мұндағы [σ]и— біршама төмен алынады, себебі біз осьтік әсер етуші күштерді ғана есептейміз.
Тексерген кезде:
қаттылығы жоғары НКС 40 (НВ>350) шынықтырылған білік-терге беріктіктін 3-теориясы бойынша жобалап есептейміз.
Егер білік диаметрі белгілі болса, онда кернеу:
Білттерді тексеріп (анықтап) есептеу. Біліктердің істен шығуының негізгі себебі олардың тозуы. Айналған кезде біліктердегі иілу кернеулері симметриялық циклмен, ал бұралу кернеу-лері пульсирлі циклмен өзгереді. Иілдіретін және айналдыратын моменттердің эпюрлері арқылы біліктердің қауіпті кималары анықталады. Бұл екі момент бірігіп әсер еткен жағдайда білік-тің беріктік коры мына формуламен есептеледі:
мүндағы пσ - иілу кезіндегі беріктік қоры; пτ - бұралу кезіндегі беріктік қоры.
σа, τа- айнымалы кернеулердің амплитудасы; σт және τт - айнымалы кернеулердің орташа мәні; σ-1 және τ-1 - иілу және бұралу кезіндегі білік материалының беріктік шегі. Ал
σБ материалдың берктік шегі (кесте бойынша алынады); ε — масштаб факторы, біліктер қимасының өлшемдеріне байланыс-ты коэффициент, ол біліктің диаметріне, материал мен күш түріне байланысты 4 - кестесінен алынады. Кσ және Кτ — иілу және бұралу кезіндегі кернеудің тиімділік шоғырлану коэффициенттері. Кернеу шоғырлануы біліктердің диаметрлері және қима аудандары өзгерген жерде, сондай-ақ шпонка мен шлиц оймаларында пайда болады. Сондықтан Кσ және Кτ коэффи-циенттерінің шамасы көрсетілген кернеу шоғырлануын туғыза-тын факторларға және олардың мөлшеріне байланысты 4 - кестесінен алынады; ψσ, және ψτ —материалдардың кернеудің асимметриялы цикліне әсер етуін ескеретін коэффициенттер:
σ0, τ0 — пульсирлі цикл кезіндегі материалдардың төзімділік шегін көрсетеді. Көміртекті жұмсақ болаттар үшін ψσ =0,05, ψτ = 0 болады.
Біліктер қимасында кернеулер 13-суретте көрсетілген график бойынша өзгереді. Сондықтан шпонкасы бар ойықтар үшін
Шпонкасы бар ойықтар үшін
Шпонкасы бар ойықтар үшін Кσ, Кτ мәндері 5-кестесінен алынады.
Беріктік қоры мына мелшерден кем болмауы кажет птіп =1,3...2,5. ψσ =0,1; ψτ=0,5 орташа кеміртекті болаттар үшін;
ψσ =0,15; ψτ=0,1 легирлерген болаттар үшін;
β - беріктік коэффициенті, біліктердің термиялык, өңдеу әдісіне байланысты.
Достарыңызбен бөлісу: |