5-мәтін. Ресей империясы қазақтың орта және жоғары білім алуына жол бермеуге тырысты. Мәселен, 1885 жылы Қазақстанда орыс мектептерін ашудың басты идеологтарының бірі Ильминский былай деп ашықтан-ашық жазған болатын: «Бізге тиімді болатын бір жағдай бар. Ол-бұратана халықтың әрбір өкілінің орысша сөйлегенде шатасып, қысыла қызарып тұратын болуы. Ол-орысша жазғанда да аяқ алып жүргісіз қыруар қате жіберіп, өз ойын дұрыс жеткізе алмауы. Олар губернаторлардың алдында ғана емес, сонымен қатар кез-келген бастықтың алдында да қалтырап-дірілдеп тұруы керек». XIX ғасырда ауыл шаруашылық және фельдшерлік мектептер ашыла бастады. Олар орта білімді дәрігер мамандарын даярлап шығарды. Алайда Қазақстанда бірде-бір жоғары оқу орын ашылған жоқ». Мәтінде сипатталған Ресей мемлекетінің қазақтың орта және жоғары білім алуына жол бермеуге тырысуының негізгі себебін анықтаңыз: ++Ұлттық сана-сезімі тезірек оянады деп қауіптенді
6-мәтін. Ол Бүкілодақтық комсомолдық екпінді құрылыс деп жарияланды. Екі-үш жылдың өзінде оған 200 мыңнан астам халық келіп қоныстанып, жұмысшылардың әлеуметтік жағдайы қиындай түсті. Тұрғын үй жетпеді, жұмысшылар палаткаларда тұрды, азық-түлік жетіспеді, ауызсу жетіспей, дүкендерде, асханаларда кезекке тұру көбейді. Мұның өзі халықтың ашу- ызасын туғызды. Ашуға булығып жүрген жұмысшылар 1 тамыз, сенбі күні барлық асханалардың жабық екенін көргенде шыдай алмады. Ертеңінде топ-топ болып жиналып дүкендерге, асханаларға шабуыл жасады, оларды қиратып, бүлдірді. Кешке қарай ереуілшілер саны көбейе түсті, милиция үйін қоршап алды. Мәскеу мен республика басшыларының нұсқауымен қала белсенділерін жинауға тура келді. Олар 2300-ден астам адам болғанымен, еш әрекет жасай алмады. Сондықтан басшылар тек қарудың күшімен ғана тоқтатуға болады деп шешті. Үшінші күні ереуіл қарудың күшімен басылды. 16 адам опат болып, елуден астам адам әртүрі жарақат алды. Адамды меншікпен үкімет билігінен толық шеттетіп, ойына келгенін істеп, кез-келген заңсыздыққа баратынын көрсетті». Мәтінде сипатталған әлеуметтілік наразылық өткен қаланы анықтаңыз: ++Теміртау
Достарыңызбен бөлісу: |