Ќазаќстан Республикасыныњ білім жєне ѓылым министрлігі

жүктеу 1,1 Mb.

бет	3/5
Дата	25.11.2017
өлшемі	1,1 Mb.
	#1925
түрі	Нұсқаулар

1 2 3 4 5

Тәжірибе 1 Ісінуге қоршаған орта әсерін зерттеу
Жұмыстың барысы: төрт бірдей көлемді және диаметрлі пробиркаларды алып оларды нөмірлейді. 1 және 2 пробиркаларға бірдей мөлшерді ұнтақ желатинаны салады (пробирка биіктігібойынша 0,5 см.), 3 және 4 пробиркаларға бірдей мөлшерлі резина салады. 1 және 3 пробиркаларға 5,0 мл. Дистильденген су, ал 2 және 4 пробиркаларға сондай мөлшерлі толуол құяды. 20 минуттан кейін желатиннің ісіну биіктігін өлшейді және резинаның бөлшектерінің өзгеру мөлшерлерін бйақайды. Тәжірибенің нәтижелерін келесі кестеге жазады.
Кесте 3

Пробирка	Зерттелетін жоғары молекулалық қосылыс	Орта	Байқау нәтижелері
1	Желатина	Су
2	Желатина	Толуол
3	Резина	Су
4	Резина	Толуол

Ескерту: жұмысты аяқтағаннан кейін толуолды органикалық еріткіштерді сақтайтын ыдысқа құяды.

Тәжірибе 2 Жоғары молекулалық қосылыстардың ісіну мөлшеріне электролиттердің әсерін зерттеу
Жұмыс барысы: үш құрғақ бірдей диаметрлі нөмірленген пробиркаларға бірдей мөлшерлі желатинаны салады (пробирканың ұзындығы бойынша0,5см). Миллиметрлік қағаздың көмегімен құрғақ желатинаның ісінуге дейінгі биіктігін өлшейді (h₀); Өлшеу нәтижесін кестеге енгізеді. Пробиркаларды шамамен ортасына дейін: 1- дистильденген су, 2 – концентрациясы 1,0 моль /л натрий сульфатының ерітіндісін, 3 – концентрациясы 1,0 моль/л натрий иодидінің ерітіндісін құяды. Осыдан кейін 1-2 минуттан соң абайлап, яғни желатинаның жоғарғы бетіндегі ісінген бөлшектер сұйықтықтың төменгі бөлігіндегі бөлшектерге сұйықтықтың өтуін жеңілдету үшін шыны таяқшамен араластырады. 20 минуттан кейін пробирканың үстіңгі бөлігінен беткі жағына көшкен бөлшектерді пробирканың төменгі бөлігіне абайлап көшіріп, ісінген желатинаның биіктігін өлшейді (h). Желатинаның судағы және ерітіндідегі ісіну дәрежесін есептейді. Тәжірибе нәтижелерін келесі түрде кестеге енгізеді.

Кесте 4

Пробирка	Орта	Құрғақ желатинаның биіктігі, h_0,мм.	Ісінген желатинаның биіктігі, h, мм.	Ісіну дәрежесі
1	Вода
2	ерітіндісі
3	ерітіндісі

№3 Лабораториялық жұмыс Изоэлектрлік нүктені анықтаудың әдістері

Тәжірибе 1 Полиамфолиттің изоэлектрлік нүктесін анықтау
Жұмыс барысы: алты құрғақ нөмірленген пробиркаларға (бірдей диаметрлі және градуирленген) шамамен бірдей мөлшерлі желатинаны салады ( пробирканың биіктігімен 0,5 мл Миллиметрлік қағаздың көмегімен құрғақ желатинаның ісінуге дейінгі биіктігін өлшейді (h₀); Өлшеу нәтижесін кестеге енгізеді. Әр пробиркаға абайлап 7,0мл. әртүрлі мәндердегірН ерітінділерін құяды. 12 минуттан соң пробиркалардағы ерітіндіні абайлап шайқайды, ал 20 минуттан соң (2 тәжірибедегідей етіп) ерітіндінің бетіне орналасқан бөлшектерді тұндырады және желатинаның ісіну биіктігін өлшейді(հ). Өлшеулердің нәтижелерін кестеге енгізеді.
Кесте 5

Пробирка	ерітіндінің рН	h, мм.	h_0,мм.	∆h, мм.

Тәжірибе 2 Коллоидтық қорғаныс құбылысы
Жұмыс барысы: үш нөмірленген пробиркаларға 5,0мл. Темір гидроксидін (Ш) құяды. 1 және 2 пробиркаларға 1,0мл. 0,1% желатинаның ерітіндісін құяды. 3 бақылау пробиркасына 1мл. Дистильденген су құяды. Пробиркалардағы ерітінділерді араластырады. 1-2 минуттан кейін 1 және 3 пробиркаларға 3,0 мл. Натрий сульфатыныңкелесі концентрлі (1/2

) 0,0025 моль/л ерітіндісін құяды. 2 пробиркаға сондай мөлшерлі концентраицясы (1/2

)1,0 моль /л ерітіндісін құяды. Осыдан соң пробиркалардағы ерітінділерді араластырып, 1,3 және 1,2 пробиркалардағы өзгерістерді байқайды. Өлшеулердің нәтижелерін кестеге енгізеді.
Кесте 6

Пробирка	Жоғары молекулалық қосылыс	Электролит концентрациясы (1/2)	Байқаулар
1	Желатина	0,0025
2	Желатина	1,0
3		0,0025

Эксперимент нәтижелерін өңдеу

Желатинаның изолектрлік нүктесін анықтау үшін (тәжірибе 3) ∆հ=(рН) тәуелділік графигін тұрғызады. Жұмыстың қорытындысында ортаның, электролиттердің және рН мәнінің желатинаның ісінуіне әсерін қарастырады.

№4 лабораториялық жұмыс Полиамфолиттің изоиондық нүктесін анықтау
Жұмыс мақсаты: полиамфолиттің изоиондық нүктесін анықтаудың әдістермен танысу.
Теориялық бөлім. Басқа иондардың қатысуынсыз полиамфолиттің сулы ерітіндісінде ерітіндінің рН-ын тек қана жеке ионогенді топтардың диссоциациялануы арқылы анықталуын изоиондық нүкте деп атаймыз.

Осы нүктедегі макромолекулалардың заряды полиамфолиттің молекуласындағы негіздік және қышқылдық топтардың қатынасына тәуелді болады. Егер изоионды нүкте рН = 7 болған жағдайда изоэлектрлік нүктемен беттеседі(сәйкес келеді). Кей жағдайларда изоиондық жағдайдағы макромолекулалардың күйі белгілі заряд көрсетсе немесе нөлден артық болса сәйкес келуі мүмкін. Изоиондық нүктені полиамфолитті титрлеу қисығынан анықтауға болады. Титрлеу қиысғы әртүрлі иондық күштегі ерітінділерде, қышқылдық және сілтілік аймақтардағы тербелістердің айырмашылығында болады. Бірақ, бұлардың барлығы изоиондық нүктеде қиылысады. Изоиондық нүкте изоиондық ерітіндінің рН-ы ретінде де анықталады, сонымен қатар полиамфолит ерітіндісін басқа иондардың қатысуынсыз суда, ерітіндінің рН мәніне сәйкес келетін ерітіндіні таңдау арқылы да анықтауға болады. Бұл жағдайда ерітіндіге полиамфолитті қосқанда ерітіндінің рН-ы өзгермеуі тиіс.

Құрал-жабдықтар: универсалды иономер ЭВ-74, термостат, 25 мл. цилиндр, 50 мл –12 дана химиялықстакандар.
Реактивтер: желатина, судағы

ерітіндісі (0,01н).

жүктеу 1,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5