1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР «Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар»
бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тапсырма
1. (а) Таза затты анықтаңыз. A) дистилденген су
B) жемісті шырын C) қаймақты сүт D) лимонды шай
(b) Таза затқа мысал келтіріңіз. __темір, алтын, күміс, алюминий және т.б.
2. (а) Суреттердің ішінен қайсысы элемент, қосылыс және қоспа екенін көрсетіңіз.
(b) Жауабыңызды түсіндіріңіз. __________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________
3. Даурен химия кабинетінде практикалық жұмысты жүргізуді бастады. Мұғалім Дауренге 4 заттың қоспасы: су + май, темір ұнтағы + құм, су + ас тұзы, су + бор кесегінен тұратын қоспаны бөліп алуды тапсырды. Қоспалардың түрін және бөлу әдісін анықтаңыз. Жауабыңызды кестеге жазыңыз.
Қоспа
|
Қоспаның түрі
|
Бөлу әдістері
|
Су + май
|
әртекті
|
Сүзу В
|
Темір үгіндісі + құм
|
әртекті
|
Магнитпен бөлу С
|
Су + ас тұзы
|
біртекті
|
буландыру А
|
Су + бор кесегі
|
әртекті
|
Сүзу D
|
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
|
Таза заттың құрамын анықтайды
|
1
|
таза затты белгілейді;
|
1
|
таза затқа мысал келтіреді;
|
1
|
Элемент, қоспа және қосылысты салыстырады
|
2
|
суреттен элементті ажыратады және түсіндірме жазады;
|
1
|
суреттен қоспаны ажыратады және түсіндірме жазады;
|
1
|
суреттен қосылысты ажыратады және түсіндірме жазады;
|
1
|
Қоспалардың түрлерін және бөлу әдістерін атайды
|
3
|
су + майдан тұратын қоспа түрін анықтайды;
|
1
|
темір ұнтағы + құмнан тұратын қоспа түрін анықтайды;
|
1
|
су + ас тұзынан тұратын қоспа түрін анықтайды;
|
1
|
су + бор кесегінен тұратын қоспа түрін анықтайды;
|
1
|
су + майдан тұратын қоспаны бөлу әдісін анықтайды;
|
1
|
темір ұнтағы + құмнан тұратын қоспаны бөлу әдісін анықтайды;
|
1
|
су + ас тұзынан тұратын қоспаны бөлу әдісін анықтайды;
|
1
|
су + бор кесегінен тұратын қоспаны бөлу әдісін анықтайды.
|
1
|
Барлығы
|
13
|
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
8.1А «Атомдағы электрондардың қозғалысы»
бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тапсырма
Екінші энергетикалық деңгейде орналасатын электрондардың максимал саны:
1
2
8
18
2. Электрондар өздерінің энергияларына сай ядроны белгілігі бір ара қашықтықта айналып жүреді, мұны электрондық бұлт немесе орбиталь деп атайды. Кеңістікте ядроны айналатын электрондардың белгілі бір пішіні болады. Орбиталдардың тұсына кеңістіктегі пішінін және белгіленуін жазыңыз.
3.Берілген атомдар мен иондардың электрондық конфигурациясы мен электронды – графикалық формуласын жазып кестені толтырыңыз.
Химиялық
|
Электрондық
|
Электронды – графикалық формуласы
|
элемент атомы
|
конфигурациясы
|
|
/ ионы
|
|
|
Na+
|
|
|
О
|
|
|
AI3+
|
|
|
4(а) Алюминий және күкірт атомдарынан түзілетін иондардың түзілу схемасын жазыңыз.
+13Al )2e)8e)3e
+16S )2e)8e)6e
4(b) тапсырмасында түзілген иондар бойынша «Нөлдік қосынды» әдісімен қосылыстың формуласын жазыңыз.
_____________________________________________________
Бағалау критерийі
|
Тапсырма
|
Дескриптор
|
Балл
|
|
|
№
|
|
|
|
|
Білім алушы
|
|
|
Әрбір қабатта электрон
|
1
|
екінші энергетикалық деңгейде
|
1
|
|
саны нақты максимал
|
|
орналасатын максимал электрондар
|
|
|
мәнге тең болатынын
|
|
санын анықтайды;
|
|
|
анықтайды
|
|
|
|
|
s және р орбиталдарының
|
2
|
s орбиталдарының кеңістіктегі пішіні
|
1
|
|
пішінін ажыратады
|
|
мен белгіленуін жазады;
|
|
|
|
|
р орбиталдарының кеңістіктегі пішіні
|
1
|
|
|
|
мен белгіленуін жазады;
|
|
|
Қосып алатын немесе
|
3
|
О атомы және электрондар арасындағы
|
1
|
|
беретін электрондардың
|
|
сәйкестікті анықтайды;
|
|
|
саны мен атом
|
|
|
|
|
|
AI атомы және электрондар
|
1
|
|
арасындағы сәйкестікті
|
|
арасындағы сәйкестікті анықтайды;
|
|
|
анықтайды
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Атомдар мен иондардың
|
4
|
Na+ ионының электрондық
|
1
|
|
электрондық
|
|
конфигурациясын жазады;
|
|
|
конфигурациясын және
|
|
|
|
|
|
Na+ ионының электронды – графикалық
|
1
|
|
электронды – графикалық
|
|
формуласын сызады;
|
|
|
формуларын жазады
|
|
|
|
|
|
О атомының электрондық
|
1
|
|
|
|
конфигурациясын жазады;
|
|
|
|
|
О атомының электронды – графикалық
|
1
|
|
|
|
формуласын сызады;
|
|
|
|
|
AI3+ ионының электрондық
|
1
|
|
|
|
конфигурациясын жазады;
|
|
|
|
|
AI 3+ионының электронды –
|
1
|
|
|
|
графикалық формуласын сызады;
|
|
|
«Нөлдік қосынды»
|
5
|
Алюминий мен күкірт атомынан
|
1
|
|
әдісімен қосылыстардың
|
|
түзілетін иондар схемасын жазады;
|
|
|
формуласын құрастырады
|
|
|
|
|
|
«Нөлдік қосынды» әдісімен
|
1
|
|
|
|
қосылыстың формуласын құрастырады.
|
|
|
Барлығы
|
|
|
13
|
|
І-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
9.1A «Электролиттік диссоциация» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тапсырма
(а) Төмендегі суретте көрсетілген процесті атаңыз:__________________________
Жоғарыда ұсынылған заттың химиялық байланыс түріне сәйкес диссоциациялану механизмін түсіндіріңіз:
Ұсынылған қосылыстардың мүмкін болатын электролиттік диссоциациялану теңдеулерін жазыңыз:
Н3PO4 , Al2(SO4)3,Ca(OH)2, NaHCO3, KOH, H2SiO3, Fe(OH)3
Қосылыстар
|
Химиялық реакция теңдеуі
|
Қышқыл
|
|
Негіз
|
|
Орта тұз
|
|
Қышқылдық тұз
|
|
Берілген заттардың ішінен реакция нәтижесінде тұнба, газ және су түзілетін реакцияны анықтай отырып, молекулалық , иондық және қысқартылған теңдеулерін жазыңыз:
натрий гидроксиді, азот қышқылы, темір (ІІІ) хлориді, калий карбонаты.
Реагент 1
|
Реагент 2
|
Химиялық реакция теңдеулері
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Берілген қысқартылған иондық теңдеуге сәйкес келетін молекулалық және толық иондық теңдеу құрыңыз:
SiO32-(с.е..) + 2H+(с.е.) →H2SiO3(қ)
___________________________________________________________________________
Al(OH)3(қ)+3H+(с.е.)→ Al3+(с.е.)+3H2O(с)
___________________________________________________________________________
H+(с.е.)+OH-(с.е..) →H2O(с)
___________________________________________________________________________
CO32-(с.е.) + 2H+(с.е..)→CO2(г) +H2O(с)
___________________________________________________________________________
Төменгі сызбада тұздың гидролизі көрсетілген. Оның құрамын болжаңыз:
Х3+ + Н2О→ХОН2+ + Н+
Е2- + Н2О→НЕ- + ОН-
Қосылысты анықтаңыз:
Катион: ____________________________________________________________________
Анион: _____________________________________________________________________
Қосылыстың атауы мен формуласы: ____________________________________________
(іі) Өз жауабыңызды гидролиздің молекулалық және иондық теңдеулерімен растаңыз:
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Осы тұз ерітіндісінің ортасын анықтаңыз:
___________________________________________________________________________
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
10.1А «Атомның құрылысы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
1.(a) Табиғатта магнийдің үш изотопы кездеседі: 24Mg - 79,7%; 25Mg - 9,8% және 26Mg - 10,5%. Магний атомының орташа салыстырмалы атомдық массасын есептеңіз:
25,204
24,308
26,204
23,305
Төменде берілген кестені толтырыңыз:
24 Mg2+
26Mg
25Mg
2.Орбитальдар (электрондық бұлттар) бір-бірінен өздерінің энергиялары, пішіндері және кеңістіктегі орналасу бағыттары арқылы ажыратылады. Орбитальдарды ѕ-, p-, d-, f- әріптерімен белгілейді. Координат өстерін ядро орталығы және орбитальдың орталық центрі ретінде қабылдай отырып ѕ-, p-, d- орбитальдарының пішінін салып көрсетіңіз.
____- орбиталь ____- орбиталь ____- орбиталь
3. (a) Ванадий – ауыспалы металл. Ванадий элементінің электрондық конфигурациясын көрсетіңіз
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d2 4s3
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d3 4s2
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d4 4s1
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
4.Ванадий атомы екі түрлі ион түзеді: V 2+ және V 3+. Екі ионның электрондық конфигурациясын жазыңыз.
V2+________________________________________________________________________
V3+________________________________________________________________________
Бағалау критерийі
|
Тапсырма
|
|
|
|
Дескриптор
|
|
|
|
Балл
|
|
|
|
№
|
Білім алушы
|
|
|
|
|
|
|
Иондық
|
байланысы
|
1
|
суретте көрсетілген процесті атайды;
|
1
|
бар
|
заттардың
|
|
|
|
|
|
|
|
су
|
молекулаларының
|
|
полярлығы
|
1
|
электролиттік
|
|
|
тұрғысынан
|
суретте
|
|
бейнеленген
|
|
диссоциация
|
|
|
механизмге түсініктеме береді;
|
|
|
|
механизмін
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
кристалл
|
тордағы байланыстардың үзілуі
|
1
|
түсіндіреді
|
|
|
|
|
тұрғысынан
|
суретте
|
|
бейнеленген
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
механизмге түсініктеме береді.
|
|
|
|
Бейорганикалық
|
2
|
ұсынылған
|
тізімнен
|
|
қышқылдың
|
1
|
қосылыстардың
|
|
диссоциациялану теңдеуін құрастырады;
|
|
негізгі кластарының
|
|
ұсынылған
|
тізімнен
|
|
|
негіздің
|
1
|
өкілдері
|
|
үшін
|
|
диссоциациялану теңдеуін құрастырады;
|
|
диссоциациялану
|
|
|
|
|
|
|
|
ұсынылған
|
тізімнен
|
орта
|
тұздың
|
1
|
үдерісінің
|
|
реакция
|
|
диссоциациялану теңдеуін құрастырады;
|
|
теңдеулерін
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ұсынылған
|
тізімнен қышқылдық
|
тұздың
|
1
|
құрастырады
|
|
|
диссоциациялану теңдеуін құрастырады.
|
|
|
|
|
|
|
|
Нәтижесінде
|
тұнба,
|
3
|
тұнбаның
|
түзілуінің молекулалық, иондық
|
1
|
газ және
|
су түзілетін
|
|
және
|
қысқартылған
|
иондық
|
теңдеулерін
|
|
заттардың
|
|
өзара
|
|
құрастырады;
|
|
|
|
|
|
әрекеттесуінің
|
|
|
газдың
|
түзілуінің
|
молекулалық,
|
иондық
|
1
|
реакция
|
теңдеулерін
|
|
және
|
қысқартылған
|
иондық
|
теңдеулерін
|
|
құрастырады
|
|
|
құрастырады;
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
судың
|
түзілуінің
|
молекулалық,
|
иондық
|
1
|
|
|
|
|
және
|
қысқартылған
|
иондық
|
теңдеулерін
|
|
|
|
|
|
құрастырады.
|
|
|
|
|
|
Қысқартылған иондық
|
4
|
(а)қысқартылғантеңдеуібойынша
|
1
|
теңдеу
|
бойынша
|
|
молекулалық және толық иондық теңдеуін
|
|
молекулалық
|
және
|
|
құрастырады;
|
|
|
|
|
|
толық иондық теңдеу
|
|
(b)
|
қысқартылған
|
теңдеуі
|
бойынша
|
1
|
құрайды
|
|
|
|
молекулалық және толық иондық теңдеуін
|
|
|
|
|
|
құрастырады;
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(с)қысқартылғантеңдеуібойынша
|
1
|
|
|
|
|
молекулалық және толық иондық теңдеуін
|
|
|
|
|
|
құрастырады;
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(d)
|
қысқартылған
|
теңдеуі
|
бойынша
|
1
|
|
|
|
|
молекулалық және толық иондық теңдеуін
|
|
|
|
|
|
құрастырады.
|
|
|
|
|
|
Ұсынылған
|
сызба
|
5
|
белгісіз тұздың катионын анықтайды;
|
1
|
бойынша
|
гидролизге
|
|
белгісіз тұздың анионын анықтайды;
|
1
|
ұшыраған
|
|
тұздың
|
|
тұздың құрамын және атауын жазады;
|
1
|
құрамын анықтайды
|
|
гидролиздің иондық теңдеуін құрастырады;
|
1
|
|
|
|
|
гидролиздің
|
молекулалық
|
|
теңдеуін
|
1
|
|
|
|
|
құрастырады;
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тұз ерітіндісінің ортасын анықтайды.
|
1
|
Барлығы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
20
|
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
8.1А «Атомдағы электрондардың қозғалысы»
бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тапсырма
Екінші энергетикалық деңгейде орналасатын электрондардың максимал саны:
С) 8
2. Электрондар өздерінің энергияларына сай ядроны белгілігі бір ара қашықтықта айналып жүреді, мұны электрондық бұлт немесе орбиталь деп атайды. Кеңістікте ядроны айналатын электрондардың белгілі бір пішіні болады. Орбиталдардың тұсына кеңістіктегі пішінін және белгіленуін жазыңыз.
3.Берілген атомдар мен иондардың электрондық конфигурациясы мен электронды – графикалық формуласын жазып кестені толтырыңыз.
Химиялық
|
Электрондық
|
Электронды – графикалық формуласы
|
элемент атомы
|
конфигурациясы
|
|
/ ионы
|
|
|
Na+
|
|
|
О
|
|
|
AI3+
|
|
|
4(а) Алюминий және күкірт атомдарынан түзілетін иондардың түзілу схемасын жазыңыз.
+13Al )2e)8e)3e
+16S )2e)8e)6e
4(b) тапсырмасында түзілген иондар бойынша «Нөлдік қосынды» әдісімен қосылыстың формуласын жазыңыз.
_____________________________________________________
Достарыңызбен бөлісу: |