ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СемЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейлі СМК құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-18-35.1. 19
/02-2013
|
ПОӘК
Студенттерге арналған пәннің бағдарламасы
«Мектепке дейінгі балаларды қоршаған ортамен таныстыру әдістемесі мен теориясы»
|
№ 1 басылым
2013 ж.
|
« Мектепке дейінгі балаларды қоршаған ортамен таныстыру әдістемесі мен теориясы »
пәні бойынша электрондық оқу-әдістемелік кешен
5В010100 «Мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеу»
мамандығы бойынша
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей 2014-15
1.ӘЗЕРЛЕГЕН
Құрастырушы__________«____»_____ 20___ж., Жумадилова Р.Ж.
« Биология» кафедрасының доценті
2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1. Биология кафедрасында отырысында
«____»___________ 20___ж.№____хаттама
Кафедра менгерушісі қ.а._______Қуанышбаева М.Г.
2.2. Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында
«____»___________ 20___ж. №____ хаттама
Төрайымы____________ Абдишева З.В.
3. БЕКІТІЛДІ
Университетінің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған
«____»___________ 20___ж. №____ хаттама
ОӘК төрайымы____________ Искакова Г.К.
4.БІРІНШІ РЕТ КІРГІЗЕЛГЕН
Мазмұны
-
1. |
Жалпы ережелер
| 2. |
Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
| 3. |
Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
| 4. |
Курс форматы
| 5. |
Курс саясаты
| 6. |
Баға қоюдың саясаты
| 7. |
Әдебиет тізімі
|
1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
Жумадилова Роза Жумагазиновна, аға оқытушы
Биологиякафедрасы
Байланыс ақпараты – тел:87776336796 оқу ғимараты № 3, кабинет № 120
Сабақ өткізу орны – № 410 №2 оқу ғимараты
Берілген пән бойынша кредиттер саны - 2
1.2 Пәннің қысқаша мазмұны:
Мектепалды педагогының балаларды қоршаған ортамен таныструдағы басты міндеттерінің бірі- оларға қоршаған орта, бүкіл әлем туралы түсінік беру. Осының негізінде біртіндеп балалардың күрделі ұғымдарды меңгеруіне, дүние заттары мен құбылыстарының (табиғат, адам,коғам) арасындағы байланыстарды, олардың бір-біріне тигізетін әсерін ұғынуға жол ашу. Мектепалды дайындығы кезінде балалар қоршаған-ортадағы тірі организмдердің (өсімдік, жануарлар, адам) өз тіршілік ортасымен тікелей байланыста өсіп, дамитындығын ұғынады. Сондықтан да, болашак мамандарға өсімдік, жануарлардың тіршілік ортасына карай бейімділік, икемділіктері жайында түсініктермен катар олардың өсіп-дамуына байланысты қажеттіліктерді де (жарык, жылу, қорек, баспана, топырақ т.б.)түсіндіріп, оны ұғындыру лекциялық, семинарлық, практикалық сабақтар барысында жүзеге асады.
Курсты студентгерге оқыту барысында балаларды қоршаған ортамен таныстырудың психологиялык-педагогикалык негізі айқындалады. Қоршаған ортамен таныстыру дидактикалық принцптерге негізделеді. Әсіресе, жақыннан алысқа, белгіліден белгісізге, нақтыдан абстракциялық ойға көшу және берілетін білімнің өлкетанулык принцптерін ескеру үнемі назарда болады. Студентгер балаларды қоршаған ортамен таныстырудың үш түрлі жағдайда (отбасында, мектепке дейінгі мекемелерде, мектеп жанынан ашылған арнаулы сыныптарда) жүзеге асырылатындығын және олардың мазмұны мен жүйесін меңгереді.
1.3.Пәнді оқып-білудің мақсаты:
Студентгерге балаларды мектепке дайындаудың теориялық жөне практикалық салаларынан білім бере отырып, мектепке дайындаудың формаларымен және әдістерімен таныстырып, олардың осы жұмысты ұйымдастыру шеберлігін қалыптастыру
1.4.Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
-биологиялық ғылым салаларынан теориялық білім беру; -тірі организмдердің тіршілік жағдайы жайында білім беру;
-биосфера, экология, тіршілік орталары туралы толық мағлұмат беру;
-студентерге мектепалды дайындығын жүзеге асыруда ұймдастыратын жұмыс түрлері
мен әдістерін меңгерту;
- мектепалды дайындығында қоршаған ортамен таныстырудың балаларды дамытудағы маңызын саралау;
-қоршаған ортамен таныстыру бойынша ұйымдастырылатын жұмыс түрлерін үйрету;
-түрлі сабақтар түрлерін ұйымдастыруға жаттықтыру;
-бақылау түрлерін, оны ұйымдастырудың әдістерін және бақылау нәтижелерін қорытындылауды үйрету;
-оқытудың әдістері мен құралдарын іріктей білуге үйтеру, жаттықтыру;
- топсаяхатты, серуенді ұйымдастыру түрлері мен әдістерін үйрету;
- мектеп алды балаларының қоршаған дүниені танып білу дағдыларын қалыптастыру жолдарын үйрету;
- оқу тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың белсенді жаңа технологиясын қолдануға жаттықтыру.
1.5.Оқып-білудің нәтижелелері:
Студенттер білуге тиіс:
- жергілікті жердің өсімдік жануарларын;
- мектеп алды балаларының физиологиялық психологиялық ерекшеліктерін;
- арнайы және ғылыми терминдермен атауларды және оны пайдаланады .
Студенттер меңгервтін дагдылар :
- қоршаған орта бойынша білім беруге байланысты тақырыптык жоспар құру;
- сабақта жана технологияны пайдалану., бөлме өсімдіктерімен жануарларын күту;
- фенологиялық бақылау жүргізу;
- табиғатқа бақылау жүргізу дәптерін жүргізу;
- серуен мен топ саяхат жоспарларын жасау;
- көрнекі кұралдар дайындау оны тиімді пайдалану;
- мектеп алды дайындығында педагогикалык диагностиканы қолдана білу;
- алдыңғы қатарлы педагогикалық зерттеулерді сабақта пайдалану;
- балалардың экологиялық мәдениетін көтеру және экологиялық ұғымдарды қолдану.
3.5 Курс пререквизиттері: биология, химия, экология, физика, география, астрономия.
3.7. Преквизиттер: Пәнді оқудың нәтижесінде студентгер қоршаған орта объектілері, қү-былыстары мен қасиеттерінің сипатгамасын біліп және алған білімдерін практикада қолдана білу қажет.
2 Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
1 кесте
№
т/б
|
Тақырыб атауы
|
Сағаттар
|
Әдебиет
|
Дәріс
|
ПС
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
1.
|
Кіріспе
|
1
|
|
|
|
1-6, 1-5
|
2.
|
Жергілікті өлкенің (қаланың, ауданның) табиғаты.Табиғатты қорғау.
|
2
|
2
|
|
8
|
1-6, 1-5
|
3.
|
Жергілікті өлкенің (облыстың, ауданның) табиғатын зеттеу
|
2
|
|
|
8
|
1-6, 1-5
|
4.
|
Балалар бақшасында балаларды табиғатпен таныстыру бағдарламасы
|
2
|
|
2
|
0,5
|
1-6, 1-5
|
5.
|
Балаларды табиғатпен таныстырудың негіздері. Әдістердің жалпы сипаттамасы
|
2
|
|
1
|
6
|
1-6, 1-5
|
6.
|
Табиғатпен таныстыру кезінде балаларды ұйымдастырудың формалары
|
2
|
|
2
|
5
|
1-6, 1-5
|
7.
|
Бақылау және эксперимент
|
2
|
|
2
|
6
|
1-6, 1-5
|
8
|
Еңбек
|
2
|
|
0,5
|
2
|
1-6, 1-5
|
9
|
Ойын
|
|
|
1
|
2
|
1-6, 1-5
|
10
|
Балаларды табиғатпен сөз арқылы таныстыру
|
2
|
|
1
|
2
|
1-6, 1-5
|
11
|
Иллюстративтік-көрнекі құралдарды пайдалану
|
2
|
|
1
|
6
|
1-6, 1-5
|
12
|
Жер участкесі
|
2
|
4
|
2
|
6
|
1-6, 1-5
|
13
|
Үй және жабайы аңдар
|
2
|
3
|
2
|
2
|
1-6, 1-5
|
14
|
Табиғат (күзгі)құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек
|
2
|
3
|
2
|
2
|
1-6, 1-5
|
15
|
Табиғат (жазғы)құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек
|
2
|
|
2
|
4
|
1-6, 1-5
|
16
|
Табиғат (көкткемгі)құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек
|
2
|
3
|
2
|
4
|
|
17
|
Табиғат (қысқы)құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек
|
1
|
|
2
|
4
|
|
|
|
30
|
15
|
22,5
|
67,5
|
|
3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
1. Өздігінен білім алу үшін, алдымен сол жұмысқа қажетті нақты дағдыларға (іштей жылдам оқи білу, библиографиялық дағдылар, түрлі анықтама әдебиеттерді пайдалана білу, оқығандарды жазып алу т.б. ) ие болу керек.
2. Біліммен жемісті шұғылдану қолайлы жағдайларды (уакыт, орын, тиісті әдебиеттер мен құралдардың болуы т.б.) керек етеді, ең дұрысы кітапханаларда, оқу залдарында біліммен шұғылдануға дағдылану.
3. Өздігінен білім алатын адам нені оқитынын анық біліп, ол жұмысты белгілі жоспармен, жүйемен жасауы керек.
4. Алғашқы кезде оқытушылардан, тәжірибелі адамдардан, кітапханалардан ақыл-кеңес алудың пайдасы зор.
5. Өздігінен білім алу жұмысын асықпай, көп үзіліс жасамай жүргізген жөн.
6. Оқыған материалды мұқият ұғатындай етіп ұғып, түсінбеген жерлерді қалдырмай, қайталап оқып, оның негізгі жақтарын жазып алу қажет.
7. Анықтама әдебиеттерді, энциклопедияларды, түрлі сөздіктерді қоса пайдаланып отыру керек.
Студенттердің өздік жұмыстарын ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
• Жұмыстың көлемін шамадан тыс асырмай, оның сапасын арттыруға көңіл аудару;
• Студенттердің өздік жұмысын оқу жұмысының басқа түрлерімен дұрыс ұштастыра білу;
• Студенттердің дербестігін арттырып, өзіндік білім алу қабілетін жүйелі түрде дамыту;
• Өзіндік жұмыстың мазмұнына күнделікті өмірден алынған материалдарды, хабарларды енгізу;
• Студенттерді табиғат пен қоғам дамуының жалпы заңдылықтарын, сонымен қатар нақты фактілер мен құбылыстарды өздігінен талдап түсінуге үйрету;
• Студенттердің алған білімдерін іс жүзінде қолдана білуте дағдыландыру;
• Студенттерді оқу жұмысына шығармашылық тұрғыдан қарауға, әр уақытта дербес және белсенді әрекет жасауға баулу;
• Студенттердің өздігінен дербес жұмыс істеу, еңбек ету дағдыларын қалыптастыру.
4 КУРС ФОРМАТЫ
«Мектепке дейінгі балаларды қоршаған ортамен таныстыру әдістемесі мен теориясы » –3 кредит.
Курс бойынша 50 минуттық дәріс, 50 минуттық практикалық сабақ және 50 минуттық ОСӨЖ аптасына 1 рет болады. Дәрістерге, практикалық сабаққа, ОСӨЖ-ге қатысуға студент міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір балын жоғалтады. Практикалық сабақтар студентті өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап беріп және тәжірибе жүргізу үшін кейбір өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясыныңмәнін анықтамалық кітаптан тауып, жазып келуі керек. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа толық қорытынды жасауға болады. Сабаққа дайын емес студент практикалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.
5 курс саясаты
Студентпәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады.
6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.
Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың таратылуы кестеде келтірілген
«Мектепке дейінгі балаларды қоршаған ортамен таныстыру әдістемесі мен теориясы» пәні бойынша балдардың таратылуы
2 кесте
Апта
|
Бақылау түрі
|
Балдардың барлығы
|
Қосымша
|
1-8
|
Аудиториялық сабақтарына қатысу және даярлық
|
|
Оқытушы электрондық журналда оқушының тек сабаққа қатыспау фактісін көрсетеді
|
Практикалық жұмыстарды орындау(қорғау)
|
1
|
Жергілікті жердің табиғаты, жергілікті жердің табиғатын зерттеу
|
30
|
Практикалық сабақта
|
2
|
Жер участкесі
|
|
Практикалық сабақта
|
3
|
Үй жануарлары мен жабайы аңдар
|
|
Практикалық сабақта
|
4
|
Күзгі табиғат құбылыстары мен ауылшаруашылық еңбегі
|
|
Практикалық сабақта
|
5
|
Көктемгі табиғат құбылыстары мен ауылшаруашылық еңбегі
|
|
Практикалық сабақта
|
Студенттің өздік жұмысы
|
1
|
Қоршаған ортамен таныстыруда бейнелі, көрнекілікті пайдалану
|
25
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
2
|
Жер участкесінің білімділік тәрбиелік мәні
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
3
|
Балалар дүниетанымын қалыптастырудағы өлкетану жұмыстары
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
4
|
Табиғатқа ұйымдастырылатын танымжорық
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
5
|
Практикалық әдістерді қолдану-балалар белсенділігін кұшейту көзі
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
6
|
Қоршаған ортамен таныстыруды кіріктіре оқыту
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
7
|
Бала дүниетанымын қалыптастыру
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
|
|
|
|
Оқытушымен студенттің өздік жұмысы
|
1
|
Балаларды табиғатпен таныстырудың негіздері. Әдістердің жалпы сипаттамасы
|
15
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
2
|
Бақылау және эксперимент
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
4
|
Ойын
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
5
|
Жер участкесі
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
6
|
Үй және жабайы аңдар
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
7
|
Табиғат (жазғы)құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
8
|
Табиғат (көкткемгі)құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
9
|
Табиғат (қысқы)құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек
|
|
Сабақ кестесіне сәйкес
|
|
|
|
|
9 апта мен 15 апта аралығында оқу нәтижелері бойынша балдардың барлығы
|
30+270
|
|
Емтихан балдарының барлығы
|
400
|
|
Академиялық мерзімде балдардың барлығы
|
1000
|
|
Студенттердің білім бағалау шкаласы:
Әріптік жүйе бойынша баға
|
Балдардың сандық эквиваленті
|
Проценттік мазмұны
|
Дәстүрлі жүйе бойынша баға
| А |
4,0
|
95-100
|
Өтежақсы
|
А-
|
3,67
|
90-94
|
-«-
| В+ |
3,33
|
85-89
|
Жақсы
|
В
|
3.00
|
80-84
75-79
|
-«-
|
В-
|
2,67
|
-«-
|
С+
|
2,33
|
70-74
|
Қанағаттанарлық
|
С
|
2,00
|
65-69
|
-«-
|
С-
|
1,67
|
60-64
|
-«-
|
Д+
|
1,33
|
55-59
|
-«-
|
Д
|
1,00
|
50-54
|
-«-
|
Ғ
|
0,00
|
0-49
|
Қанағаттанарлықсыз
|
7. ОҚУ – ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІНІҢ ҚАМТУ КЕСТЕСІ
7.1.Негізгі әдебиеттер. 4 кесте
№
|
Оқулық және оқу-әдістемелік Құралдың атауы
|
Саны
|
Студент саны
|
Қамтылу пайызы,%
|
1
|
Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983
|
|
|
|
2
|
Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж
|
15
|
15
|
100
|
3
|
Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж
|
15
|
15
|
100
|
4
|
Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.
|
1
|
15
|
10
|
5
|
Горощенко В.П.,Степанов И.А. Методика преподавания природоведения . М.,Просвещение, 1984
|
|
15
|
10
|
6
|
Горощенко В.П.,Степанов И.А. Методика преподавания природоведения . М.,Просвещение, 1984
|
1
|
15
|
10
|
7
|
Аймагамбетова К.А.ЖунусоваК.Ж. Методическое руководство к учебнику "Познание мира". Алматы,2000.
|
1
|
15
|
10
|
Қосымша
1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.
2. Гетьман В.Ф. Экскурсии по природоведению в 2 и 3 классах.Прсрбие для учителей. Киев. Рад.школа,1983.
3. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.
4. Захлебный А.Н.,Суравегина И.Т. Экологическое образование школьников во внеклассной работе. М.,Просвешение,1984.
5. Запартович Б.В. С любовью к природе. Дидактический материал по природоведению для начальной школы. М.,Просвещение,1983
6. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.
7. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991
8. Погорелова Н.А. Формирование познавательных интересов младших школьников в процессе изучения природоведения во 2 классе. Свердловск,СПИД983.
9. Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.
П..Сорокоумова Е.А.Уроки экологии в началыюй школе. Пособие для учителей. 1994.
12. П.Хрестоматия к учебнику "Познание мира". Олейник 3.,Аймагамбетова К.,Жунусова К., Алматы,1998.
13.Қ.Аймагамбетова, Б.В.Муканов. Табиғаттану. 3 сыныпқа арналған окулық. Алматы. Рауан. 1992. — 104 б.
14.КЖунісова, Қ.Аймагамбетова, Н.Нурахметов. Дүниетану. 1 сыныпқа арналған оқулық. Алматы. Атамұра. 1997. — 142 б.
КЖүнісова, Қ.Аймагамбетова, 3. Ф. Олейник. Дүниетану. 2 сыныпқа арналған оқулық. Алматы. Атамұра. 1998. — 150 б.
15.Қ.Аймагамбетова, З.Ф.Олейник. Дүниетануға арналған үлестірмелі материалдар. Алматы. Атамүра. 1998. —63 б.
16. Қ.Аймагамбетова. IV класта табиғатгануды оқыту. Алматы. Мектеп. 1965. — 69 б.
17. Қ.Аймагамбетова. Бастауыш сыныптарда табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы. Мектеп. 1974. — 68 б.
18.ҚАймагамбетова. Аз компектілі бастауыш мектептерде табиғаттануды оқыту. Алматы. Мектеп. 1983. —152 6.
19.КЖунісова, ҚАймагамбетова, 3. Ф. Олейник. Дүниетануды оқыту әдістемесі. I сынып мүғалімдеріне арналған. Алматы. Атамұра. 1998. — 135 б.
20.Аймагамбетова, К.Жүнисова, З.Ф.Олейник. Методическое руководство к учебнику "Познание мира".
Достарыңызбен бөлісу: |