Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «Өрлеу» «біліктілікті арттыру ұлттық орталығЫ»

бағдарламасы,  оқу  жоспары,  критериалды  бағалау  басшылығы,  үлестірме 
материалдарға  негізделеді.  Әр  мұғалім  тиімді  оқу  мен  оқыту  тәсілдерімен 
таныса отырып, өзінің педагогикалық қызметіне белсенді оқу қағидаттарын 
енгізеді.  Оқу  мен  оқытудағы  әр  іс-әрекет  мақсатқа  жетуге  бағытталатынын 
түсінді.  Егер  ұстаз  тәжірибесінде  үйреніп  жатқан  белсенді  әдіс-тәсілдерді 
тиімді  қолдана  білсе,  оқушылардың  сын  тұрғысынан  ойлау  қабілеттері 
дамып,  білімнің  қажеттілігін  түсінеді.  Яғни,  «Не  үшін?»,  «Қалай?», 
«Неліктен?»  деген  сұрақтарға  жауап  іздей  бастайды.  Жаңартылған    білім  
берудің  маңыздылығы - оқушы  тұлғасының  үйлесімді,  қолайлы білім  беру  
ортасын    құра    отырып,  сын    тұрғысынан    ойлау,  зерттеу    жұмыстарын  
жүргізу,  тәжірибе  жасау,  АКТ-ны  қолдану,    коммуникативті    қарым–
қатынасқа  түсу,    жеке,  топта  жұмыс    жасай  білу,  функционалды  
сауаттылықты,  шығармашылықпен    қолдана білу.  Жаңартылған білім    беру  
бағдарламасының    ерекшелігі:  спиральді    қағидатпен    берілуі.  Әрине, 
жаңашылдық  болғаннан    кейін    қиындықсыз    болмайды.    Үйренгеніміз  де, 
үйренеріміз  де көп. Жаңартылған білім – болашақтың  кепілі. Қай  кезеңде, 
қай қоғамда болсын  жеке  тұлғаның  қалыптасуы  ұстаздан басталады. Білім  
саласындағы  түбегейлі  өзгерістер    ұстазға    үлкен    жауапкершілікті    талап  
етеді. Өздігінен  білім  алатын, жан-жақты  ізденетін,  алдағы  өмір  жолын  
өзі  болжай  алатын  тұлға  тәрбиелеу-ұстаздың қолында. Жаңа  бағдарлама  
мұғалімдерге қазіргі заманға оқыту әдістерін жеті модуль арқылы ұсынады. 
1.Білім  беру  мен  білім  алудағы  жаңа  тәсілдер.  2.  Сыни  тұрғыдан  ойлауға 
үйрету.  3.  Білім  беру  үшін  бағалау  және  оқуды  бағалау.  4.  Білім  беруде 
ақпараттық-коммуникациялық  технологияларды  пайдаоану.  5.  Талантты 
және дарынды балаларды оқыту. 6. Оқушылардың жас ерекшеліктеріне қарай 
білім  беру  және  оқыту.  7.  Білім  берудегі  басқарушы  және  көшбасшылық. 
«Мектеп  жұмысы  мен  оқушы  жетістіктерін  өрістетудегі  негізгі  тұлға  – 
мұғалім», – деп бекер айтылмаған. Бала оқыту жүйесінде мұғалімдерге үлкен 
міндет  жүктелетіні  айдай  анық.  Сол  міндетті  абыроймен  атқару  үшін  күні-
түні іздену, әлемдегі озық әдіс-тәсілдерді барынша мектеп өміріне ендіру – 
ұстаздар  үшін  парыз.  Сонда  ғана  елбасымыз  айтқандай озық  және  бәсекеге 
қабілетті ұлттық білім беру жүйесін құра аламыз деп ойлаймын. 
 
ЖАҢАЛЫҚҚА БАСТАҒАН ЖАҢАРТЫЛҒАН БАҒДАРЛАМА 
АЯСЫНДА ОРЫС СЫНЫПТАРЫНДА ҚАЗАҚ ТІЛІН ОҚЫТУ 
 
Кауменова М.Т. 
Алматы облысы,  Іле ауданы, №38  гимназиясының 
қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі 
 
    
Мемлекетіміздің  білім  беру  үдерісіне  енген  жаңартылған  білім  беру 
бағдарламасы  —  заман  талабына  сай  келешек  ұрпақтың  сұранысын 
қанағаттандыратын  тың  бағдарлама.  Кәсіби  тұрғыда  жаңа  сатыға  қадам 
басып,  білім  жүйесіне  енген  жаңалықтың  қыр  –  сырын  зерттей  бастаған 
сәтімде арнайы курсқа баруым бағдарлама туралы туындаған сұрақтарымның 
26 
 

жауабын  табуға  берілген  мүмкіндік  секілді  көрінді.30.05.16  –  28.06.16ж. 
аралығында  Талдықорған  облысының  «ПШО»Педагогикалық  шеберлік 
орталығында  ұйымдастырған  «Жаңартылған  бастауыш  білім  беру 
бағдарламасы»  атты  бір  айлық  курста  толық  нұсқасын  оқып 
келдім.Қазақстан  2030  стратегиялық  бағдарламасы  білім  берудің  ұлттық 
моделінің  қалыптасуымен  және  Қазақстанның  білім  беру  жүйесін  әлемдік 
білім  беру  кеңестігіне  кіріктірумен  сипатталады.  Қазіргі  таңда  қазақ  тілі  - 
мемлекеттік  тіл,  қарым  -  қатынас  тілі  –  орыс  тілі  және  ағылшын  тілі  – 
әлемдік кеңістікті тану тілін оқытуда жаңа идеяларды әр сабақта жан - жақты 
қолданып, жаңаша оқытудың тиімді жолдарын тауып, жүйелі түрде қолдану - 
заман талабы болып отыр. Білім берудің мазмұны жаңарып, жаңаша көзқарас 
пайда  болды.  Осыған  байланысты  ұстаздар  алдында  оқытудың  әдіс  - 
тәсілдерін үнемі жаңартып отыру және технологияларды меңгеру, оны тиімді 
қолдана білу міндеті тұр.  
Білім  беру  бағдарламасының  негізгі  мақсаты  -  білім  мазмұнының 
жаңаруымен қатар, критериалды бағалау жүйесін енгізу және оқытудың әдіс 
- 
тәсілдері мен әртүрлі құралдарын қолданудың тиімділігін арттыруды талап 
етеді. 
Бастауыш  сынып  пәндеріне  арналған  оқу  бағдарламаларындағы  оқу 
мақсаттары  оқушылардан  шынайы  проблемаларды  анықтап  зерттей  білуді 
талап етеді. Негізінен жаңартылған білім жүйесі құзыреттілікке және сапаға 
бағытталған бағдарлама. Жаңартылған білім берудің маңыздылығы – оқушы 
тұлғасының  үйлесімді  қолайлы  білім  беру  ортасын  құра  отырып  сын 
тұрғысынан  ойлау,  зерттеу  жұмыстарын  жүргізу,  тәжірибе  жасау,  (АКТ. 
Ақпараттық – коммуникациялық технология – ны қолдану, коммуникативті 
қарым  -  қатынасқа  түсу,  жеке,  жұппен,  топта  жұмыс  жасай  білу, 
функционалды  сауаттылықты,  шығармашылықты  қолдана  білуді  және  оны 
тиімді  жүзеге  асыру  үшін  қажетті  тиімді  оқыту  әдіс  -  тәсілдерді  (бірлескен 
оқу,  модельдеу,  бағалау  жүйесі,  бағалаудың  тиімді  стратегиялары)  курс 
барысында  ұғындық.  Жаңартылған  білім  беру  бағдарламасының  ерекшелігі 
спиральді  қағидатпен  берілуі.  Оған  оқу  мақсаттары  зерделей  отыра 
тапсырмаларды  ықшам  сабақтарды  құрастыру  барысында  көз  жеткіздік. 
Бағалау  жүйесі  де  түбегейлі  өзгеріске  ұшырап,  критериялық  бағалау 
жүйесіне  өтіп  жатыр.  Критериалды  бағалау  кезінде  оқушылардың  үлгерімі 
алдын  ала  белгіленген  критерийлердің  нақты  жиынтығымен  өлшенеді. 
Оқушылардың  пән  бойынша  үлгерімі  екі  тәсілмен  бағаланады: 
қалыптастырушы  бағалау  және  жиынтық  бағалау.  Критериялық  бағалау 
жүйесі Филиппин, Сингапур, Жапония, Франция, Финляндия сынды дамыған 
елдерде  пайдаланылады.  Бұл  бағалау  жүйесінің  артықшылығы,  баланың 
ойлау  қабілетін  дамытып,  ғылыммен  айналысуына  ықыласын  туғызады. 
Қалыптастырушы  бағалау  күнделікті  оқыту  мен  оқу  үдерісінің  ажырамас 
бөлігі  болып  табылады  және  тоқсан  бойы  жүйелі  түрде  өткізіледі. 
Қалыптастырушы бағалау үздіксіз жүргізіле отырып, оқушылар мен мұғалім 
арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және балл не баға қоймастан 
оқу  үдерісін  түзетіп  отыруға  мүмкіндік  береді.  Жиынтық  бағалау  оқу 
27