43. Теңіз бұрғылары мен эстакадалары негіздемелерін монтаждау және жөндеу жөніндегі слесарь
3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Теңіз мұнай кәсіпшілігі құрылғыларын жөндеумен байланысты күрделілігі орташа монтаждау, демонтаждау, қада қағу, бұрғы құю және ұсталық жұмыстарды орындау. Теңіз бұрғылары мен эстакадалары негіздемелерінің ағаш құрылғыларын жөндеу. Қарапайым теңіз байламдарын байлау. Металл конструкцияларды ілмектеу және ілмектен босату. Теңіздің тереңдігі мен қадалардың ұзындығын өлшеу. Қада қағу және бұрғылау агрегатын құрастыруға, бөлшектеуге, жарақтандыруға және жұмысқа дайындауға қатысу. Понтонды-аспалы алаңшалар мен басқа да айлабұйымдарды құрастыру және суға түсіру. Эстакадада тар табанды жолдарды салу және жөндеу. Катодты және протекторлық қорғанудың анодты құрылғыларын, теңіз бұрғылары мен эстакадалары негіздемелерінің су астындағы бөлігін жөндеу және орнату. Газбен кесу жұмыстарын орындау.
Білуге тиіс: теңіз бұрғылары мен эстакадаларын монтаждау, демонтаждау және жөндеу, теңіз түбінде шурфтарды бұрғылау, қадаларды қағу және жөнделетін тораптар мен ағаш құрылғыларды бекіту жөніндегі жұмыстардың технологиялық кезектілігін; бұрғылау, қадаларды қағу механизмдерінің, теңіз бұрғылары мен эстакадаларын монтаждау, демонтаждау және жөндеу кезінде қолданылатын құралдың құрылымын; қада қағу, бұрғы толтыру, слесарлық және ұста жұмыстарын орындаудың негізгі жолдарын; теңіз бұрғылары мен эстакадаларын жөндеу кезінде қолданылатын жүктер мен материалдарды ілмектеудің, орнын ауыстырудың тәсілдерін.
44. Теңіз бұрғылары мен эстакадалары негіздемелерін монтаждау және жөндеу жөніндегі слесарь
4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Теңіз мұнай кәсіпшілігі құрылғыларын жөндеумен байланысты монтаждау, демонтаждау, қада қағу, бұрғы құю және ұсталық жұмыстарды орындау. Секциялардың, отырғызу алаңдарының және жаяу жүргіншілер көпірлерінің секцияларын орталандыру және орнату. Су үстіндегі және астындағы труба желілері мен қатаңдық бұрыштарының орнын белгілеу және дайындау. Еденді төсеу және жөндеу жұмыстары өндірісі. Пісіру агрегатына қызмет көрсету. Газбен кесу жұмыстарын орындау.
Білуге тиіс: негіздемелердің құрылымын, блоктардың, секциялардың, су үстіндегі және астындағы байланыстардың типтері мен мөлшерін және олардың техникалық сипаттамасын; қада қағу және бұрғы толтыру агрегаттарының құрылымын мен техникалық сипаттамасын; қада қағу және бұрғы толтыру процестерінің мәнін; трубалар сұрпын; болат тростар мен канаттардың типтері мен сипаттамаларын; қарапайым слесарь және ұсталық жұмыстарды орындаудың негізгі жолдарын; цемент ерітіндісін дайындау үшін су мен цементтің салмақтық және көлемдік ара қатынасын; қада қағу және бұрғы толтыру жұмыстары кезіндегі жоғарыдағы жұмыс өндірісінің тәсілдері; пісіру агрегаттарының жұмыс принципі және пайдалану ережесі.
45. Теңіз бұрғылары мен эстакадалары негіздемелерін монтаждау және жөндеу жөніндегі слесарь
5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Теңіз бұрғысы мен эстакада негіздемелерін жөндеу кезіндегі бригаданың жұмысын орындау және үйлестіру. Қадаларды дайындауға және сіңіруге, теңіз түбіндегі шурфты бұрғылауға, бұрғылау құралын, құю трубаларын, труба арматурасын түсіруге және көтеруге, шурфты цемент ерітіндісімен толтыруға қатысу. Кесу үшін шаблондар бойынша белгі салу. Секцияларды, фермаларды, отырғызу алаңдарын, жаяу жүргінші көпіршелерін цементтеуге, су үстіндегі және астындағы байламдарды, блоктар мен секцияларды, теңіз бұрғысы мен эстакада негіздемелерінің фермалары мен ригельдерін орнатуға және бекітуге қатысу. Брустар мен еден төсемін салуға, ұзартуға және бекітуге қатысу. Күрделі шаблондарды жасау.Вахта журналын жүргізу.
Білуге тиіс: жөндеу жұмыстары кезінде қолданылатын құрылыс механизмдері мен жабдықтардың құрылымы мен техникалық сипаттамасын, оларды пайдалану ережесін, жұмысындағы ықтимал ақауларды және оларды жою тәсілдерін; негіздемелерді, іргетас брустарын және .б. бекітуге арналған труба қосындыларының орналасу сызбасын.
Ұңғыма жөндеуді күрделілік санатына жатқызудың
үлгілік көрсеткіштері
Ұңғымаларды жер астында жөндеу
I санат
Аспаның тереңдігі 1300 м дейінгі кезде трубаларды сұйықсыз көтере отырып тереңдік насосын ауыстыру; тереңдік насосын ауыстыру трубаларды көтермей ауыстыру немесе насос плунжерін жөндеу; аспаның тереңдігі 700 м дейінгі кезде трубаларды сұйықпен көтере отырып тереңдік насосының батуын өзгерту; 1400 м дейінгі тереңдікте штанганың үзілуін немесе ағытылуын жою; насос аспасының тереңдігі 1600 м дейінгі пайдаланудың барлық тәсілдері кезінде оның жай-күйін тексеріп және жөндей отырып плунжерді алу және сорғыш клапанды ұстау; насос аспасының тереңдігі 1400 м дейінгі бір қатарлы лифтідегі трубалардың бату тереңдігін өзгерту, парафинделген трубаларды ауыстыру, бір қатарлы және екі қатарлы лифтідегі көтеру трубаларын ауыстыру, тереңдік насосын жуу, жылтыратылған шток үзіндісін жою, забойдан су мен балшықты әкету; екі қатарлы лифтідегі компрессор трубаларын ауыстыру, немесе сыртқы труба аспаларының тереңдігі 1000 м кезінде аспаның тереңдігін өзгерту; забойдың тереңдігі 1200 м дейінгі кезде ұңғымаларды құм тығынынан, балшықты ерітіндіден жуу, ұңғыманы ыстық мұнаймен жуу; статикалық қысымы сұйық бағынының қысымынан төмен ұңғыма оқпанындағы гидратты тығындарды ұңғыма сағасын гидратты тығынға дейін жою; трубаны 1300 м тереңдікке дейін біртіндеп түсіре отырып ұңғыманы шөгінділерден сумен жуу, аспаның тереңдігі 1200 м кезде ұңғыманы бір пайдалану тәсілінен басқасына ауыстыру; насосты 1300 м дейінгі аспадан ауыстыру.
II санат
Аспаның тереңдігі 1300 м астам кезде трубаларды сұйықсыз көтере отырып тереңдік насосын ауыстыру; аспаның тереңдігі 1500 м астам кезде трубаларды сұйықпен көтере отырып тереңдік насосының батуын өзгерту, насосын ауыстыру трубаларды көтермей ауыстыру немесе насос плунжерін жөндеу; аспаның тереңдігі 700 м астам кезде трубаларды сұйықсыз көтере отырып тереңдік насосын ауыстыру; 1400 м астам тереңдікте штанганың үзілуін немесе ағытылуын жою; насос аспасының тереңдігі 1400 м астам пайдаланудың барлық тәсілдері кезінде оның жай-күйін тексеріп және жөндей отырып плунжерді алу және сорғыш клапанды ұстау; насос аспасының тереңдігі 1600 м астам бір қатарлы лифтідегі трубалардың бату тереңдігін өзгерту, парафинделген трубаларды ауыстыру, бір қатарлы және екі қатарлы лифтідегі көтеру трубаларын ауыстыру, тереңдік насосын жуу, екі қатарлы лифтідегі компрессор трубаларын ауыстыру, немесе сыртқы труба аспаларының тереңдігі 1000 м астам кезінде аспаның тереңдігін өзгерту; забойдың тереңдігі 1200 м астам кезде ұңғымаларды құм тығынынан, балшықты ерітіндіден жуу; ұңғыманы электр тиеу насостарының түрлі маркаларымен, гидропоршеньді насостармен, алмастыру лифтілерімен, екі немесе одан да горизонттарды бөлек және бір мезгілде көп гидробулы тәсілмен пайдалану кезінде насос-компрессорх трубаларын түсіру және көтеру, трубасыз насос орнату; статикалық қысымы сұйық бағынының қысымынан төмен ұңғыма оқпанындағы гидратты тығындарды ұңғыма сағасынын гидратты тығынға дейін жою; трубаны 1300 м тереңдіктен астам біртіндеп түсіре отырып ұңғыманы шөгінділерден сумен жуу, аспаның тереңдігі 1200 м астам кезде ұңғыманы ыстық мұнаймен жуу; насос-компрессор трубаларының немесе штангаларының үзігін немесе қайтармасын насос-компрессор трубаларын сұйықпен көтере отырып жою; аспаның тереңдігі 1200 м кезде ұңғыманы бір пайдалану тәсілінен басқасына ауыстыру; насос аспасының тереңдігіне қарамастан, ұңғыма забойын термо-газ-химиялық өңдеу; аспаның тереңдігіне қарамастан, түрлі маркадағы кеспе тереңдік пакерлерін көтеру және түсіру; өнімді қабаттарды ашу.
Жұмысты арнаулы лубрикатор мен шағын габаритті превентор арқылы (L = 7 м, m = 500 кг) қысыммен канатты техниканың көмегімен орындау:
1. Забойлық клапан-кескілерді, плунжерлік газлифт, газлифтілік, кері және тұйық тығын жабдығын орнату және алу.
2. Насос-компрессор трубаларын шаблондау (НКТ), забойды қағу, құралдың өтпеу сипатын анықтау үшін печаттарды түсіру.
3. Механикалық циркуляциялық клапандарды жабу және ашу.
4. Цемент көпірді желонкамен орнату.
5. Қырғы сымды, тросты, бөгзе заттарды ұстап қалу жұмыстары.
6. НКТ парафиннен тазарту үшін қырғыны түсіру.
7. Ұңғыманы құм тығындардан тазарту.
8. Ұңғыманы свабпен свабирлеу.
9. НКТ башмағын анықтау.
Ұңғыманы күрделі жөндеу
р/с
№
|
Жұмыс атаулары
|
күрделілік санаттары
|
1
2
3
4
5
6
7
8
|
Жоғары немесе төмен жатқан горизонттарға оралу
Пайдалану горизонтын бөгде сулардан (ұңғыманы жоюды қоса) оқшаулау
Забой жаны аумағын қышқылды-шайырлы өңдеу
Пайдалану ұстынын түзеу
Гидроүзік және гидро-құм ағынымен перфорациялау
Ұңғыманың екінші оқпанын кесу және бұрғылау
Пайдалану ұстынының трубаларын кесу
Ұстап қалу жұмыстары
|
І
ІІ
І
ІІ
ІІ
ІІ
ІІ
ІІ
|
Ескертпелер:
1. Күшті газ көрінуі бар және еңісті-бағытты ұңғымалардағы барлық жұмыс түрлері ІІ күрделілік санатына жатады.
2. Тереңдігі 1500 м астам ұңғымалардағы барлық жұмыс түрлері ІІ күрделілік санатына жатады.
3. Бір ұңғымада жұмыстың бірнеше түрлері бір мезгілде жүргізілген кезде күрделілік ең жоғары санат бойынша анықталады.
Осы бөлімде көзделген жұмысшылар кәсіптері атауларының, олардың қолданыстағы БТБА бойынша атаулары көрсетілген
(2002 жылы басылым)
тізбесі
Р/с№
|
Осы бөлімге орналастырылған жұмысшылар кәсіптерінің
атауы
|
Раз-ряд-тар диа-па
зо
ны
|
БТБА-ның бұрын қолданыста болған шығарылымы бойынша атаулар (2002 ж. басылым)
|
Раз-ряд
тар диа-па
зо
ны
|
БТ
БА шығар-лы-дары-ның
№
|
Бөлімнің қысқар-тылған атауы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Ұңғыманы күрделі жөндеу бұрғышысы
|
5-8
|
Ұңғыманы күрделі жөндеу бұрғышысы
|
5-8
|
6
|
мұнай және газ өндіру
|
2
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрегатының бұрғышысы
|
5
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрегатының бұрғышысы
|
5
|
6
|
-’’-
|
3
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрега-тының дизельшісі
|
4
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрега-тының дизельшісі
|
4
|
6
|
-’’-
|
4
|
Ұңғыма дебиттерін өлшеуші
|
2-3
|
Ұңғыма дебиттерін өлшеуші
|
2-6
|
6
|
-’’-
|
5
|
Мұнай-газ кәсіпшілігі жабдығына қызмет көрсететін
агрегаттардың машинисі
|
5-6
|
Мұнай-газ кәсіпшілігі жабдығына қызмет көрсететін
агрегаттардың машинисі
|
5-6
|
6
|
-’’-
|
6
|
Жұмысшы агентті қабатқа сіңіретін насос стансасының машинисі
|
3-5
|
Жұмысшы агентті қабатқа сіңіретін насос стансасының машинисі
|
3-5
|
6
|
-’’-
|
7
|
Жылжымалы депарафинизация-лық бу
қондырғысының машинисі
|
3,
5- 6
|
Жылжымалы депарафинизация-лық бу
қондырғысының машинисі
|
3,
5-6
|
6
|
-’’-
|
8
|
Мұнай қабаттарына бу жіберу бугенератор
қондырғысының машинисі
|
4-5
|
Мұнай қабаттарына бу жіберу бугенератор
қондырғысының машинисі
|
4-5
|
6
|
-’’-
|
9
|
Жылжымалы компрессор машинисі
|
3-6
|
Жылжымалы компрессор машинисі
|
3-6
|
6
|
-’’-
|
10
|
Көтергіш машинисі
|
5-7
|
Көтергіш машинисі
|
5-7
|
6
|
Мұнай мен газ өндіру
|
11
|
Жуу агрегатының машинисі
|
4-6
|
Жуу агрегатының машинисі
|
4-6
|
6
|
Мұнай өндіру
|
12
|
Сусыздандырушы және тұзсыздан-дырушы қондырғы операторы
|
3-5
|
Сусыздандырушы және тұзсыздан-дырушы қондырғы операторы
|
3-5
|
6
|
-’’-
|
13
|
Қабаттарды гидравликалық үзу жөніндегі оператор
|
5-6
|
Қабаттарды гидравликалық үзу жөніндегі оператор
|
5-6
|
6
|
-’’-
|
14
|
Мұнай мен газ өндіру жөніндегі оператор
|
3-7
|
Мұнай мен газ өндіру жөніндегі оператор
|
3-7
|
6
|
-’’-
|
15
|
Ұңғымаларды зерттеу жөніндегі оператор
|
3-6
|
Ұңғымаларды зерттеу жөніндегі оператор
|
3-6
|
6
|
-’’-
|
16
|
Ұңғымалары жер астындағы және күрделі жөндеуге
дайындау жөніндегі оператор
|
2-5
|
Ұңғымалары жер астындағы және күрделі жөндеуге
дайындау жөніндегі оператор
|
2-5
|
6
|
-’’-
|
17
|
Қабат қысымын ұстап тұру өніндегі оператор
|
3-5
|
Қабат қысымын ұстап тұру өніндегі оператор
|
3-5
|
6
|
-’’-
|
18
|
Ұңғымаларды жер астында жөндеу операторы
|
4-7
|
Ұңғымаларды жер астында жөндеу операторы
|
4-7
|
6
|
-’’-
|
19
|
Газ жинау
жөніндегі оператор
|
2-4
|
Газ жинау
жөніндегі оператор
|
2-4
|
6
|
-’’-
|
20
|
Мұнай мен газ өндіруді басқару пультінің операторы
|
4-5
|
Мұнай мен газ өндіруді басқару пультінің операторы
|
5
|
6
|
-’’-
|
21
|
Ұңғымаларды химиялық өңдеу жөніндегі оператор
|
2-5
|
Ұңғымаларды химиялық өңдеу жөніндегі оператор
|
2-5
|
6
|
-’’-
|
22
|
Ұңғымаларды күрделі жөндейтін бұрғышының көмекшісі
|
4-6
|
Ұңғымаларды күрделі жөндейтін бұрғышының көмекшісі
|
4-6
|
6
|
-’’-
|
23
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрегаты
бұрғышысының көмекшісі
|
3-4
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрегаты
бұрғышысының көмекшісі
|
3-4
|
6
|
-’’-
|
24
|
Теңіз бұрғылары мен эстакадалары негіздемелерін
монтаждау және жөндеу жөніндегі слесарь
|
2-5
|
Теңіз бұрғылары мен эстакадалары негіздемелерін
монтаждау және жөндеу жөніндегі слесарь
|
2-5
|
6
|
-’’-
|
Жұмысшылар кәсіптерінің көрсеткіші
Р/с №
|
Кәсіптердің атаулары
|
Разряд диапазоны
|
1
|
Ұңғыманы күрделі жөндеу бұрғышысы
|
5-8
|
2
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрегатының бұрғышысы
|
5
|
3
|
Мұнай мен газ ұңғымаларын пайдалану және барлау ұңғымаларын бұрғылаушы
|
5-8
|
4
|
Мұнара монтаждаушы
|
3-8
|
5
|
Мұнара монтаждаушы-пісіруші
|
3-6
|
6
|
Мұнара монтаждаушы-электр жөндеуші
|
3-5
|
7
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрегатының дизельшісі
|
4
|
8
|
Ұңғыма дебиттерін өлшеуші
|
2-3
|
9
|
Зертханашы-коллектор
|
2-3
|
10
|
Мұнай-газ кәсіпшілігі жабдығына қызмет көрсететін агрегаттардың машинисі
|
5-6
|
11
|
Мұнай мен газ бұрғылау қондырғыларының машинисі
|
3-6
|
12
|
Жұмысшы агентті қабатқа сіңіретін насос стансасының машинисі
|
3-5
|
13
|
Жылжымалы депарафинизация-лық бу
қондырғысының машинисі
|
3,
5-6
|
14
|
Мұнай қабаттарына бу жіберу бугенератор
қондырғысының машинисі
|
4-5
|
15
|
Жылжымалы компрессор машинисі
|
3-6
|
16
|
Көтергіш машинисі
|
5-7
|
17
|
Жуу агрегатының машинисі
|
4-6
|
18
|
Цементтеуші агрегат моторисі
|
5-6
|
19
|
Цемент-құм араластыру агрегатының моторисі
|
5-6
|
20
|
Сусыздандырушы және тұзсыздандырушы қондырғы операторы
|
3-5
|
21
|
Цементажды бақылау стансасының оператор-моторисі
|
5
|
22
|
Ұңғымаларды сынамалау (сынау) жөніндегі оператор
|
4-5
|
23
|
Ұңғыма цементажы жөніндегі оператор
|
3-5
|
24
|
Қабаттарды гидравликалық үзу жөніндегі оператор
|
5-6
|
25
|
Мұнай мен газ өндіру жөніндегі оператор
|
3-7
|
26
|
Ұңғымаларды зерттеу жөніндегі оператор
|
3-6
|
27
|
Ұңғымалары жер астындағы және күрделі жөндеуге дайындау жөніндегі оператор
|
2-5
|
28
|
Қабат қысымын ұстап тұру өніндегі оператор
|
3-5
|
29
|
Ұңғымаларды жер астында жөндеу операторы
|
4-7
|
30
|
Газ жинау жөніндегі оператор
|
2-4
|
31
|
Мұнай мен газ өндіруді басқару пультінің операторы
|
4-5
|
32
|
Ұңғымаларды химиялық өңдеу жөніндегі оператор
|
2-5
|
33
|
Трубаларды престемелеуші
|
3-5
|
34
|
Ұңғымаларды күрделі жөндейтін бұрғышының көмекшісі
|
4-6
|
35
|
Теңіздегі жүзбелі бұрғылау агрегаты
бұрғышысының көмекшісі
|
3-4
|
36
|
Мұнай және газ ұңғымаларын пайдалану және барлау бұрғылау бұрғышысының көмекшісі (бірінші)
|
4-7
|
37
|
Мұнай және газ ұңғымаларын пайдалану және барлау бұрғылау бұрғышысының көмекшісі (екінші)
|
4-6
|
38
|
Ұңғымаларды пайдалану және барлау электр бұрғылау кезіндегі бұрғышының көмекшісі
|
4-5
|
39
|
Бұрғы ерітіндісін дайындаушы
|
2-3
|
40
|
Теңіз бұрғылары мен эстакадалары негіздемелерін
монтаждау және жөндеу жөніндегі слесарь
|
2-5
|
41
|
Бұрғыға қызмет көрсетуші слесарь
|
4-6
|
42
|
Бұрғы құлыптарын орнатушы
|
4
|
43
|
Бұрғыға қызмет көрсетуші электр монтері
|
4-6
|
Мазмұны
Кіріспе …………………………………………….……………………….... 1
"Ұңғымаларды бұрғылау" бөлімі ...................………………………... 3
Тарифтік-біліктілік сипаттамалары …………………………....... 3
Осы бөлімде көзделген жұмысшылар кәсіптері атауларының,
олардың қолданыстағы БТБА бойынша атаулары көрсетілген тізбесі
(2002 жылғы басылым) ................................................................................. 28
"Мұнай және газ өндіру" бөлімі ……………………………….............. 30
Тарифтік-біліктілік сипаттамалары …………………………............ 30
Осы бөлімде көзделген жұмысшылар кәсіптері атауларының,
олардың қолданыстағы БТБА бойынша атаулары көрсетілген тізбесі
(2002 жылғы басылым) ................................................................................... 62
Жұмысшы кәсіптерінің көрсеткіші ………………………........................ 65
Достарыңызбен бөлісу: |