Бағдарламасы мр 042-18-25 93/01-2014 «Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау» пәнінің оқу бағдарламасы

Семей

Оқу бағдарламасы пәннің негізінде құрылған

- «Еңбекті және қоршаған ортаны қорғау» пәнінің жұмыс оқу бағдарламасы;

- СТУ 042-ГУ-4-2013 Университет стандарты «Пәннің оқу -әдістемелік кешенің әзірлеу және рәсімдеудің жалпы талаптары»;

-ДП 042-1.01-2013 Құжаттандыру процедурасы «Пәннің оқу -әдістемелік кешенің құрылымы мен мазмұны»
1 ӘЗІРЛЕГЕН

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының аға оқытушысы

Жуманова Г.Т._________________ «_02__» __09___ 2014ж.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отрысында

Хаттама № 1 «_02__» ___09__ 2014ж.

Кафедра меңгерушісі _________ доцент Артамонова Е.Н.

2 КЕЛІСІЛДІ

Аграрлық факультетінің оқу - әдістемелік бюросында

Хаттама № 1 «_09__» ___09__ 2014ж.

АФ ОӘБ төрайымы _________ профессор м.а. Джманова Г.И.
4 РЕЦЕНЗЕНТТЕР

«Қазселден қорғау» ММ Семей аймақтық филиалының

директоры _____________ В.Р. Жумагалиев

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының доцент м.а ______________ Хусайынова Н.Т.

Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады

Хаттама № 1 «_11__» ___09__ 2014ж.

Оқу- әдістемелік кеңестің төрайымы,

оқу-әдістемелік жұмысы бойынша проректор _____________Искакова Г.К.
4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ

№1 басылым 18.09.2013 ж.

2. 
   Пәннің құрылысы
   
3. 
   Пәннің мазмұны
   

3.2 Модуль 2

3.3 Модуль 3

4. Модульдің ақпараттық және оқу әдістемелік қамтамасыз ету.

5. Материальдық-техникалық қамтамасыз ету

Түсініктемелік хат
Пәннің маңызы

Мамандық бойынша кәсіптік білім беру жүйесінде және өндірісте еңбекті қорғау.Пәннің заң шығарушылық базасы жасөспірім еңбектерін ұйымдастырудың ерекшеліктері.Пәннің негізгі міндеттері және мамандарды даярлаудағы рөлі.

Өндірістік санитария негіздері.Стандарт талаптарына сәйкес өндірісте жұмыс орындарының сәйкестігін зерделеу.Зертханаларда,үстаханаларда және цехтарда техника қауіпсіздігін және өрт қауіпсіздігін ұйымдастыру бойынша жұмысты алға қою.еңбек және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететін іс шаралар.

Пәнді оқыту мақсаты

• 
  Студенттерді қауіпсіз өндірістік еңбек тәсілдеріне оқыту;
  
• 
  Жұмыс орындарында еңбекті қорғау және техника қаупсіздің талаптарымен танысу;
  
• 
  Қауіп және зияндылық өндірістік шығу көздерін сипаттау;
  
• 
  Студенттерге еңбектің қауіпсіз жағдайларын ұйымдастыру бойынша сауатты шешімдер қабылдауға үйрету.
  
• 
  Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардан қорғану тәсілдерін зерделеу.
  

Мамандық бейіні бойынша кәсіптік білім беру жүйесінде және өндірісте еңбекті қорғау.Пәннің заң шығарушылық базасы жасөспірім еңбектерін ұйымдастырудың ерекшеліктері.Пәннің негізгі міндеттері және мамандарды даярлаудағы рөлі.

Жоғары математика, Физика, Химия,

Жоқ

Жалпы пәннің көлемі 3 кредит (135 сағат), соның ішінде дәрістік сабақ – 30 сағат, практикалық сабақ – 15 сағат. Студенттің өздік жұмыстарына 90 сағат бөлінген.

Еңбекті қауіпсіз жүргізу үшін нұскама түрлері.Еңбек қауіпсіздігі талаптарын бұзғаны үшін лауазымды адамдардын жауапкешілігі.

1.Қауіпті және зиянды өндірістік факторлар.Олардың жіктелуі.Зиянды заттардың шекті рауалы концентрациясы (ШРК)

2.Өндірістер бас жоспарына санитарлық талаптар.Қоргану аймағы өндірістерді аймақтандыру.Микроклимат параметрлерін нормалау өндірістік эстетика.

3.Зертханаларда,ұстаханаларда және цехтарда оқушылардың еңбегін қорғау.Жұмыс орындарын табиғи және жасанды жарықтандыру.Адамға жарықтандыру әсері.Авариялық жарықтандырудың негізгі талаптары. Шырақтар,шырақтар түрлері,жарықтандыруға қолданылатын шамдар.

4.Ауаны желдету және қалаулеп беру.Желдету түрлері.Негізгі артықшылықтары мен кемшіліктері өндірісте желдету жүйелерін тандау.Ауаалмасу еселігі.Бөлмелерде ауаалмасу еселігін және ауа қозғалысының жылдамдығын есептеу.Желдету жабдықтары.,

5. Шу және діріл.Негізгі физикалық сипаттамалары.Жұмыс орындарындағы шу және діріл шығу көздері.Жұмыс орындарында шу деңгейлерін нормалау.Шу және дірілдің адам организміне әсері.Шу және дірілден қорғану бойынша негізгі іс шаралар.

Тәжірбиелік сабақтың тақырыбы

Еңбекті қауіпсіз жүргізу үшін нұсқамалар түрлері.

Зиянды өндірістік факторлар,оларға жұмысшыларға және қоршаған ортаға әсері.

Жұмыс орындарында жарықтандыруды нормалау.

1.Өрт және жарылыс қауіпті бойынша өндірістерді топтастыру.Тұтандырудың шығу көздері.Өрт кезіндегі материалдардың отқа төзімділігі.Процестердің және жабдықтардың өрт қауіпсіздігі өртсөндіру тәсілдері мен құралдаары.

2. Жарақаттану,жарақаттау факторларының шығу көздері өндірісте бақытсыз жағдайларды есепке алу және тергеу.Кәсіптік аурулар және тергеу.Кәсіптік аурулар және улануларды ескерту.

Тәжірбиелік сабақтың тақырыбы

Зиянды өндірістік факторлар,оларға жұмысшыларға және қоршаған ортаға әсері.

Мамандық бойынша зертхана,ұстахана және цех жағдайларында жұмыс орнындағы зиянды факторларды талдау.

3.2 Модуль-3 Биосфера

1.Биосфера туралы түсінік.Техносфера және биосфера арасындағы энергетикалық алмасу.Қошаған ортаны ластау көздері.Қоршаған ортаны қорғау бойынша негізгі іс шаралар.

2. Экология және қауіпсіздік бойынша қазіргі заманғы талаптарға сәйкес өдірістерді ұйымдастыру негіздері және оларды пайдалану.Қоршаған ортаны сауықтыру жолдары.

Тәжірбиелік сабақтың тақырыбы


2. Экологиялық қуыстар туралы түсінік, потенциалдық және жүзеге асырылған экологиялық қуыстар.

1. Абиотикалық факторлардың сигналдық мәні.

Экожүйелердің біртұтастығы және орнықтылығы

1. Өндірісте зиянды заттардың шекті рауалы концентрациясын (ШРК) қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар.

2.Технологиялық процесс қауіпсіздігі көзқарасынан өндірістегі желдету.

3.Өндірісте авариялық жарықтандыруды қолдану.

4.Өрттен қорғану бойынша цехтарда жүргізілетін іс шаралар

5.Еңбек қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау тиімділігі көзқарасынан өндірісті аймақтандыру.

6.Өндірістік эстетика.

7.Еңбекті қауіпсіз жүргізу үшін нұсқамалар түрлері.

8. Зиянды өндірістік факторлар,олардың жұмысшыларға және қоршаған ортаға әсері.

9. Шудың жұмысшыларға әсері,өндірістік аймақтарда шуды нормалау.

10. Жұмыс орындарында жарықтандыруды нормалау.

11. Мамандық бойынша зертхана,ұстахана және цех жағдайларында жұмыс орнындағы зиянды факторларды талдау.

12 .Жарықтандырудың адамның еңбек қабілетілігіне әсері.Жұмыс орындарын жарықтандыру бойынша есептер.

13.Жұмыс орындарында шу мен дірілдің шығу көздері.Шуды шыдамдылық шегіне дейін төмендету жолдары.

14. Өрт кезіндегі материалдардың отқа төзімділігі.Материалдардың отқа төзімділігі есептеу.

15. Жұмыс орындарында шандылық көздері.Шанның адамға және қоршаған ортаға әсері.

Негізгі әдебиет

1. Конституция РК;

2. Трудовой Кодекс РК, Алматы, 2007;

3. Безопасность жизнедеятельности: Учебное пособие для вузов/П.П.Кукин и др.-М., ВШ, 1999;

4. Юдин Е. Я. и др. Охрана труда в машиностроении. - М., Машиностроение, 1983;

5. Охрана труда и техника безопасности в практической деятельности субъектов РК/ сост.В.И.Скала.-Алматы: «LEM», 2002;

6. Каспаров А.А. Гигиена труда и промышленная санитария. -М., Медицина, 1977;

7. Белов С.В. Безопасность жизнедеятельности.-М.:Высш.шк.,1999;

агропромышленного комплекса. – М., Агропромиздат, 1990.

8. Скрипникова Л.В. Курс лекций по охране труда.- Семипалатинск., Издательский дом «Интеллект», 2007.

9.Экология и безопасность жизнедеятельности./ Под ред.Муравья Л.А. ЮНИТИ-ДАНА. М. 2000-85 с.

Қосымша әдебиеттер

1 Кутузов, Б.Н.  Методы ведения взрывных работ. Ч.1. Разрушение горных пород взрывом  М. 2007  

2 Кутузов, Б.Н. Методы ведения взрывных работ. Ч.2. Взрывные работы в горном деле и в промышленности: учеб. / Б.Н. Кутузов.- М.: Мир горной книги: Горная книга, 2008

3 Расторгуев, Б.С. Проектирование зданий и сооружений при аварийных взрывных воздействиях: учеб.пособ.для вузов / Б.С. Расторгуев; А.И.Плотников, Д.З.Хуснутдинов.- М.: Изд-во Ассоциации строительных вузов, 2007

4 Вахтин, А.К. Меры безопасности при ликвидации последствий стихийных бедствий и производственных аварий/ А.К. Вахтин.- М.: Энергоатомиздат, 1984

5 Булатов, В.И. Россия радиоактивная/ В.И. Булатов.- Новосибирск: ЦЭРИС, 1996

2 «Пожарный и спасатель» журналы

1. Әдістемелік матеиалдар зертханалық сабақтарға– ПОӘК 3

1 Дәріс – презентация

5. 
   Материалдық-техникалық қамтамасыз ету