69
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1 Құлманов С. Аударманың өзекті мәселелері. – Алматы: «Palitra-Press», 2015.
– 216 б.
2 Алпысбаев Қ.Қ., Қазыбек Г.Қ. Қазақ аудармасының теориясы мен тәжірибесі.
– Алматы: Қазақ университеті, 2001. – 213 б.
3 Жақыпов Ж.А. Аударматануды аңдату. – Астана: «Аударма» баспасы, 2004. –
70 б.
4 Алдашева А.М. Аударматану: лингвистикалық және лингвомәдени
мәселелер. – Алматы, 1999. – 199 б.
5 Сәмитұлы Ж. Аударма теориясы және практикасы. – Алматы, 2005. – 198 б.
6 Әлпейісова К. Мағыналас мақал-мәтелдердің, қанатты сөздердің қазақша-
орысша және орысша-қазақша сөздігі. Астана: «Аударма», 2006. – 84 б.
7 Абдрахманов С. Перевод поэзии и поэзия перевода. (исследование). –Астана:
«Аударма», 2008. – 234 б.
8 Әміренова Р.С., Мұсаұлы Ж. Қазақ және орыс тілдерінің салғастырмалы
грамматикасы. Сопоставительная грамматика казахского и русского языков. Оқу
құралы. Кокшетау: «Келешек-2030», 2007. – 216 б.
9 Ахметов З. Абай и Лермонтов. Эссе. – Алматы: «Арда», 2008. – 56 б.
10 Мараховская О.Н., Тәжімұрат О.Қ. Қазақ тілі мен орыс тілінің салыстырмалы
грамматикасы: Оқу құралы. – Астана. Фолиант, 2007. – 116 б.
11 Шалқаров Г.И., Сатыбаева А.Т. Салыстырмалы грамматика: Оқу құралы. –
Астана: Фолиант, 2007. – 220 б.
12 Құрманбайұлы Ш. Қазіргі қазақ тіліндегі жаңа атаулар мен қысқарған сөздер.
– Алматы, 2009. – 256 б.
70
Қосымшалар
А қосымшасы
Қазақ-орыс тілдеріндегі тұрақты тіркестердің баламалары
Қазақ тіліндегі кейбір тұрақты тіркестердің тура, дәл аудармалары
кездеседі:
Адамның айтқаны болмайды, алланың
дегені болады
Человек
предполагает,
бог
располагает
Адам туа жаман емес, жүре жаман
Плохим не рождаются, им
становятся
Ағайын жақындаса тістеседі, алыстаса
кісінеседі
Не увидит – душа умрет, а
увидит с души прет
Әркім сыйласқанның құлы
Как аукнется, так и откликнется
Балық басынан шіриді
Рыба гниет с головы
Барымен базар
Чем богаты, тем рады
Басқа бәле – тілден
Язык мой – враг мой
Білімдіге дүние жарық, білімсіздің күні
қаріп
Ученье свет – а неученье тьма
Ештен кеш жақсы
Лучше поздно, чем никогда
Жаман айтпай, жақсы жоқ
Нет худа без добра
Жеті рет өлшеп, бір рет кес
Семь раз отмерь, один раз
отрежь
Ай десе аузы, күн десе көзі бар
Красней красного солнышка,
ясней ясного месяца
Ананың сүті аузынан кетпеген
Молоко на губах не обсохло
Көзінің жасын көл қылу
Лить слезы в три ручья
Құрғақ қасық ауыз жыртар
Сухая ложка рот дерет
Тілімнің ұшында тұр
Вертится на языке
Қалам қарудан да күшті
Перо сильнее меча
Қасқыр да тоқ, қой да аман
И волк сыты, о овцы целы
Адамға Алла береді
Бог тому дает, кто правдой
живет
Адамнан жасырғанды Алладан жасыра
алмайсың
От людей утаишь, а от Бога не
утаишь
Адамнан үлкен ат жоқ
Человек – это звучит гордо!
Аз сөз – алтын, көп сөз – көмір
Сказанное слово – как горло
угля, не сказанное – на весь
золота
Ақша санағанды, ал нан шақтап турағанды
ұнатады
Деньги счет любят, а хлеб –
меру
Алтынды тот баспайды
Золото и в грязи блестит
Ас иесімен тәтті
Обед не в обед, как хозяина
71
(хозяюшки) нет
Баймын деп мақтанба – жарлылық бар,
көппін деп мақтанба – жалғыздық бар
Не хвались, что богат –
бедность
подстережет,
не
хвались, что много вас –
одиночество придет
Бақыттының қасы өледі, бақытсыздың
досы өледі
У счастливого умирает недруг,
несчастного – друг
Басы ақылды-ақ, ал иесі – ақымақ
Умная
голова,
да
дураку
досталось
Басы үлкен болғанмен, ақылы аз
Голова как вола, а вишь ума
мала
Бұл ойының бола қоймас
Этот номер не пройдет
Достықтың жолы бір басқа, қызметтің жөні
бір басқа
Дружба дружбой, а служба
службой
Еңбек еткеннің қарны тоқ
Кто трудится, тот и сыт
Жаман әдет жұққыш келер
Дурной пример заразителен
Жаман ат жатпайды, жақсылық жетпейді
Добрая слава лежит, а худая
бежит
Зым-зия жоқ болу
Ни слуху, ни духу
Ит пен мысықтай
Как кошка с собакой
Құдай бергенді ал, өзіңдікін қалтаңа сал
Что бог даст бери, а свое сам
береги
Құлша жұмыс істеп, бише өмір сүру
Работай как раб, а живи как
граф
Не ексең соны орасың
Что посеешь, то и пожнешь
Нан – барлықтың өлшемі, ақша –
байлықтың өлшемі
Когда хлеб, тогда и мера, когда
деньги, тогда и вера
Өз үйім – кең сарайдай боз үйім
В гостях хорошо, а дома лучше.
Свой уголок – свой простор
Сөз тапқанға қолқа жоқ
Попал в самую точку!
Тамшы тас жарады
Капля по капле камень долбит
Суға салсаң батпайды, отқа салсаң
жанбайды
В воде не тонет, в огне не горит
Достарыңызбен бөлісу: |
