ПОӘК 042-18-12.1.89/03-2013
№ 1 басылым
18.09.2013ж.
40 беттің 29-сі
Left – Integer типті; шығарылатын нәтиженің сол жақ шекарасын анықтайды;
Width – Integer типті енгізлетін жолдың енін анықтайды.
Компонент – отчет әдістерінің мысалдары:
NewPage – келесі бетке көшуді орындайды;
Previtew – алдын ала көру терезесіне отчетты шығарады;
Print – отчетті принтерге басады.
2. Отчетта деректерді топтау
Отчетта шығарылатын деректерді белгілі бір сипаты бойынша топтауға болады.
Ол үшін осы өріске құрылған ағымдағы индекс орнауы керек. Егер индекс
берілмесе, топтау дұрыс жүрмейді. Бір деректер жинағының немесе байланысқан
деректер жинағының мәндерін топтауға болады. Топтарды безендіру үшін келесі
компоненттер тізбегін құру керек:
QRGroup – Group Header атауымен;
QRBand – BandType=rbDetail қасиетімен және Detail атауымен;
QRBand – BandType=rbGroupFooter және GroupFooter атауымен.
3. Текстік файлдарды баспалау
Текстік файлдарды баспалау үшін QRStringsBand компоненті қолданылады. Ол
отчеттің жолдық жолағы болып табылады. Компоненттің Items қасиетінде мәндері
отчетқа шығатын жолдар жинағы болады. Компоненттің Items қасиетіне деректерді
текстік файлдан жүктеуге болады. Ал Items қасиетінің жолдарын қосу және өшіру
үшін сәйкесінше ADD және Delete әдістерін пайдалануға болады. Оған текстік
файлдың деректерін жүктеу жұмысы LoadFromFile әдісімен орындалады.
Бақылау сұрақтары
1. DBChart компонентінің міндеті қандай, негізгі қасиеттері, оқиғалары, әдістері?
2. QuickRep компонентінің міндеті қандай, негізгі қасиеттері, оқиғалары, әдістері?
Әдебиет: (2)
9 тақырып. "Клиент-сервер" технологиясына кіріспе
Дәріс жоспары
1. "Файл-сервер" және "клиент-сервер" архитектурасы.
2. InterBase SQL-сервері және оның негізгі компоненттері.
3. InterBase: кейбір техникалық сипаттамалары.
4. InterBase деректер базасын физикалық ұйымдастыру.
5. Delphi және InterBase.
Дәрістің қысқаша мазмұны
1. "Файл-сервер" және "клиент-сервер"архитектурасы
Қазіргі офистің тиімді жұмыс істеуі қызметшілердің жалпы деректер базасын
пайдалануынсыз мүмкін емес. ДБ ортақтығы пайдаланушылардың (клиенттердің)
компьютерлер серверіне біруақытта кіруі кезінде ол үшін берілген арнайы
ПОӘК 042-18-12.1.89/03-2013
№ 1 басылым
18.09.2013ж.
40 беттің 30-сі
компьютерге (сервер) кәсіпорынның жергілікті желісінде оның орнатылуымен
жүзеге асырылады.
Осы уақытқа дейін ұжымдық ДБ ұйымдастыру үшін файл-сервер
архитектурасы пайдаланылды, онда ДБ ұйымдастыру және басқару толықтай
киенттерге жатты, ал ДБ өзі желілік серверде бір немесе бірнеше каталогтарда
файлдар жиынын ұсынды. Осындай жүйелерді эксплуатациялау барысында файл-
сервер архитектурасының жалпы кемшіліктері ерекшеленді, олар мыналардан
тұрады:
есептеу жұмысының барлық ауыртпашылығы клиент компьютеріне жатты;
мысалы, егер сұраныс нәтижесінде клиент кестеден 100 000 жазба көлемімен 2
жазба алу керек, барлық 100 000 жазбалар файл-серверден клиенттік компьютерге
көшіріледі; нәтижесінде желінің жүктелуі (желілік трафик) өседі және аппараттық
күштілікке талаптары ұлғаяды.
Пайдаланушылық компьютер; клиенттік компьютердің есептеу күштілігінің
тұрақты ұлғаюына қажеттілігі жинақталған және өңделетін ақпарат көлемінің
тұрақты ұлғаюымен түсіндіріледі.;
ДБ желілік серверде файлдар жиынын көрсеткендіктен, кестелерге кіру тек
желілік операциялық жүйемен ғана, бұл мұндай ДБ ондағы сақталған ақпаратты
кездейсоқ және әдейі искажения әлсіз етеді;
файл-сервер жүйесінде бизнес-ереже клиент программасында реттеледі. Бұл
әртүрлі программаларда қайталанатын бизнес-ережелерді жобалауды алып
тастамайды; ақпараттың мәндік бүтіндігі бұзылуы мүмкін;
жергілікті ДББЖ транзакциясының жеткіліксіз дамыған аппараты біз жазбаға
өзгерісті біруақытта енгізу кезінде, сондай-ақ ДБ-мен біркелкі толық операцияларды
мәні бойынша біріктірілген сериялардың нәтижелерін артқа қайтаруды өндіру
кезінде де қателіктің потенциалды көзі болуы мүмкін, кейбіреулері табысты
аяқталғанда, ал кейбіреуі табысты аяқталмағанда; бұл ДБ сілтемелі және мәндік
бүтіндігін бұзуы мүмкін.
Бақылау сұрақтары
1. «Файл-сервер» және «клиент-сервер» архитектурасының түсінігін беру.
2. InterBase SQL-сервері және оның негізгі компоненттері не үшін арналған?
3. InterBase серверінің техникалық сипаттамасы қандай?
4. InterBase деректер базасын физикалық ұйымдастыру қандай?
5. Клиент-сервер архитектурасында программалар қандай ерекшеліктерге ие?
Әдебиет: (2)
ПОӘК 042-18-12.1.89/03-2013
№ 1 басылым
18.09.2013ж.
40 беттің 31-сі
3. ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАР
№1 практикалық жұмыс
1 тақырып. Деректер базасына кіріспе.
Практикалық сабаққа дайындалуға арналған сұрақтар
1. Терминология.
2. Бастапқы кілт және индекстер.
3. Кестелер арасында реляциялық қатынас.
4. Сілтемелі бүтіндік.
5. Деректер базасын жобалау кезінде кестелерді қарапайымдау.
6. Транзакция түсінігі.
7. Бөлшектелген ДББЖ терминологиясы.
СӨЖ сұрақтары
1. Деректер базасы дегеніміз не?
2. Деректер базасын басқару жүйесі дегеніміз не?
3. Деректер моделінің қандай негізгі типтері бар?
№2 практикалық жұмыс
2 тақырып. Деректер базасын пайдаланатын қосымшалар құруға
арналған DELPHI құралдары.
Практикалық сабаққа дайындалуға арналған сұрақтар
1. Деректер базасымен жұмыс істеуге арналған құралдардың жалпы көрінісі.
2. ДБ-мен жұмыс істеуге арналған программалар ерекшеліктері.
3. Delphi-де қолдайтын ДБ типтері.
СӨЖ сұрақтары
1. ДБ пайдаланатын қосымшаларды құру және эксплуатациялау үшін қандай
құралдар Delphi құрамына кіреді және олар қандай функцияны орындайды?
2. ДБ-мен жұмыс істеу үшін Delphi көмегімен құрылған программалардың тән
ерекшелігі не болып табылады?
3. Қандай ДБ типтері Delphi-де қолданылады және олар нені білдіреді?
№3 практикалық жұмыс
3 тақырып. Database Desktop, BDE Administrator утилиттерімен жұмыс
Практикалық сабаққа дайындалуға арналған сұрақтар
1. BDE Administrator міндеті.
2. ДБ псевдонимін құру.
3. STANDARD типті деректер базасының параметрі.
4. PARADOX драйверінің параметрлерін орнату.
5. Database Desktop міндеті.
6. PARADOX типті деректер базасының кестесін құру.
7. Кесте өрісінің типтері мен қасиеттері.
СӨЖ сұрақтары
1. BDE Administrator программасының міндеті қандай?
2. ДБ псевдонимі дегеніміз не?
3. BDE Administrator программасында ДБ псевдонимін қалай құруға болады?
4. STANDARD типті деректер базасы параметрін қалай өзгертуге болады?
Достарыңызбен бөлісу: | 
