ҚОРЫТЫНДЫ Ыбырай Алтынсарин ағарту идеяларының дәйекті жақтаушысы болды.
"Мектептер – қазақтардың білім алуының басты бұлағы,-деп, ағартушылық идеяларымен шабыттанып, ол ауылдарға барып, халыққа зайырлы білімнің маңыздылығын түсіндіре отырып, қазақ халқынан қаражат жинап, мектеп ғимаратының құрылысына кіріскен.
Қазақ даласында халыққа білім беруді ұйымдастыруға бағытталған оның барлық практикалық қызметі оның ағартудың негізгі идеяларын тамаша меңгергенін және оларды жүзеге асыруға табандылықпен ұмтылғанын сөзсіз дәлелдейді. Ол ағартушылықты ғылыми білім ретінде түсіну керек деген қорытындыға келді. Сондықтан да ағартушы жас ұрпақты діни мектептер мен медреселерде емес, мектептерде оқуға шақырады. Ол ағарту қоғамдық өмірдің барлық аспектілерінің ілгерілеуінің негізі деп санайды. Бұл білім халықтарға өмір игіліктерін құруға, гүлденген қоғам құруға мүмкіндік береді деп санаған.
Білім әрқашан қоғамның экономикалық, әлеуметтік және рухани прогресінің факторы болды. Білім беру миссиясын жүзеге асырудың шарттарының бірі – өмір сапасына жаңа көзқарасты дамытуды көздейтін сауаттылық туралы кеңейтілген түсінік. Осыған байланысты, Елбасы өзінің жолдауында «Қазақстан-2030» Стратегиясын дәйекті түрде жүзеге асыру біздің еліміздің одан әрі ілгерілеуі мен оны жеделдетілген жан-жақты жаңғыртудың сенімді негізі болғанын атап өтті. Қазақстан әлемдік тауарлар, қызметтер, еңбек ресурстары, капитал, заманауи идеялар мен технологиялар бойынша әлемдік нарықтардың шын мәнінде ажырамас және серпінді бөлігі болуы үшін он негізгі міндетті шешуге талап қояды. Ол он міндеттің бірі - заманауи білім беру және кәсіптік қайта даярлау, «ақылды экономика» негіздерін қалыптастыру, жаңа технологияларды, идеялар мен тәсілдерді қолдану, инновациялық экономиканы дамыту.
Қазір қазақ жастары үшін елдің және әлемнің болашағы бар университеттерінде білім алудың мүмкіндіктері артып келеді. Сондай-ақ, әр түрлі қызмет салаларында кәсіби жүзеге асыру – бұл елдің тұрақты экономикалық дамуының, халықаралық аренадағы беделінің артуының арқасында мүмкін болды. Біздің қоғам болашақта әлемдік көшбасшылармен тең дәрежеде табысты бәсекеге түсуі үшін, Қазақстанға жаппай «зияткерлік интервенция» қажет.
Заманауи білім беру және кәсіптік даярлау, жаңа технологияларды, идеялар мен тәсілдерді қолдану, инновациялық экономиканы дамыту Қазақстанның одан әрі дамуын орнықты қәзіргі заманғы және перспективалы экономикалық, әлеуметтік және саяси негізге қоюға мүмкіндік береді.
Алтынсарин Ы. Избранные произведения в 3-х томах. 2 том. Алма-Ата.1976
2. Джумагулов К.Т. Ыбрай Алтынсарин и развитие культуры. Алма-Ата.1984
3. Кузембаев А., Абил Е. История Республики Казахстан. Алматы.1999
5. Ламашев А. Ыбрай Алтынсарин. Алма-Ата. 1991
7. Назарбаев Н. В потоке истории. Алматы. 1999
3 Бейсембиев К. Из истории общественной мысли Казахстана второй половины XIX века (Ч. Валиханов, И. Алтынсарин). АлмаJАта, 1957. С. 127–128.
4 Ильминский Н. Воспоминания об И. А. Алтынсарине. Казань, 1891. С. 3. Основные биографические сведения об И. Алтынсарине цит. по этой же работе. С. 3–7.
. 3–4.
51 Аманжолова Д. А. Казахский автономизм и Россия. М., 1994. С. 19.
52 Назарбаев Н. А. Стратегия становления и развития Казахстана... С. 37.
53 См.: Россия и Казахстан. Стенограмма научноJпрактической конференции. М.,
Российский центр стратегических и международных исследований, 1995. С. 145.
54 Назарбаев Н. А. Идейная консолидация общества как условие прогресса Казахстана. Алматы, 1993. С. 6.
56 Назарбаев H. A. Стратегия становления и развития Казахстана... С. 34.
57 Назарбаев Н. А. Идейная консолидация общества как условие... С. 13–14,
.
1. Концепция воспитания в системе непрерывного образования Республики
Казахстан утверждена приказом Министра образования и науки № 521 от 16 ноября 2009 года.
2. Алтынсарин, И. Киргизская хрестоматия [Текст]/И. Алтынсарин . – 2изд.-
А.,1906.-235с.
3. Докладная записка Алтынсарина
от 20 октября 1883 года, с.65.
4. Дербисалин, А.О литературном наследии И.Алтынсарина [Текст]/А.О. Дербисалин // Сборник статей о казахской литературе. -Алма-Ата,1977. – С..31-42.
5. Джумагулов, К.Т. Алтынсарин и развитие культуры казахского народа
[Текст]/К.Т. Джумагулов. – Алма-Ата: Казахстан, 1984. – 203с.
6. Касымжанов, А.Х. Портреты. Ибрай Алтынсарин [Текст]/А.Х. Касымжанов. Алматы,1995. - С.77-80
Достарыңызбен бөлісу: |