Бағдарламасы «Жаратылыстану ғылыми пәндер негіздері»

Семей

1.ӘЗЕРЛЕГЕН

Биология кафедрасының аға оқытушысы

2.1. Биология кафедрасында отырысында

«____»___________ 20___ж. №____хаттама
Кафедра менгерушісі қ.а._______Қуанышбаева М.Г.

2.2. Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында

«____»___________ 20___ж. №____ хаттама
Төрайымы____________ Абдишева З.В.

3. БЕКІТІЛДІ

Университетінің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған

«____»___________ 20___ж. №____ хаттама

1.	Жалпы ережелер
2.	Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
3.	Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
4.	Курс форматы
5.	Курс саясаты
6.	Баға қоюдың саясаты
7.	Әдебиет тізімі

Жумадилова Роза Жумагазиновна ,кафедрасының аға оқытушысы

Байланыс ақпараты – тел: , оқу ғимараты № 3, кабинет № 120

Сабақ өткізу орны – дәрісхана №

Берілген пән бойынша кредиттер саны - 2
1.2 Пәннің қысқаша мазмұны:
Студенттерді казіргі жаратылыстану негіздерімен таныстыру,орта мектеп мұғалімін дайындау жүйесіндегі оның ролі туралы көзқарас қалыптастыру,студенттерге казіргі әлемнің ғылыми негіздерінің игерулеріне қол үшін беру,студенттерінің тұтас дүние танымын қалыптастыру.

Жаратылыстанудың және жаратылыс пен гуманитарлық ғылымдарының өзара байланы-сының әлеуметтік ролін - есепке ала отырып, болашақ маманның дүние тану білімдерін қалыптастыру мақсаты көзделеді.

Ғылым, өзінің қазіргі постклассикалық емес фазасында, мәдениет контекстіне енгізілген бүтіндей феномен ретінде қарастырылады; бұл жағдайда жаратылыс және гуманитарлық ғылымдардың араларындағы шекара жойылады. Жаратылыс ғылымдарының, ең алдымен физиканың, химияның, биологияның, сонымен қатар синергетиканың жаңа жетістіктерін философиялық жағынан ұғына алмаса гуманитарийлардың эрудициясын, білімін жеткілікті деп санауға болмайды. Ғылымдардың табиғи бірлігінде, олардың концепциялық негізін қарау гуманитарийлардың табиғат және қоғам туралы адекватты көзқарастарын тудыруды талап етеді; онсыз тек табиғи емес, сондай-ақ қоғамдық құбылыстарды да дұрыс бағалау қиындыққа соғады. Жаратылыстану - айтарлықгай дәрежеде кез келген білімдердің - ғылыми жаратылыс, техникалық, гуманитарлық - негізі болып табылады.

Бұл салыстырмалы түрде қарағандағы жаңа пәнде қарастырылатын мәселелер: гуманитарлық және жаратылыс -ғылыми типті мамандықтардың ерекшеліктері мен олардың терең ішкі бірлігін танып, ажырата білу; қоршаған дүниеге көзқарасты интеграциялау; дүниенің қазіргі физикалық және астрономиялық бейнесін көз алдына айқын елестете білу, ғылыми түрде тану; табиғаттағы және қоғамдағы өтіп жатқан процестерді талдау үшін әмбебап эволюционизм мен синергетиканың принциптері туралы дұрыс пікір-ойды қалыптастыру. Осы мәселелерді талдауда табиғаттың микро-дүниеден макро-және мега дүниеге дейінгі даму жолдарына, кеңістік пен уакытқа, материяның қарапайым түрінен күрделісіне, жүйелердің хаостан, өзіндік үйымдастыруының нәтижесінде, жоғары реттілікке дейінгі дамуы процестеріне көңіл бөлінеді.

Курстың мазмұнында табиғи заңдылықтарды түсіндіруде физика, химия, биология және синергетика тәсілдері, бұл ғылымдардың жаңа жетістіктері және олардың философиялық тұрғыдан жалпы қорытындысы беріледі.
1.3. Пәнді оқып-білудің мақсаты:
Пәнді оқудың нәтижесінде студенттер табиғатты зерттеудегі негізгі проблемаларды талдаудағы ғылыми зандылықтар бастапқы курс студенттері үшін қысқаша, айқын, дәлелді баяндалады. Сонымен қатар курста зерттелетін жаратылыс ғылымдарының даму кезеңдері түсіндіріледі. Жаратылыс ғылымдарын тарихи-ғылыми түрінде де, логикалық әдістемелер ретінде де зерттеуге, оларды байланыстырумен студентгердің санасында ғылымдардың негізгі даму бейнесін ғана қалыптастырып қоймай, сонымен бірге ғылымдардағы жаңа көзкарастарды, жеке ғылыми теориялардың пайда болуы және т.б. зандылықтар жөніндегі мәселелерге студенттерді ойландыруға ұмтылдырады

1.4.Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:

Келешек мұғалімдер үшін Жаратылыстану ғылыми пәндер негізін оқыту олардың табиғаттану ғылымдарымен танысудың негізгі бір бөлігі. Педагогикалық профильдегі технология пәні мұғалімі үшін Жаратылыстану ғылыми пәндер негіздеріоқып білу,. гуманитарлық және жаратылыс -ғылыми типті мамандықтардың ерекшеліктері мен олардың терең ішкі бірлігін танып, ажырата білу; қоршаған дүниеге көзқарасты интеграциялау; дүниенің қазіргі физикалық және астрономиялық бейнесін көз алдына айқын елестете білу, ғылыми түрде тану; табиғаттағы және қоғамдағы өтіп жатқан процестерді талдау үшін әмбебап эволюционизм мен синергетиканың принциптері туралы дұрыс пікір-ойды қалыптастыру. Осы мәселелерді талдауда табиғаттың микро-дүниеден макро-және мега дүниеге дейінгі даму жолдарына, кеңістік пен уакытқа, материяның қарапайым түрінен күрделісіне, жүйелердің хаостан, өзіндік үйымдастыруының нәтижесінде, жоғары реттілікке дейінгі дамуы процестеріне көңіл бөлінеді.

Курсты оқыту барысында табиғи заңдылықтарды түсіндіруде физика, химия, биология және синергетика тәсілдері, бұл ғылымдардың жаңа жетістіктері және олардың философиялық тұрғыдан жалпы қорытындысы беріледі, табиғаттың микро-дүниеден макро-және мега дүниеге дейінгі даму жолдарына, кеңістік пен уакытқа, материяның қарапайым түрінен күрделісіне, жүйелердің хаостан, өзіндік үйымдастыруының нәтижесінде, жоғары реттілікке дейінгі дамуы процестеріне көңіл бөлінеді.

Жаратылыс ғылымдарын тарихи-ғылыми түрінде де, логикалық әдістемелер ретінде де зерттеуге, оларды байланыстырумен студентгердің санасында ғылымдардың негізгі даму бейнесін ғана қалыптастырып қоймай, сонымен бірге ғылымдардағы жаңа көзкарастарды, жеке ғылыми теориялардың пайда болуы және т.б. зандылықтар жөніндегі мәселелерге студенттерді ойландыруға ұмтылдырады.

1.6. Курстың пререквизиттері: биология, физика, химия, география
1.7.Курстың постреквизиттері:

Пәнді оқудың нәтижесінде студенттер табиғатты зерттеудегі негізгі проблемаларды талдаудағы ғылыми зандылықтар бастапқы курс студенттері үшін қысқаша, айқын, дәлелді баяндалады. Сонымен қатар курста зерттелетін жаратылыс ғылымдарының даму кезеңдері түсіндіріледі. Жаратылыс ғылымдарын тарихи-ғылыми түрінде де, логикалық әдістемелер ретінде де зерттеуге, оларды байланыстырумен студентгердің санасында ғылымдардың негізгі даму бейнесін ғана қалыптастырып қоймай, сонымен бірге ғылымдардағы жаңа көзкарастарды, жеке ғылыми теориялардың пайда болуы және т.б. зандылықтар жөніндегі мәселелерге студенттерді ойландыруға ұмтылдырады.

1 кесте

ЖАратылыстану ғылыми пәндер негіздері оқыту өзара байланысты төрт форманы қажет етеді: дәріс, практикалық (семинар) жұмыс, ОСӨЖ-оқытушының студентпен өздік жұмысы, және СӨЖ- студенттің өздік жұмысы.

Дәрістер конспектілері материалды игеруге негіз болып табылады. Дәрісте конспект жазуға әрбір студент міндетті. Конспекті оқулықтардан және оқу құралдарынаналынған материалмен толықтырып, жазып алған өте пайдалы. Конспекті лектор беретін кеңестер кезінде де толықтыруға болады. Практикалық(семинар)сабағына дайындалуда келесі қажет болады: практикалық сабақтың тақырыбына сәйкес оқу құралдардан және дәріс материалы бойынша ұсынылған теориялық материалдарды зерттеу; практикум немесе нақты әдістемелік нұсқаулардан жұмыстың мазмұнымен, қажетті құралдар, алғашқы сабаққа жіберілу алыңған соң жеке тапсырма орындау; қорытындысымен орындалған жұмыстың есебін жазу және оны қорғау. ОСӨЖ және СӨЖ күнделікті және міндетті дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша орындалады және күнделікті оқытушымен тексеріледі. Аудиториядан тыс өздік жұмыста студенттер әдебиетпен жұмыс істеп, үй тапсырмасын орындап, практикалық сабақтарға дайындалады.
4 КУРС ФОРМАТЫ

«Жаратылыстану ғылыми пәндер негіздеріі» – 2 кредит.

Курс бойынша 50 минуттық дәріс, 50 минуттық зертханалық сабақ және 50 минуттық ОСӨЖ аптасына 1 рет болады. Дәрістерге, практикалық сабаққа, ОСӨЖ-ге қатысуға студент міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір балын жоғалтады. Практикалық сабақтар студентті өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап береді. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа толық қорытынды жасауға болады. Сабаққа дайын емес студент практикалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.

Студентпәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады.

Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.

Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың таратылуы кестеде келтірілген

«Жаратылыстану ғылыми пәндер негіздері» пәні бойынша балдардың таратылуы

№	Сабақ тақырыптары		СӨЖ тапсырмасы		Бақылау түрі	өткізу мерзімі	Жоғ балл
1	Ғылым және жаратылыстану дегеніміз не ?		Дәріс, оқулық, кезеңдік басылымдар, интернет жүйесі материалдарын пайдалана отырып, тақырыпты пысықтау	Жазбаша, реферат		2апта	25
2	Физика концепциялары 1.Космогонияның негізгі концепциялары 2.Космологияның негізгі концепциялары		Дәріс, оқулық, кезеңдік басылымдар, интернет жүйесі материалдарын пайдалана отырып, тақырыпты пысықтау	Жазбаша, реферат		4 апта
3	Синергетика концепциялары 1.Орнықсыз ашық системалардағы реттелінген 5құрылымдардың пайда б5олуы 2.Өзіндік құрылымның табалдырық сипаты және апаттар теориясы		Дәріс, оқулық, кезеңдік басылымдар, интернет жүйесі материалдарын пайдалана отырып, тақырыпты пысықтау	Жазбаша, реферат		6 апта
4	Химия концепциялары 1.Химиялық жүйелер, шын мен абстракты рекция жүргізу мүмкіншілігі 2.Эволюциялық химия –химия білімінің жоғарғы деңгейі		Дәріс, оқулық, кезеңдік басылымдар, интернет жүйесі материалдарын пайдалана отырып, тақырыпты пысықтау	Жазбаша, реферат		8 апта
5	Биология концепсиялары 1.Генетикалық кодтың жүзеге асуы немесе «Тұқым қуалау информациясын оқу» 2.Гепатит.Рак.СПИД 3.Ойлау.Зерде.Түйсік. Эмоциялар		Дәріс, оқулық, кезеңдік басылымдар, интернет жүйесі материалдарын пайдалана отырып, тақырыпты пысықтау		Жазбаша, реферат	11 апта
6	Биология негіздері және оның салалары 1.Өсімдік шаруашылығы 2.Астық, көкеніс және жеміс- жидек шаруашылығы 3.Қазақстан ағаштары мен бұталары, олардың шаруашылықта қолданылуы 4. Астық, көкеніс және жеміс- жидек шаруашылығы өнімдерін сақтау, өңдеу		Дәріс, оқулық, кезеңдік басылымдар, интернет жүйесі материалдарын пайдалана отырып, тақырыпты пысықтау		Жазбаша, реферат	12 апта

Студенттердің білім бағалау шкаласы:

1. А.А. Горелов. Концепция современного естествознания. Москва, 2003

2. Е.ААхметов, М.О.Әбілова және т.б. Қазіргі заманғы жаратылыстану концепциялары. Алматы, 20035

3. З.И.Кузнецов, Г.М.Идлис, Гутина В.Н. Естествознание. Москва, 1996

4. В.И.Вернадский. Биосфера

5. Б.Ф.Поршнев. О начале человеческой истории. Москва, 1974

6. Фрейд З. Психология бессознательного. Москва, 1989

7. Л.Тищенко, Г.К.Гагаев, А.Б.Смаилов. СПИД, проблемы лечения и профилактика. Москва, 1989

1. Н.Грин, У.Стаут, Д.Тейлор. Биология 1,11,111 том. Москва, «Мир», 1990

2. С.Ж.Стамбеков. Молекулалык биология. Новосибирск, 2003

3. Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А. Адам физиологиясы. А, 2005