А. М са ожаева. Сабырова, М. бу азы, Г. изатова музыка

Сабақта:

1. 
   Қазақ эстрадасының ағымдарын білеміз;
   

2. 
   Эстрадалық музыка саласында жұмыс істейтін ком-позиторлар жəне орындаушылармен таныс боламыз;
   

3. 
   Қазақстандық топтармен танысамыз;
   

3. 
   Жамал Омарова жəне Роза Бағланованың əндерін тыңдаймыз;
   
4. 
   Тыңдалған шығармаларды салыстырып, талдай-
   

мыз;

3. 
   Ұ.Есдəулетовтің сөзіне жазылған Т.Мұхамеджа-новтың «Заман-ай» əнін үйренеміз.
   

Қазақ эстрадасының дамуы үш тарихи кезеңге жіктеледі: Қазан төңкерісіне дейінгі кезеңде XVIII–ХІХ ғасырларда өмір сүрген күлдіргі өнерпаздар қалжың, сықақ арқылы адам бойындағы қулық, сараңдық, күншілдікті əшкерелеп, оны əн-өлең, айтыс үлгісінде жеткізді. Тойларда танылған шаншарлар – Айдарбек, Молдабай, Тонтай, т.б. кейін ХХ ғасырдың басында көпшілікке арналған əндерде жалғасын тапты. Кəсіби сипаттағы қазақ эстрадасының қалыптасуы 1965 жылы Гүлжиһан Ғалиева ұйымдастырған эстрада-цирк өнері студиясының ашылуымен байланысты. Бұл кезеңнің дамуына елеулі үлес қосқан композиторлар А. Жұбанов, Е. Брусиловский, Л. Хамиди, ал əншілерден: Жамал Омаро-ва, Рахия Қойшыбаева, Суат Əбусейітов, Роза Бағланова, ағайынды Абдуллиндер, т.б. 50–80-жылдарда кəсіби сипатқа ие болған қазақ эстрадасы Бақытжан Байқадамов, Əбілахат Есбаев, Шəмші Қалдаяқов, танымал лирикалық əндердің авторлары Нұрғиса Тілендиев, Ескендір Хасанғалиев, Əсет Бейсеуов, Сейдолла Бəйтереков шығармаларымен жəне əншілер Зейнеп Қойшыбаева, Сара Тыныштығұлова, ағайынды Мұсабаевтар, Нұрғали Нүсіпжанов, Алтын-бек Қоразбаев, Роза Рымбаева, Бағдат Сəмединова, Нұрлан Өнербаев, Ақжол Мейірбеков, Мақпал Жүнісова, Бахтияр Тайлақбаев, Айжан Нұрмағамбетова, Жанар Айжанова т.б. есімдерімен байланыстырылады. Бүгінгі қазақ эстрадасын-да есімдері елге танымал Жеңіс Ысқақова, Қыдырəлі Болма-нов, Тоқтар Серіков, Мейрамбек Беспаев, т.б. талантты əнші-

орындаушылар жалғастырса, Кеңес Дүйсекеев, Тынышбай Рахым, Тұрсынжан Шапай, т.б. қазақ эстрадасының өсіп-өркендеуіне өзіндік үлес қосып, эстрадалық жəне халықтық əн дəстүрін одан əрі дамытып, жетілдіріп келеді.

• 
  ғасырдың 60-жылдарынан бастап Қазақстанда поп-рок жəне этно-рок бағыттары дамыды. Этно-рок бағытында атақты «Дос-Мұқасан» ансамблі жемісті еңбек етті. Қазіргі таңда этно-поп бағытында жұмыс істеп келе жатқан «Үркер», «Ұлытау» топтары, Құрманғазы, Дəулеткерей, Тəттімбет, Нұрғиса Тілендиев шығармаларын рок-музыка бағытында орындайды. Ал джаз-фолк бағытын ұстанатын «Роксона-
  

ки», «The Magic of Nomads», «JCS», скрипкашылар Жəмила Серкебаева, Лана, Аида Аюпова джаз, фанк, фольк-рок жəне арт-рок стильдерін біріктіре жұмыс істеуде.

Еуропалық классикалық мəнер мен джаз, поп стильдерін біріктірген Толқын Забированың, «Аңсар», «Меццо», т.б. топтардың шығармашылығы, соңғы жылдары бойз-бендтер («Мұзарт», «Жігіттер», «Орда», «101», «Ринго», «Музарт-лайф»), гелз-бендтер («Кеш уоu», «Дауыс интернешнл», «Аюми», «Асыл») жəне Хип-хоп бағытында Rap жəне RnB стильдерінде жұмыс істеп жатқан топтар мен жеке əншілер шығармашылығында жалғасын табуда.

1. 
   Жамал Омаровның орындауында Ш.Қал-даяқовтың «Менің Қазақстаным» əнін тыңдаңдар.
   

2. 
   Əнші орындауында əннің жеткізілуі қандай?
   

3. 
   Ж.Омарованың əн айту мəнерінде дəстүрлі орындаушылықтың қандай белгілерін байқауға бо-лады?
   
   4. 
      «Қазақ эстрадасы» тақырыбына ассоциативті тізім құраңдар.
      

	Роза	Бағланова – əнші (со-
	прано), КСРО-ның халық артисі,
	Халық	қаһарманы.		Қызылорда
	педагогикалық		институтынан		кейін,
	Ташкент филармониясының əн-би
	ансамблінің əншісі, Жамбыл атындағы
	филармонияның, «Қазақконцерттің»
	жеке əншісі болып қызмет етті. Ре-
	пертуарында қазақтың халық əндері,
Роза Бағланова	қазіргі	композиторларымыздың
	шығармалары, əлем халықтарының
(1922–2011)
	– орыс,	өзбек,	тəжік,	украин,	грузин,

жүктеу 8,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: