Дайындаған: Мухамеджанова Шолпан Атвуд машинасы – динамика мен үдеудің негізгі принциптерін көрсету үшін жиі қолданылатын физиканың негізгі зертханалық құрылғысы. Машина әдетте шкив, жіп және массалар жүйесін қамтиды. 1784 жылы ағылшын физигі және математигі Джордж Атвуд ойлап тапқан. Атвуд машинасы – динамика мен үдеудің негізгі принциптерін көрсету үшін жиі қолданылатын физиканың негізгі зертханалық құрылғысы. Машина әдетте шкив, жіп және массалар жүйесін қамтиды. 1784 жылы ағылшын физигі және математигі Джордж Атвуд ойлап тапқан. Атвуд машинасы неліктен пайдалы? Атвуд машинасының маңыздылығы Өздеріңіз ойлағандай, машинадағы екі заттың массалары бірдей болғанда, жүйе тепе-теңдікте болады және ешқандай қозғалыс болмайды. Бұл Атвуд машинасын ауырлық күшіне (g) байланысты үдеуді анықтау үшін өте пайдалы етеді. Екіншіден, Atwood машинасының үдеуі қандай? Идеал Атвуд машинасы массасы m 1 және m 2 екі объектіден тұрады, олар идеалды массасы жоқ шкив үстінде созылмайтын массасыз жіппен жалғанған. Екі масса да біркелкі үдеу бастан кешіреді. m 1 = m 2 болғанда , машина салмақтардың орналасуына қарамастан бейтарап тепе-теңдікте болады. Осыған байланысты Aтвуд машинасын қалай жасауға болады? - Шкивканы сақина тұғырының жоғарғы жағына бекітіңіз.
- Салмағы бірдей екі массаны жіптің қарама-қарсы ұштарына байлап, жіпті шығырдың жоғарғы жағынан өткізіңіз.
- Массаларды жерден әртүрлі биіктікте орналастырып, босатыңыз.
- Бір массаны сәл ауыррақ басқасымен ауыстырыңыз.
Неліктен екі массаның үдеулері бірдей? Бірдей күшпен, аз массасы жоғарыдағы күш-қозғалыс үлгісіне негізделген үлкен үдеуге ие болады. Жеделдету және гравитациялық күші екі массасы байланысты болғандықтан, бұқаралық бас тартады. Нысандар -Егер бірдей жеделдету отырып құлап және гравитациялық күші ғана күші болса ғана. Атвуд машинасының қондырғысы Жұмыс Атвуд қондырғысында (2.3-сурет) орындалады: Вертикаль ұстынға (столбы) масштабты сызғыш және үш кронштейн (1, 2, 3) мен тӛлке (втулка) (4) бекітілген. Тӛлкеге блок (5) және электромагнит (6) бекітілген. Блоктан ұштарына жүктер (7) байланған, жіңішке жіп асырылып ілінген. Электромагнит жүйені белгіленген орында қозғалтпай ұстап тұра алады. Жоғарғы және ортаңғы кронштейнді ұстынның (столбының) бойымен жылжытуға және кез келген аралыққа бекітіп қоюға болады. Ортаңғы кронштейнге ортасы ойық сақиналы платформа (8) орналасқан, ол құлап келе жатқан жүктен қосымша жүкті алып қалады. Осы мезетте, яғни сақиналы платформадан жүк ӛте бергенде, фотоэлектрлік датчик (9) іске қосылады. Қозғалыстың соңы фотоэлектрлік датчик (10) арқылы тіркеледі. Датчиктердің сигналдары қондырғының табанында орналасқан (11) миллисекундомерге келеді. Назарларыңызға Рахмет!!!
Достарыңызбен бөлісу: |