұғалімдер). Іске асырудың нәтиждесі бойынша үш жылда Кешенді жоспармен мұғалімдердің 82 % пәндік сабақатрдан сабақ берудің жаңа тәсілін меңгерді.

Балалар құқықтарын және мүдделерін қорғау

2011 жылдан бесжылдық ата-ананың қарауынсыз қалған, жетім-балалар және балаларды қолдау бойынша бес жылдық кешенді жоспар, сонымен аталған санатты тұрғын үймен қамту бойынша «Мейірім» акциясы өткізіледі. Акциямен 325 бала («Тұрғын-үй құрылыс банкі» АҚ балардың шотына 45,5 млн. теңге аударды).

Бүгінгі күнде Өскемен қаласында 416 жетім-бала және ата-анасының қамқорынсыз қалған бала өмір сүруде. Соның ішінде 403 (ата-ананың қарауынсыз қалған балалар – 264, жетімдер – 139) бала қамқорлықта (қорғаншылықта) және 13 бала –патронаттық тәрбиеде.

Ата-анасының қамқорынан айрылған 416 балалардың 383 жеңілдікпен тұрғын үй алу үшін мемлекеттік тұрғын үй қорынан есепке қойылды, ал 23-де меншік құқықтағы тұрғын үйлері бар (олардың жылжымайтын мүлік объектілерінде азғантай үлес бекітілгендіктен, 56 тұрғын үйге мұқтаж). 80 балаларда меншік құқығында тұрғын үй бар (жылжымайтын нысанда шағын үлесі бар, олардың 57 тұрғын үйге мұқтаж).

0-18 жас аралағындағы мүмкіндігі шектеулі балалар саны 5004 құрайды, соның ішінде 580 балада есту қабілеті нашар, 217 балада көру қабілеті нашар, 952 бала нашар сөйлейді, 266 балада тірек-қозғалыы аппараты бұзылған, 2276, балада психалық дамуы төмен, 605 баланың ақылы кем болса 239 балада эмоциялық-еркіндік саласы бұзылған.

Мүмкіндігі шектеулі балаларға тең қатынау үшін тосқауылсыз ортаны құру мақсаттарында 40 ведомствалық ұйымдарда пандустар орнатылды.

Техникалық және кәсіптік оқыту

Қалада 25 орта техникалық білім беру ұйым оқушылардың 10 848 адам контингентімен (ШҚО – 86 бірлік) жұмыс жасайды (облыс бойынша – 34 964 адам). Оқу техникалық және гуманитарлық мамандықтар бойынша техникум және колледждерде жүзеге асырылады.

2017-2018 оқу жылының қорытындысы бойынша техникалық және кәсіптік ұйымдардан 3948 адам аяқтады, олардың 515 адам үздікпен аяқтады. 2016 жылмен салыстырғанда «қызыл» дипломмен түлектердің саны 39 адамға ұлғайтылды.

Сала дамуы күйінің SWOT-талдауы:

- балалар мектепке дейінгі білім мекемелеріндегі орындар тапшылығы;

- мектеп ғимараттарының едәуір тозуы;

- мектептердің пәндік кабинеттерінің материалдық-техникалық базасының және жабдықтың жеткіліксіз қамтамасыз етілуі.

Денсаулық сақтау

2016-2018 жылғы кезеңде тұрғындардың табиғи өсімін ұлғайтуға 3,8 %-ға тұрғындардың туу деңгейінің қысқаруымен 2,8 %-ға өлім көрсеткішінің төмендеуі әсер етті. (8-сурет).

8-сурет – Облыстық деңгеймен салыстырғанда, 2016-2018 жылдары Өскемен қаласы бойынша бала туу және өлімі-жітімділіктің негізгі көрсеткіштері

2018 жылы бала туу деңгейі (15,88) облыстық көрсеткіштен 0,31 %-ға төмен (ШҚО – 15,83), өлімі-жітімділік деңгейі – 10, 26, облыстық көрсеткіштен 0,69 %-ға төмен (ШҚО – 10,29). Ластанудың жоғары дәрежесімен өнеркәсіптік ұйымдардың болуы, тұрғындардың көп жыл бойы радиоактивтік жауын-шашымды ластану аймағында өмір сүру факторы қала экологиясына ықпал етті.

2016-2018 жылдарға Өскемен қаласы бойынша ана өлімі тіркелмеген.

Соңғы жылдары қала бойынша 1000 тірі туған нәрестеге нәресте өлім-жітім көрсеткішінің тұрақты төмендеуі байқалуда: 9,66 - 2015 жылы, 2017 жылғы 7,4 –ке немесе 23,4 %-ға дейін.

Соңғы жылдары тұрғындардың әлеуметтік-маңызды сырқаттанулардан өлім-жітімділіктің таралу көрсеткішінің төмендеу байқалуда: 2016 жылы 8,23 тен 2018 жылы 7,72 немесе 6,2 %.

9-сурет. 2016-2018 жылдаоға ШҚО және Өскемен қаласы бойынша туберкулезден өлім және ауру (100 мың тұрғындарға)

Балалар арасында туберкулезбен сырқаттанудың 1,3 есе төмендеуі байқалуда: 2016 жылы тиісінше тұрғындардың 100 мыңның 4,8–нен 2018 жылғы 6,1-ге.

Туберкулезмен сырқаттанатын науқастарға әлеуметтік көмек көрсету мәселелері маңызды болып қалуда (тұрғынүй беру, жол жүруін төлеу, балаларды қосқанда, тамақтануға қаражаттар бөлу).

Соңғы 3 жылда 84287,6-ден тұрғындардың сырқаттануының өсуі байқалуда, 2016 жылы 84339,0 дейін, 2018 жылы сырқттардың көп таптары бойынша: эндокриндік аурулар, тыныс алу органдарының, сүйек-бұлшықет жүйесінің, нәсіпжыныс жүйесінің аурулары, жарақттар мен уланулар.
Өскемен қаласында аурулар қарқыны

- Қанайналымы жүйесінің ауруларымен (ҚЖА): 17,9 %-ға өсу (2016 ж. – 3325,5 2018 ж. – 3919,8) және ШҚО бойынша көрсеткіштен 14,9 %-ға жоғары;

10-сурет –Өскемен қаласы және ШҚО бойынша 2016-2018 жылдары қатерлі ісіктермен сырқаттану(100 мың тұрғынға)

Қатерлі ісік ауруларды ерте анықтауды жақсарту, скринингтік бағдарламаларды енгізу қатерлі іск ауруларды анықтауға әсер етті.

2018 жылға ҚЖА-ға жалпы өлім-жітім құрылымында өлім-жітімнің басқа себептерінің арасында ең көп меншік салмақ келуде (29,0 %). 2018 жылы қалада ҚЖА-дан өлім-жітім көрсеткіші облыс бойынша деңгейде 100 мың тұрғынға 297,6 -ге құрады. Қалада ҚЖА-дан өлім-жітімді төмендету мақсаттарында кардиохирургиялық көмек қызметінің жұмыс ретке келтірілген.

Жарақаттардан, жазатайым оқиғалардан, уланулардан өлім-жітімділік қала тұрғындарының өлім-жітімділігі арасында екінші орын алуда – 2018 жылы ал 2016 жылмен салыстырғанда 4,8 %-ға азайю ( 2016 жыл - 118,68 ).

Жалпы қала бойынша тұрғындарға медициналық көмекті 2017 жыл басына келесілер көрсетті:

6 ауруханалық ұйым (соның ішінде 5-і меншік түрінде, 1 – мемлекеттік меншік түрінде. Сонымен қатар қала аумағында 10 облыстық стационарлар жұмыс жасайды.

47 амбулаториялық-емханалық ұйым: оның ішінде 6 – мемлекеттік меншік түрінде және 41 жеке түрінде;

1 фельдшерлік-акушерлік және 3 медициналық пункт дәрігерге дейін көмек көрсетуде. Сонымен қатар қаланың аумағында ЖИТС облыстық орталығы орналасқан.

2016 жылы мемлекеттік секторда дәрігерлер саны 1038 құрады, 2018 жылы олардың саны 950-ке(бұрынғы Өскемен қаласының қалалық ауруханаасы облыстық аурухана деген атқа ие болды).

2018 жылы дәрігерлермен қамтылу 10 мың тұрғындарға 27,6 құрады, 2016 жылы – 30,9, (ШҚО бойынша- 31,6), 2018 жылы орташа медициналық қызметерлермен – 62,7, 2016 жылы – 73 )ШҚО бойынша - 82,5).

Мемлсектор бойынша дәрігерлердің біліктілік санатына ие медициналық жұмыскерлердің меншікті салмағы – 63,4 %.

Негізгі проблемалар:

• 
  әйелдермен балалар денсаулығының төмен индексі;
  
• 
  тұрғындардың әлеуметтік-маңызды аурулармен сырқаттанудың жоғары деңгейі: ЗНО, туберкулез;
  
• 
  тұрғындар тарапынан өз денсаулығына жеткіліксіз жауапкершілік.
  

Еңбек және тұрғындарды әлеуметтік қорғау

Қалада соңғы жылдары әлеуметтік-экономикалық жағдай жеткіліктідей тұрақты болып қалуда: шағын бизнес саласында кәсіпорындар саны артуда; жұмыс орындар саны және бос орындар көбейюде; білікті еңбекке сұраныс пен ұсыныс артуда.

Еңбек нарығында жағдайды жақсартуға жұмыспен қамту жүйелері мүмкіндік береді. Осы санаттағы тұрғындардың жұмыспен қамтамасыз ету мақсатында қала тұрғындарын жұмыспен қамтамасыз етуге кешенді жоспар әзірленген, ол тұрғындардың әлсіз осы санаттағы тұрғындардың жұмыспен қамтамасыз ету нысаналы жұмысты ескереді. (19-кесте).