184
Кесте 10 - Оқу жылында бағдарламаларды өтудің реттілігі жəне
оның əрбір түрі бойынша айналма жаттығу əдісінің сабақтағы
бағыттары
185
Кесте 10 жалғасы
Се-
местр
Бағдарла-
ма
бөлімдері
Айналма жаттығу əдісінің
бағыты
Бақылау
түрі
Гимнасти-
ка
Кешен иық белдеуінің
бұлшық еттерін, қол, іш
пен арқаны дамытуға,
буын-дардың қозғалысын
ұлға-йтуға, дене құрылы-
сын
қуаттандыруға,
вестибу-лярлық
аппаратты
жаттықтыруға
бағы-
тталған.
Тартылудан
нормативтерді
қабылдау.
Футбол
Кешен
дене
күш
қасиеттерін
дамытуға
бағытталған,
сондай-ақ
жаттығулардан
құ-
ралады, ойын техника-
ларын
жетілдіру
негізінен
атлетикалық,
қолданбалы
жəне
снарядты
гимнастика
жаттығулары енгізіле-ді.
Жеңіл
атлетикадан
–
лақтыру,
секіру
жəне
жүгіру
жаттығулары.
Ауыр
атлети-кадан
-
түрлі
ауырлықтағы
жаттығулар.
Футболдан
нормативтерді
қабылдау.
1
Жеңіл
атлетика
Кешен 10-15 бекеттен
жəне
жылдамдық,
секірушілік,
100м, 1000м,
3000м.
қашықтыққа
186
жалпы
жəне
жылдамдықтық
күш-
жігер
сияқты.
дене
тəрбиесі
сапасын дамытуға əсер
ететін
жаттығулардан
тұрады.
Кешеннің
бағыты
студенттердің
дене
шынықтыру
даярлығы
деңгейінің
қалпымен
анықталады.
жүгіру
мен
бір
орынан
ұзындыққа
секіру.
3-6 сабақтарда МТ/4-1 немесе МТ/2+1 бір немесе бірнеше
қайталамаларды əр сабақта белгілі бір дəрежеде ұлғайтумен
өткізіледі. 7-сабақта өткен циклдарды қайталаумен жаңа МТ
анықталады. Жаңа циклда өту одан бұрын да жүруі мүмкін.
Ол студенттер үшін іріктелген кешеннің өзін-өзі ақтап
шыққандығына немесе əлі де жалғасу қажеттілігіне қарай
реттеледі.
Жеңіл атлетика бойынша айналмалы жаттығу əдісінің
мамандандырылған кешені 10-15 бекеттен тұрады жəне
жылдамдыққа, секіруге, жалпы жылдамдық, шыдамдылыққа
жылдамдық-күш сияқты, күш қабілеттерін дамуына əсер ететін
жаттығулар енеді, ол тірек-қозғалыс аппаратын нығайтуға
тығыз байланысты болады. Кешеннің бағыты қабылданатын
бақылау жаттығуларының көрсеткіштерімен анықталады жəне
мұнда
олардың
дене
даярлығын
жан-жақты
қамтитын
жаттығулардың орын алуы тиіс (қосымша).
Дене тəрбиесі сабақтарында айналма жаттығу əдісін
жүргізуде
жеңіл
атлетика
бойынша
топтың
мамандық
ерекшелігімен қатар олардың дене даярлығының дəрежесін де
есепке алу керек. Нашар дене даярлығы жағдайында
студенттерге қосымша жаттығулар ұсынылуы қажет:
Үйге тапсырма бере отырып, олардың орындалуын келесі
сабақтарда бақылап отырған дұрыс.
187
Оқыту жүйесі ұзақ жəне сабаққа белгілі талаппен қарауды
қажет етеді. Осының барлығын оқуға деген түйсігіне жеткізіп,
оларды үнемі жəне жүйелі түрдегі сабақтарға үйрету керек.
Айналма жаттығулары жеңіл атлетика сабақтарында І оқу
жылының ІІ жарты жылдығында бақылау жұмыстарынан кейін І
жəне ІІ жарты жылдықта қолданылады. 1-ші оқу жылы сабақтар
қарапайым түрде жүргізілу керек, ал кейін неғұрлым күрделі
түріне өтуге болады. Онда нəтижелерінің есебі талап етіледі.
Кешеннің қызмет ету мерзімі 4-6 сабаққа созылады. Кейбір
станциялармен ауыстыруды шартты жағдайларды ескере
отырып, сондай-ақ өткен материалдарды жүзеге асыруға
болады. Айналма жаттығу əдісін спорт алаңдарында немесе
стадионда өткізген жағдайда станциялық плакаттар жəне оларға
қоса
ауа-райының
қолайсыз
жағдайында
сақтау
үшін
жабындардыда əзірлеп қою керек. Ойын сабақтарында айналма
жаттығуларының мазмұны ойын станцияларын құрайды. Сабақ
бойына оқушылар белгілі бір ретпен бір станциядан екінші
түріне өтеді. Олардың əрқайсысында мақсатты жаттығуларды
араластыра отырып орындайды. Тапсырмаларын, нақты дене
сапасын жетілдіруге, оқыту мен тəрбиелеуге бағытталған ойын.
Сабақ барысында тек қана дене күші сапасын дамыту ғана
емес, сондай-ақ ойнау тəсілдерінің техникасы да жетіледі. Түрлі
варианттарды қолдану топтың дене жəне техникасының
дайындығы жəне оқу жылына байланысты шарттар 1-ші орынға
қойылады. Ойынға бағытталған арнайы кешендер түрлі
құралдарды
пайдалана
отырып,
негізгі,
атлетикалық,
қолданбалы жəне снарядты жаттығу гимнастикадан алынған
жаттығуларды кіргізу қажет. Жеңіл атлетикадан секіру,
лақтыру,
жүгіру
бойынша
жаттығулар.
Ұсынылған
жаттығулардың əрқайсысы дене бітімінің белгілі бір бөлігіне
əсер ететіндей жəне белгілі бір дене сапасының дамуына
есептелген болып іріктелуі тиіс.
Спорт ойындарының техникалық тəсілдерін жетілдіру үшін
алдын-ала зерттелген ойын элементтерінен тұратын жаттығулар
кешені пайдаланылады. Техникалық элементтерді жасауға,
үйрену мен дағдыландыруды жетілдіруге бағытталған ойын
арқылы дене сапасы тəрбиесі жөніндегі бекеттер санының
арақатынасы 3:1 құрайды. Сондықтан спорттық жаттығуларға
Достарыңызбен бөлісу: |
