АУДАН ӘКІМІНІҢ ЕСЕБІ: ЕЛТАЙ АУЫЛДЫҚ ОКРУГІ
Qarasaı aýdandyq aptalyq qoģamdyq-saıası gazeti | Карасайская районная еженедельная общественно-политическая газета
ZAMAN
(8330)
4
2019
25
qańtar (juma)
январь (пятница)
№
1933 jyldyń qyrkúıek aıynan shyģady | Газета выходит с сентября 1933 года
zgazeta@mail.ru
zgazeta.kz
karasayinfo.kz
JARSHYSY
Қадірлі қауым!
Баршаңызды Жастар жылының
б а с т а л у ы м е н ш ы н ж ү р е к т е н
құттықтаймын!
Бұл – мемлекет тарапынан өскелең
ұрпақты қолдауға бағытталған
маңызды қадам.
Тәуелсіздік рухымен өсіп келе
жатқан бүгінгі жас буын – біздің
ертеңгі үмітіміз, сенімді тірегіміз.
Сондықтан менің Жарлығыммен
2019 жыл «Жастар жылы» деп
жарияланғанын білесіздер.
Б і з б а б а л а р ы м ы з а ң с а ғ а н
Тәуелсіздікке қол жеткізіп, Ұлы дала
төсінде әлем мойындаған мемлекет
құрдық. Есілдің жағасында еңселі
елордамыз – Астананы тұрғызып,
тарихта бұрын-соңды болмаған зор
жетістікке қол жеткіздік. Жүзеге
асырылып жатқан шаралардың бәрі
егемен еліміздің болашағы – сіздер
үшін жасалып отыр.
Қымбатты достар!
Бүгінде біздің өміріміздің барлық
саласы – білім беру, жұмыс, от-
басы, тіпті бір-бірімізбен қалай
сөйлесетінімізге дейін елеулі
өзгеріске ұшырап отыр. Осының бәрі
әрбір адамның даму траекториясына
және тұтастай алғанда, бүкіл әлемге
түбегейлі ықпал етеді.
Көз алдымызда цифрлы қоғамы мен
білім экономикасы бар жаңа жаһандық
өркениет туып келеді.
Біздің ел уақыттың осы талапта-
рына сай болуы тиіс. Сондықтан
қабылданып жатқан барлық күш-
жігер елді болашақ серпіліске
әзірлеуді діттейді және қуатты
Қазақстанды құруға бағытталған.
Ж а с т а р – е л і м і з д і ң қ а з і р г і
әлемдегі бәсекеге қабілеттілігінің
негізгі факторы. Қазақстанның
болашағы сіздерге – сіздердің
білімдеріңізге, энергияларыңыз бен
патриотизмдеріңізге байланысты.
Біз қазір жасап жатқанның бәрі
сіздердің бақытты өмірлеріңіз
үшін, сіздер өз әлеуеттеріңіз бен
мүмкіндіктеріңізді толық мәнде
жүзеге асыра алуларыңыз үшін жа-
салып жатыр.
Сіздермен кездесудің алдында ғана
маған бірқатар жастар жобасы таны-
стырылды. Бұлар – киім, спорттық
тағамдар өндірісі, интерактивті
сервистік платформалар. Біздің
жастарымыздың нарық ахуалын шы-
найы бағалайтыны, бос кеңістіктерді
іздейтіні және мейлінше бәсекеге
қабілетті өнім ұсынуға тырысаты-
ны мақтанарлық жайт. Мұндай
қадамның ең басты артықшылығы
сол, сіздер өз сұраныстарыңызды
өздеріңіз анықтайсыздар.
Әрбір жоба қызықты әрі назар
аударуға тұрады. Үкімет осы иде-
яларды жүзеге асыруды айрықша
бақылауға алуы және оларды
ілгерілетуге жәрдемдесуі тиіс деп
пайымдаймын.
Бүгінде Қазақстанда жастар-
ды әлеуметтік-мәдени бейімдеу
мәселелерін шешу, жас адамдардың
бәсекелік қабілетін дамыту өзекті
болып отыр.
Ж а с т а р ж ы л ы н д а б і з ж а с
қазақстандықтардың маңызды
қажеттіліктерін қамтамасыз етуге
бағытталған қарапайым және түсінікті
қолдау құралдарын әзірлеуге тиіспіз.
Бұл – ең алдымен, қолжетімді және
сапалы білім, жұмыстың болуы, ба-
спана және отбасын құру мүмкіндігі.
Осыған байланысты Үкіметке келесі
шараларды пысықтауды тапсырамын.
БІРІНШІ. Жас отбасыларға
арналған баспана мәселесі ірі
қалаларда өткір екенін ескере оты-
рып, Үкіметке алдымен Астанада, Ал-
маты және Шымкентте жұмыс істейтін
жастар үшін жылына 1 мың пәтерден
кем емес құрылысты қамтамасыз
ету қажет. Бұл пәтерлер жалдамалы
баспана санатына жатқызылуы тиіс.
Осы мәселені шешуге сондай-ақ
бүгінде жүзеге асырылып жатқан «7-
20-25» бағдарламасы да бағытталған.
Мұндай баспанаға жұмыс істейтін
және табысы барлар ғана үміт
арта алатынын есте ұстаған жөн.
Жұмыс, бұл – адам әл-ауқатының
негізгі көзі.
Сонымен қатар барлық меншік
формасындағы кәсіпорындар жас
қызметкерлер үшін баспана жағдайын
жасауға белсене қатысуы тиіс.
ЕКІНШІ. Жастар саясатының
негізгі мәселесі жұмыспен қамту бо-
лып қала береді. Бүгінгі әлемде 18 бен
30 жас аралығындағы 300 миллионға
жуық жас адамның тұрақты жұмыс
орны жоқ немесе жұмыссыздар
болып табылады. Сонымен бірге
ғалымдардың болжауынша, 2050
жылға қарай қазіргі кәсіптердің ша-
мамен жартысын жасанды интеллект
ауыстыратын болады.
С о н ы ң і ш і н д е , о ң а й
регламенттелетін мамандықтар бар.
Бұлар – сатушылар, жүргізушілер,
операционистер, колл-орталық
қызметкерлері, заңгерлер мен эко-
номистер.
Жасанды интеллект әзірге адам-
дарды алмастыра алмайтын «күрделі»
кәсіптер ғана сұраныста қалады.
Олардың қатарында – ғалымдар,
т о п - м е н е д ж е р л е р , м ә д е н и е т
қайраткерлері, ақпараттық техноло-
гиялар саласындағы топ-мамандар,
жоғары санатты дәрігерлер. Сонымен
қатар медбикелер, бала күтушілер,
әлеуметтік жұмысшылар және
т.б сияқты «қарапайым» кәсіптер
сақталады.
Бүгінде XX ғасырға тән «отбасы
әлде жұмыс» деген ұлы дилемманың
заманы өтіп барады.
Біз «ер» жұмысшы мен «әйелдің»
үй кеңістігі арасындағы шекараның
түпкілікті жойылып, араласып бара
жатқанын бақылап отырмыз.
Алыстан жұмыс істеу және жеткізу
сервистерінің дамуы адамдардың
үйден шықпай-ақ жұмыс істеуіне, өмір
сүруіне мүмкіндік береді. Мысалы,
экономистердің бағалауынша, Сауд
Арабиясында басталған әйелдердің
құқықтарын ырықтандыру ұлттық
ІЖӨ өсімін он жыл бойында бірнеше
процентке қамтамасыз етеді. Мұндай
жұмыс күші, ерлер мен әйелдер бол-
сын, өнімді жұмыспен қамтылуға аса
зәру болады. Бұл фактор болашақта
жас тұрғындары басым көптеген мем-
лекеттер үшін іргелі сын-қатерлердің
біріне айналады.
Жастардың бүгінгідей мейлінше
созылмалы әлеуметтенуі жағдайында
БҰҰ классификациясы бойынша,
жастықтың жоғарғы шегі ретінде 44
жас белгіленіп отыр.
2018 жылы Қазақстанда орта
мектепті 125 мыңнан астам жас
бітірді. Орта мерзімді келешекте
еңбек нарығына шығатын жастардың
саны тек өсіп отырады.
Қазіргі уақытта елде шамамен 300
мыңға тарта адам немесе жастардың
9%-ы білім беру және еңбек қызметіне
тартылмаған. Жастардың осы
санатының жыл сайын қысқаруына
ықпал ететін тиімді шараларды
қабылдау қажет.
Қ а з і р г і э к о н о м и к а д а ғ ы
бәсекелестік жаңа технология ойлап
тауып, оның тәжірибеде кеңінен
қолданылуына байланысты. Бизнесте
көшбасшы болу үшін инновациялық
ойлау жүйесі мен заман талабына тез
бейімделе білу керек. Бүгінде әлемге
әйгілі ірі компаниялардың негізін жас
кәсіпкерлер қалағанын білесіздер.
Мысалы, «Фейсбукті» Марк Цу-
керберг 19 жасында, «Майкрософты»
Билл Гейтс 20 жасында, «Apple» ком-
паниясын Стив Джобс 21 жасында
құрған. Бұл компаниялар жүздеген
мың адамды жұмыспен қамтып
қана қоймай, бюджетке қыруар
қаржы түсіріп отыр. Олар өз бизнесін
бастағанда ауқымды қаржы ресур-
старына немесе үкімет қолдауына
сүйенген жоқ.
(Соңы 2-бетте)
ЖАСТАР – ЕЛІМІЗДІҢ ҚАЗІРГІ ӘЛЕМДЕГІ
БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІНІҢ НЕГІЗГІ ФАКТОРЫ
Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев жылының ашылу салтанатында сөйлеген сөзі
А у д а н ә к і м і Ж а н д а р -
б е к Д а л а б а е в т ы ң Е л т а й
ауылдық округінде өткізген
х а л ы қ а л д ы н д а ғ ы к е з е к т і
есеп беру кездесуі облыстық
қоғамдық денсаулық сақтау
д е п а р т а м е н т і н і ң б а с ш ы -
сы Ерғали Сыдымановтың
қатысуымен өтті.
Есепті кездесуде аудан басшы-
сы жергілікті тұрғындарға өткен
жылы атқарылған жұмыстар
жайында жан-жақты айтып, осы
жылы назарға алынып отырған
жоспарларымен бөлісті. Жал-
пы, баяндамада өткен жылдың
әлеуметтік-экономикалық да-
муы мен 2019 жылдағы міндеттер
кеңінен жеткізілді. Атап айтсақ,
Елтай ауылдық округі биылғы
аудандық бюджетке түскен 47,8
млрд теңге салықтың басым
үлесін құрап отыр. Жарыссөзге
шыққандар ауыл халқының
атынан аудан басшысының
а т қ а р ғ а н ж ұ м ы с т а р ы н о ң
бағалап, түрлі салалар бойын-
ша ұсыныстарын да жеткізді.
Мәселен, Елтай ауылдық
округі ардагерлер кеңесінің
төрағасы Қалида Қосшығұлов
өзінің ақ батасын берсе, келесі
кезекте ортаға шыққан Ел-
тай ауылының тұрғыны, жеке
кәсіпкер Қарашаш Нұртазаева
жергілікті мекеніне 300 орындық
балабақша салатынын айтты.
Ж а р м ұ х а м б е т а у ы л ы н д а ғ ы
мектептің мұғалімі Альфия Жам-
былова жастар атынан сөйледі.
Жарыссөз аяқталған соң, Жан-
дарбек Ермекұлы жұртты маза-
лап жүрген көптеген сұрақтарға
жауап берді.
Е л т а й а у ы л д ы қ о к р у г і н
аудандағы ірі кәсіпорындардың
б а с ы м б ө л і г і о р н а л а с қ а н
аумақ ретінде тануға бола-
ды. Соның арқасында ауыл
халқының көпшілігі мен басқа
да округ тұрғындары жұмыспен
қамтамасыз етіліп отыр. Бұл
жайт халық санының күрт
өсіп, өз кезегінде әлеуметтік
мәселелердің пайда болуына да
әкеліп соғуда. Яғни, тұрғындар
тарапынан қойылған мәселелер
ауыз су, газ, жол, жарық және
медицина саласына қатысты
болды.
Нақтырақ айтсақ, Жармұхамет
ауылында 120 орындық мек-
тепте бала санының артуы
үшауысымдыққа әкеліп отыр.
Аталған мәселеге байланысты
Жандарбек Ермекұлы ол жерге
600 орындық жаңа ғимараттың
жобалау-сметалық құжаттамасы
дайындалып жатқандығын айт-
ты. Сол сияқты Көкөзек ау-
ылына мектеп, стадион және
дәрігерлік амбулаторияның
қажеттілігі де сөз етілді. Бұған
қатысты ауыл тұрғыны Сабыр-
хан Құралбаев ауылдастарымен
бірге 4,7 га жекеменшік жердің
дайын тұрғанын айтып, осыған
аталған нысандарды мемлекет
тарапынан тұрғызып беруді
өтінді.
Сондай-ақ, Елтай ауылында
мектептің жоқтығы, Қаратөбе
а у ы л ы н а т а б и ғ и г а з д ы ң
қажеттілігі сияқты бірқатар
мәселелер ортаға салынды. Ау-
дан басшысы оны тиісті бөлім
басшыларына тапсырма ретінде
жүктеді.
Жиын соңында Жандарбек
Ермекұлы айтылған мәселелер
оңды шешімін табу үшін округ
тұрғындарымен осы жылдың
наурыз айының он бесінен кейін
тағы бір кездесу болатынын
айтты.
Бұрым ОРЫНБАСАР.
ҰСЫНЫС-ТІЛЕКТЕР ОРТАҒА САЛЫНДЫ
