9
Дене
шынықтыру
бойынша
бағдарламалық
материал
дене
шынықтырудың негізгі компоненттеріне, оның материалдык және тұлғалық
құндылығына негізделеді, студентті оқыту. тәрбиелеу және білім беру
мазмұндық бағытын кұрайды.
Оқу бағдарламасына ыкпал ететін студенттің дене шыныктыру
функциялары, әдістемелі негізделген аспектілер қатары ретінде көрсетілген:
- ұйымдастыру, студентке дене шынықтыру және спорт сабағымен
айналысуына нақты жағдай жасап, мүмкіншілік беруін қарастырады;
- қайта білім беру, арнайы бір деңгейде дене саулығын, дене дамуын және
дайындығын жоғарлатуға және жақсартуға бағытталып, дене тынықтыру
құралдарымен кәсіби-тұлғалық қасиеттерді қалыптастырады;
- білім беру, дене шынықтыру және спорт саласында студенттерге білімін
кенейтіп, жетілдіруге мүмкіндік береді, сонымен қатар алынған білім мен
ептілікті кәсіби іс-әрекетте және өмірде қолдану;
- әлеуметтік бастапқы және келесі кезендегі әлеуметтендіру рөлі болып
табылады, сонымен қатар студентті жаңа жүйеге «кіруін» және дене
шынықтыру құндылығы мен дене құрылымын өзгеше қамтамасыз етеді;
- шығармашыдық, мұның нәтижесінде тұлғада өзін-өзі анықтау іс-әрекет,
шығармашылык
іс-әрекетте
тәжірибе
жинайды,
дене
шынықтыру
мотивациясы негізінде жеке мүмкіншіліктерді дамыту.
Бағдарламаның
жалпы
ережелерінің
мағынасы
құрылымдық
компоненттердің
қалыптасуы
және
студенттің
дене
шынықтыру
құрылымындағы маңыздылығы.
Бағдарламаның ұйымдастыру-әдістемелік бөлімі жалпы ережелерден,
заңдылықтардың, дене шынықтыру теориялары мен әдістерінің және жоғары
оқу орны бөлімінің қағидаларынан шығатын оқу үрдісін құрайтын жалпы
ұйымдастыру және әдістемелеу формасы. Оқу материалының құрылысы
мен мазмұны келесі позициялар бойынша нақтыланады:
1.Әр оқу бөлімінің (модульдің) мақсаттары мен міндеттері бойынша
оқытушы мен (кафедрамен) нақты педагогикалык технологиялар жобаларын
іске асырылады. Ең коп перспективті және эффективті қазіргі
инновациялық білім жүйелеріндегі технологиялары көмегі дене
шынықтыру оқу процесін компетентті жолымен іске асырады, мысалы: оқу-
әдістемелік комплекстер; блокті -модульдік модульді-рейтинг, ақпараттық
психологиялар.
2. Дене шынықтыру типтік оқу бағдарламасының мазмұнына сәйекес
студенттер төрт оқу бөліміне бөлінеді; негізгі, дайындык. арнайы (емдік
денешынықтыру топтарымен бірге), спорттық . Студенттерді жынысына,
денсаулығына, дене дамуына, дене және спорттық біліктіріне байланысты
оқу бөлімдеріне оқу жылының басында бөлінеді. Студенттер бір оқу
бөлімінен (тобынан) екінші оқу бөліміне оқу жылының немесе семестрдің
соныңда ауыса алады. Студент денсаулығына байланысты дайындық және
арнайы оқу бөліміне оқу жылының қай уақытында болсада ауыса алады.
Студенттер спорт түрі топтарына және жалпы дене дайындық
топтарына негізгі және дайындық оқу бөлімдерінде анықталады. Оқу
10
топтары 15-20 адамнан тұрады. Дене дайындығына денсаулығы жарамайтын
студенттер дайындық тобына жіберіледі.
Медициналық нұсқаулары бар студенттер арнайы оқу бөліміне
жіберіледі. Адам тығыздығы 8-12 немесе емдік дене шыныктыру тобында 5-
7 адам.
Спорттық оқу бөлімінін топтық тығыздығы спортшының спорттық
жіктелуіне байланысты болады, Оқу сабақтары оқудан тыс уақытта
жүргізіліп, споттык оқу бөліміндегі сабақты өткізу сағаты оқу жүктемесіне
енгізіледі
немесе
оқытушы
жаттықтырушының
0,5
жүктемесімен
жүргізіледі.
Жоғары оқу орындарының дене шынықтыру және спорт кафедралары,
материалды-техңикалық база, кадрлық мумкіндігін және оқу орнының
бағыттарын ескере отырып, дене шынықтыру оқу бағдарламасын типтік
бағдарлама негізінде өңдейді. Оқу бағдарламалары жоғары оқу орны
профилінің
өзгешелігін,
мамандығын,
өзіндік
ғылыми
әдістемелік
ерекшелігін және профессор-оқытушы құрамының кәсіби тәжірибесін
көрсетеді.
3. Оқыту әдістері (технологиялар)
Студенттің өз біліміне ізденісі мен білімге құштарлығына ықпал ететін
тиімді педагогикалық әдістер мен технологиялар арасынан әр түрлі
тапсырмаларды өз бетімен шешу тәжірибесін бойына сіңіреді. Осыған
байланысты келесіні айта кетсе болады:
- проблемалы-модульді окыту технологиялары;
- оку-зерттеу іс-әрекеттерінің технологиялары;
- коммуникативті технологиялар (дискуссиялар, пресс-конференциялар, оқу
дебаттары және басқа белсенді формалар мен әдістер);
- кейстер әдісі (жағдайдың анализі);
- ойын технологиялары, студенттер іскерлік, ролдік, имитациялық және басқа
ойындарға қатысады.
Оқу процесін басқаруға және бақылау-бағаларын ұйымдастыруға
педагогтарға рейтингті, студенттердің оқу және зерттеу іс-әрекетін
бағалайтын кредиттік-модульдік жүйелерін өзіндік жұмыста басқаратын
вариативті моделді, оқу-әдістемелік комплексті қолдануы ұсынылады.
Жоғары оқу орны түлегінің казіргі әлеуметтік-тұлғалық және әлеуметтік-
кәсіптік компетеңттігін құрлу мақсатында практикалық сабактарды өткізуге
белсенді оқытудың әдістерін, дискуссия формаларын мақсатты түрде
енгізу.
