Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық-шаруашылық істері Комитет төрағасының 2019 жылғы « » бұйрығына № 2-қосымша

2. Осы құрылыс нормалары Қазақстан Республикасының барлық аумағында қолданылады және меншік нысаны мен ведомстволық тиістілігіне қарамастан осы жұмыстарды орындайтын кәсіпорындар мен ұйымдардың ішкі санитарлық-техникалық жүйелерін монтаждау және ретке келтіру жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптарды белгілейді.

«Лак – бояу материалдары мен еріткіштердің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар» техникалық регламентін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 29 желтоқсандағы № 1398 қаулысы (бұдан әрі-Техникалық регламент);

«Ғимараттар мен құрылыстардың, құрылыс материалдары мен бұйымдарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар» техникалық регламентін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 17 қарашадағы № 1202 Қаулысы (бұдан әрі – Ғимараттар мен құрылыстардың, құрылыс материалдары мен бұйымдарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар);

«Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 Қаулысы (бұдан әрі – Өрт қауіпсіздігі қағидалары);

«Өнеркәсіптің химия саласының қауіпті өндірістік объектілері үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 345 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10276 болып тіркелген, 2015 жылғы 13 мамырда «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) (бұдан әрі – Өнеркәсіптің химия саласының қауіпті өндірістік объектілері үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары);

«Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 359 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10332 болып тіркелген, 2015 жылғы 30 сәуірде «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) (бұдан әрі – Жүк көтергіш механизмдерді пайдалану кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидалары);

«Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 222 бұйрығы (тіркеу тізілімінде № 10889 болып тіркелген, «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 23 маусымда жарияланған) (бұдан әрі-Тұтынушылардың электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары);

«Электр қондырғыларын орнату қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 230 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10851 болып тіркелген, 2015 жылғы 5 маусымда «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) (бұдан әрі-Электр қондырғыларын орнату қағидалары);

«Тұтынушылардың электр қондырғыларын техникалық пайдалану қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 30 наурыздағы № 246 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10949 болып тіркелген, 2015 жылғы 19 маусымда «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) (бұдан әрі – Тұтынушылардың электр қондырғыларын техникалық пайдалану қағидалары);

«Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 253 бұйрығы, (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10907 болып тіркелген, 2015 жылғы 15 шілдеде «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) (бұдан әрі – Электр қондырғыларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы қағидалары);

«Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар "техникалық регламентін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2017 жылғы 23 маусымдағы № 439 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15501 болып тіркелген,құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде 2017 жылғы 28 тамызда жарияланған) (бұдан әрі – Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар);

Қазақстан Республикасының стандарты МЕМСТ Р 12.4.026-2002 «Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері және сигналдық таңба. Жалпы техникалық шарттар және қолдану тәртібі» (бұдан әрі – ҚР СТ МЕМСТ Р 12.4.026).

1) ауа жинағыш - жылыту және жылумен жабдықтау жүйелерінде ауаны жинауға арналған құрылғы;

2) ауа жылытқыш - ауамен жылыту, желдету және ауаны баптау жүйелерінде ауаны жылытуға арналған жылу алмастырғыш құрылғы;

3) балшықшы (сүзгі) - жылыту, ыстық сумен жабдықтау және желдету жүйелерін жылумен жабдықтау жүйелеріндегі ірі және орташа өлшенген бөлшектерден суды тазартуға арналған құрылғы;

4) бас мердігер (бас мердігер) - құрылыс объектісі немесе кешені бойынша орындалатын құрылыс және монтаж жұмыстарының жоғары сапасын қамтамасыз ету үшін Тапсырыс берушімен жасалған мердігерлік шарты (немесе келісімшарт) негізінде бекітілген жобалау-сметалық құжаттамаға сәйкес және келісілген мерзімде құрылысты жүзеге асыру үшін толық жауап беретін құрылыстағы инвестициялық процестің негізгі қатысушыларының бірі;

5) басып алу - объектінің онда құрылыс-монтаждау немесе жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін бөлінген учаскесі;

6) бекіту-реттеу арматурасы - құбырдағы жұмыс ортасының ағынын толық жабуға және (немесе) реттеуге және технологиялық процестің талаптарына байланысты ортаны іске қосуға арналған, қажетті герметикалықты қамтамасыз ететін құрылғы. (Бекіту-реттеу аппаратурасы ретінде ысырмалар, крандар, бекіту клапандары, бұрылыс қақпақтары пайдаланылуы мүмкін);

7) діріл оқшаулағыш - желдеткіш, компрессорлық, сорғы және дірілдеткіш инженерлік жабдықтардың басқа да түрлерінің тірек діріл оқшаулағыш негізінде серпімді элемент ретінде қолданылатын құрылғы;

8) жеке сынақтар - жұмыс режимінде бір-біріне қарамастан жекелеген жүйелер мен жабдықтардың жұмысы тексерілетін сынақтар;

9) желдеткіш камерасы - сору және сору желдеткіш қондырғыларын орналастыруға арналған арнайы үй-жай;

10) желдету жүйесі - үй-жайлардағы белгілі бір принцип бойынша ұйымдастырылған ауа алмасуды қамтамасыз ететін ауа өткізгіштер мен желдеткіш жабдықтардың жиынтығы;

11) жұмыс қысымы - ортаның гидростатикалық қысымын ескерместен жүйенің қалыпты жұмыс режимі кезінде туындайтын ең көп артық қысым;

12) жылумен жабдықтау жүйесі (жылумен жабдықтау) - тұтынушыларға жылу беруді қамтамасыз ететін ғимараттың инженерлік жүйелері;

13) жылу пункті - тұрғын үй және қоғамдық ғимараттарды жылыту, желдету, ауаны баптау, ыстық сумен жабдықтау жүйелерін жылу желілеріне қосуға арналған құрылғылар жиынтығы;

14) жылыту панельдері - монтаждау процесінде жылыту желісімен қосылатын, монтаждалған металл немесе шыны түтіктері бар тікбұрышты бұйымдарды білдіретін құрылғылар;

15) құбырдың шартты өтуі - құбырлардың бір немесе бірнеше сыртқы диаметріне сәйкес келетін құбырлардың орташа ішкі диаметрі (жарықта);

16) құбыр желісі - құбырдың көлденең қималарындағы қысым айырмасының әсерінен ерітінді түріндегі газ тәрізді және сұйық заттарды, сондай-ақ қатты отынды және өзге де қатты заттарды тасымалдауға арналған құрылыс;

17) нақыштау - құбыржолдардың немесе жіктердің қоныштарын қуыс ерітіндімен немесе бетон қоспасымен толтыра отырып тығыз бітеу;

18) санитариялық-техникалық жүйе - суық және ыстық сумен жабдықтау, жылыту, кәріз, суағарлар, желдету, ауаны баптау, жылумен және суықпен жабдықтау жүйесі;

19) сантехникалық сифон (сифон) - сұйықтық жоғары деңгейдегі ыдыстан төмен деңгейдегі ыдыстарға құйылатын, әр түрлі ұзындықтағы тізелері бар иілген түтікше, бұл ретте түтіктің жоғарғы бөлігі жоғарғы ыдыстағы сұйықтық деңгейінен жоғары орналасқан;

20) суағар-суды жинау мен жоюды қамтамасыз ететін құбырлар мен науалар жүйесі;

21) сумен жабдықтау жүйесі (сумен жабдықтау) - тұтынушыларға суық және ыстық су беруді қамтамасыз ететін ғимараттың инженерлік жүйелері;

22) сынама қысым - құбырдың немесе оның жекелеген тораптарының беріктігі мен герметикалығына гидравликалық сынау жүргізілуге тиіс артық қысым;

23) панельді жылыту - жылытылатын үй-жайға жылу қабырғаларда және қалқаларда орналасқан жылыту панельдерінің жылытылатын тегіс беттерінен берілетін жылыту түрі;

24) түйреу жұмыстары - жылу генераторларының, қазандықтардың түйреу жұмыстары бөлшектерді: люктерді, қож комодтарын, қабырғаларды, қалқаларды және басқаларды жөндеу және түйреу жұмыстарын қамтиды;

25) үлгілік бұйымдар (бөлшектер) - құбырлар мен ауа өткізгіштерді орнату және монтаждау кезінде тармақтау, өту, майысу жасау үшін жылыту, желдету және кондиционер жүйелерінде қолданылатын бейінді бөлшектер.

- кешендерді монтаждау кезінде сенімділік (апатсыз) талаптарын сақтауды ескере отырып, жүйе желілерін, оның ішінде технологиялық жабдықтарды, құбырлар мен бұйымдарды, аспаптарды қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету;

- адамдардың денсаулығы мен қоршаған орта үшін қауіпсіздік жағдайларын жасау үшін еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі, санитарлық-эпидемиологиялық қауіпсіздік жөніндегі талаптарды сақтауды ескере отырып, монтаждау жұмыстарын жүргізуді ұйымдастыру;

- желілердің энергия үнемдеу және энергия тиімділігін қамтамасыз ету, табиғи, материалдық және еңбек ресурстарын ұтымды пайдалану;

- сапалы жабдықтар мен құрылыс материалдарын пайдалануды, ғимараттар мен құрылыстардың, құрылыс материалдары мен бұйымдарының қауіпсіздігіне қойылатын тиісті талаптарды ескере отырып, сондай-ақ жабдықтар мен жүйелердің барлық кешенін монтаждау және ретке келтіру жөніндегі озық технологиялар негізінде жылудың, желдетудің, кондиционердің, сумен жабдықтаудың және су бұрудың үнемді және ұзақ мерзімді жүйелерін дайындау;

- ғимараттар мен құрылыстарды, құбырлар мен технологиялық жабдықтарды төтенше жағдайлардың туындау қаупін ескере отырып, қолайсыз әсерлерден қорғау;

- қоршаған ортаны қорғау.
5-тарау. Ішкі санитарлық-техникалық жүйелерді монтаждауды ұйымдастыруға қойылатын талаптар
7. Ішкі санитарлық-техникалық жүйелерді монтаждауды ұйымдастыру:

- еңбекті қорғау бойынша – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына, Заңның 20 – бабының 23-16) тармақшасына сәйкес бекітілетін сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерге (бұдан әрі-сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтер) сәйкес;

- өрт қауіпсіздігі бойынша – Өрт қауіпсіздігі қағидаларына және Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптарға сәйкес;

- экологиялық қауіпсіздік бойынша – Экологиялық кодекстің талаптарына сәйкес;

- жобалау-сметалық құжаттама бойынша және жабдықты дайындаушы зауыттардың стандарттары мен нұсқаулықтарына және жабдықты орналастыру мен пайдалануды регламенттейтін осы құрылыс нормаларына сәйкес.

8. Ішкі санитарлық-техникалық жүйелерді монтаждау:

- тікелей салынып жатқан ғимараттар мен құрылыстарда;

- реконструкция және жөндеу кезінде жұмыс істеп тұрған ұйымдардың ғимараттарында.

Ішкі санитарлық-техникалық жүйелерді монтаждау, құбыржолдары мен басқа да жұмыс түрлерін өндіру кезінде монтаждық ұйымның бас мердігері қажетті құрылыс сызбаларын (ғимараттардың жоспарлары мен қималары, жабдыққа арналған іргетастардың жоспарлары, анкерлер мен салмалардың белгіленген сызбалары және т.б.) береді.

Монтаждау ұйымына берілетін жабдықтар мен жүйелерді монтаждауға арналған жұмыс сызбаларында, Тапсырыс берушінің (бас мердігердің) олардың жұмыс жүргізуге қабылданғаны туралы белгісі болуы тиіс.

9. Объектінің санитариялық-техникалық жүйелерін монтаждауды ұйымдастыру объектінің құрылыс дайындығы (басып алу) кезінде:

- өнеркәсіптік ғимараттар үшін – көлемі 5000 текше метрге (бұдан әрі – м3) дейінгі барлық ғимарат және орналасуы белгісі бойынша жеке өндірістік үй-жайды, цехты, аралықты және тағы басқа немесе құрылғылар кешенін (оның ішінде ішкі суағарлар, жылу пункті, желдету жүйесі, бір немесе бірнеше кондиционерлер және тағы басқалар) қамтитын көлемі 5000 текше метрге (бұдан әрі-м3) дейінгі ғимараттың бір бөлігі;

- бес қабатқа дейінгі тұрғын және қоғамдық ғимараттар үшін – жеке ғимарат, бір немесе бірнеше секциялар; бес қабаттан жоғары – бір немесе бірнеше секциялардың бес қабаты. Санитарлық-техникалық жүйелердің қабылданған конструктивтік схемасына байланысты монтажды ұйымдастырудың басқа схемасы мүмкін.

10. Ішкі санитарлық-техникалық жүйелер мен құрылғыларды монтаждау басталғанға дейін бас мердігер мынадай жұмыстарды толық орындайды:

- санитариялық-техникалық жабдық орнатылатын қабатаралық жабындарды, қабырғалар мен қалқаларды монтаждау;

- жылу генераторларын, су жылытқыштарды, сорғыларды, желдеткіштерді, кондиционерлерді, ауа жылытқыштарды және басқа да санитарлық-техникалық жабдықтарды орнатуға арналған іргетастар немесе алаңдар орнату;

- сору және сору қондырғыларының желдеткіш камераларының құрылыс конструкцияларын тұрғызу;

- ауа баптағыштарды, ағынды желдеткіш камераларды, дымқыл сүзгілерді, жылу генераторларын, су жылытқыштар тораптарын, сорғыларды орнату орындарында гидрооқшаулау құрылғысы;

- құдықтар мен құдықтар ғимаратынан бірінші жерге дейін кәріз шығару үшін науалары бар траншеялар орнату, сондай-ақ ғимаратқа санитарлық-техникалық жүйелердің сыртқы коммуникацияларын енгізу;

- серіппелі дірілді оқшаулағыштарда орнатылатын тұғырларда және желдеткіштерде жылыту аспаптарын орнату орындарында едендерді (немесе тиісті дайындау), сондай-ақ желдеткіш және сантехникалық жабдықтарды орнату үшін «қалқымалы» негіздерде орналастыру;

- жылу генераторларын, су жылытқыштарды, сорғыларды, желдеткіштерді, кондиционерлерді, ауа жылытқыштарды және басқа да санитарлық-техникалық жабдықтарды орнатуға арналған іргетастар немесе алаңдар орнату, сору және сору қондырғыларының желдеткіш камераларының құрылыс конструкцияларын салу;

- ғимараттардың жабындарында қақпақты желдеткіштерді, пайдаланылған шахталарды және дефлекторларды, сондай-ақ астыртын каналдарда және техникалық астыртын каналдарда төселетін құбыржолдарға арналған тіректерді орнатуға арналған тіректерді орнату;

- құбыржолдар мен ауа өткізгіштерді төсеу үшін қажетті іргетастарда, қабырғаларда, аралықтарда, жабындарда және жабындарда тесіктер, бороздалар, қуыстар мен ұяларды дайындау. Ғимараттар мен құрылыстардың жабындарында, қабырғаларында және қалқаларында құбырларды төсеуге арналған тесіктер мен бороздалардың өлшемдері жобаға сәйкес қабылданады;

- барлық үй – жайлардың ішкі және сыртқы қабырғаларына таза еденнің жобалық белгілеріне тең қосымша 500 миллиметр (бұдан әрі- мм);

- терезе блоктарын, ал тұрғын және қоғамдық ғимараттарда – терезе алды тақтайларын орнату;

- санитарлық және жылыту аспаптары орнатылған жерлерде қабырғалар мен қуыстардың бетін сылау (немесе қаптау), құбыржолдар мен ауа өткізгіштерді төсеу, сондай-ақ сыртқы қабырғаларда құбыржолдарды жасырын төсеу үшін борозд бетін сылау;

- ірі габаритті жабдықтар мен ауа өткізгіштерді беру үшін қабырғалар мен жабындардағы монтаждау ойықтарын дайындау;

- жабдықты, ауа өткізгіштерді және құбырларды бекітуге арналған құрылыс конструкцияларындағы салынатын бөлшектерді жұмыс құжаттамасына сәйкес орнату;

- бір бірінен 50 метрден (бұдан әрі – м.) аспайтын қашықтықта электр құралдарын, сондай-ақ электрмен дәнекерлеу аппараттарын қосу мүмкіндігін қамтамасыз ету;

- сыртқы қоршаулардағы терезе ойықтарын шынылау, кіру есіктерін жылыту және тесіктерді бітеу;

- су құбыры мен кәріз желісін орнату бойынша монтаждау жұмыстарының құрамын және олардың орындалу реттілігін нақтылау;

- бас мердігермен бірлескен жұмыс кестесін келісу;

- санитариялық-техникалық жұмыстарды жүргізу орнына еркін қол жеткізуді қамтамасыз ету;

- ормандар мен төсеніштерді орнату (қажет болған жағдайда);

- бас мердігердің жүк көтергіш механизмдерін пайдалануды келісу;

- бас мердігермен келісілген орындарда жүк көтергіш механизмдерді орнату және бекіту (қажет болған жағдайда және бас мердігердің жүк көтергіш механизмдерін пайдалану мүмкін болмаған жағдайда);

- монтаждау аймағына құбыр тораптары мен бөлшектерін (немесе құбырлар мен үлгілік бөліктерді), бұйымдарды, санитарлық аспаптарды, бекіту құралдарын, қосалқы материалдарды және тағы басқаларды жеткізуді қамтамасыз ету.

11. Жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың ғимараттарында қайта жаңарту және жөндеу кезінде осы құрылыс нормаларының 9 және 10-тармақтарында жоғарыда көрсетілгендерден басқа бұрын белгіленген санитарлық-техникалық жүйені бөлшектеу жөніндегі қосымша іс-шаралар кешенін қамтитын жұмыстарды ұйымдастыруға дайындық жүргізіледі.

12. Құрылыс алаңында немесе жұмыс істеп тұрған цехта Ішкі санитарлық-техникалық жүйелерді монтаждаумен айналысатын барлық қызметкерлердің объектінің ішкі тәртіп ережелерін сақтауы қамтамасыз етіледі.

Құрылыс алаңының аумағына, өндірістік, санитарлық-тұрмыстық үй-жайларға және жұмыс орындарына бөгде адамдарды, сондай-ақ қызметкерлерді мас күйінде жіберуге тыйым салынады.

13. Жұмыс істеп тұрған объектінің аумағында ішкі санитарлық-техникалық жүйелерді монтаждау жөніндегі жұмыстар басталғанға дейін тапсырыс беруші (кәсіпорын) және бас мердігер қосалқы мердігерлік ұйымның қатысуымен сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерде белгіленген нысан бойынша рұқсат беру актісін ресімдейді.

Акт-рұқсатта көзделген іс-шаралардың сақталуына қосалқы мердігерлік ұйымның және жұмыс істеп тұрған кәсіпорынның басшылары жауапты болады.

14. Бірнеше мердігерлік ұйымдардың объектісінде бірлескен қызметі кезінде құрылысты жүзеге асыратын тұлға тартылатын мердігерлермен бірлесіп, жұмыстың қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз ететін, құрылысқа қатысушы барлық ұйымдар мен тұлғалар үшін міндетті іс-шаралар жоспарын әзірлейді.