№
Сұрақтар
Жауаптар
13
31.
Жұмыс берушілер аударатын
жарналар жұмыскердің
жалақысына байланысты ма?
Ия, жұмыс беруші салымдарды жұмыскердің табысынан шегереді және аударады,
оның ішінде еңбекақы.
32.
МӘлМС-қа жарналарды
аудару есептелген жалақыдан
немесе салық ұсталып қалған
(зейнетақы; табыс) жалақыдан
тӛленеді ме?
Жарналарды аудару есептелген жалақыдан жүргізіледі.
33.
Кез келген стационарға немесе
емханаға (оның ішінде жеке)
тіркеусіз немесе жолдамасыз
хабарласуға болады ма?
Шұғыл жағдайлар кезінде кез келген медициналық ұйымдарға тіркеусіз немесе
жолдамасыз хабарласуға болады.
МӘлМС пакеті шеңберіндегі медициналық қызметтер Қазақстан Республикасының
барлық аумағында, аумақтық тиістілігі мен меншік нысанына тәуелсіз ұсынылады.
Сонымен бірге жалғыз шарт медициналық ұйымның медициналық сақтандыру
қорымен жасалған келісімшарты болып табылады.
34.
Егер қолданыстағы жүйе жап-
жақсы жұмыс істесе, онда
бізге міндетті сақтандырудың
қажеті неде?
Жаңа тиімді денсаулық сақтау жүйесін қалыптастыру қажеттілігінің мерзімі
бұрыннан жеткен. Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін енгізуге
итермелеген негізгі проблемалардың арасында – денсаулықты қорғауда азаматтар мен
жұмыс берушілердің ортақтастығының жоқтығы, денсаулық сақтау жүйесінің
қаржылық тұрақсыздығы және кӛрсетілетін медициналық кӛмектің жеткіліксіз тиімді
құрылымы.
Денсаулықты қорғауда азаматтар мен жұмыс берушілердің ортақтастығының
жоқтығы салдарынан денсаулық сақтауды қорғауды қамтамасыз ету жүгі тек
мемлекетте жатыр, ал азаматтар денсаулық сақтауға кәсіпкерлік қарым-қатынасты
болып кетті
Бүгінгі таңда қолданыстағы денсаулық сақтау жүйесінің бірнеше негізгі
проблемаларды шешуге жағдайы жоқ:
№
Сұрақтар
Жауаптар
14
1) Медициналық ұйымдар арасында пациенттерді тартуға бәсекелестіктің болмауы.
Қолданыстағы жүйеде мемлекет медициналық кӛмектің қолжетімділігін
қамтатмасыз ету үшін барлық медициналық ұйымдар арасында қаражатты тең
үлестіретін жалғыз қызметтерді жеткізуші ретінде келеді.
Сонымен бірге, тең үлестіру практика жүзінде мынаған әкеп соқты, бір бағдарлы
және бірдей қабылдау күші бар медициналық ұйымдар, олар кӛрсететін медициналық
кӛмектің сапасына тәуелсіз бірдей қаржыландыру кӛлемін алады. Бұл, қымбат
тұратын ауруларды емдеуді кеңейту есебінен кӛптеген медициналық ұйымдарда
барынша кӛп ақшаны «тартып алу» үрдісін тудырды, ең басты кӛрсеткіш –
кӛрсетілетін қызметтердің сапасын жоғалта отырып.
2) Тӛлемдердегі теңгермешілік және бейресми тӛлемдердің ӛсуі
Ӛкінішке орай, дәрігердің тәжірибесіне, білімі мен дағдыларына тәуелсіз барлық
бір бағдарлы мамандар, олардың бірдей жұмыс тәжірибелері жағдайында бірдей
еңбекақы тӛлемін алады.
Осыған байланысты, қазір пациенттер таңдаған кӛптеген танылған дәрігерлер жеке
құрылымдарға немесе жеке кабинеттерге кӛшіп жатыр, ол жерде олар кәсіптік
дағдыларына сәйкес ақша таба алады. Бұл ӛз ретінде халық үшін қосымша
ауыртпалық болып келеді.
3) Әлеуметтік қамқоршылдықты сақтау
Мемлекет кепілдендірген медициналық кӛмектің кӛлемі халықтың кӛбісіне
олардың денсаулығы үшін мемлекет жауап береді деген пікір тудырады. Практика
жүзінде азаматтардың денсаулығының 20%-дан артық емес пайызы медицинаға
№
Сұрақтар
Жауаптар
15
тәуелді, қалғаны – ӛмір салты мен қоршаған ортаның, генетиканың және т.б. әсері
болып табылады.
Барлық аталған проблемалардың жиынтығы қолданыстағы сыншыл аяның
қоғамдағы денсаулық сақтау жүйесінің негізі болды.
Бұл жағдай енгізіліп отырған міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі
шеңберінде қарастырылатын медициналық кӛмекті қаржыландыру және ұйымдастыру
тәсілдерін күрделі ӛзгертуді талап етеді.
35.
Медициналық сақтандыруды
енгізу бойынша қандай елдер
бізге үлгі болады және
нәтижесінде Германия немесе
Корея сияқты медицина бізде
де болады ма?
Тек елдердің тәжірибесі ғана емес, сол елдердегі әлеуметтік сақтандыру жүйесін
дамыту үрдістері де, сондай-ақ қателіктері де зерделенді.
Мысалы, Францияда бірінші жылдары жарналарды тӛлеу ауртпалығы жұмыс
берушілер мен жұмыскерлер арасында бӛлінген, барлық шығыстардың 50%-ы
экономикалық белсенді емес халыққа жүргізілетіні анықталғанда мемлекеттік
бюджеттен аударымдар кӛлемі артылды.
Германияда медициналық ұйымдарды қаржыландырылатын мыңнан астам
ауруханалық кассалар қызмет еткен. Кассалардың осындай саны, аурулардың
қатерлері болған кезде әр түрлі жарналар деңгейлері бар жүйенің қатысушылары
арасындағы қаражатты қайта бӛлуге жол бермеді.
Осыған байланысты, Германия ауруханалық кассаларды ірілендіре бастады,
нәтижесінде олардң саны, бірыңғай қорды құрудың одан арғы үрдістерімен 100-ге
дейін қысқартылды.
2014 жылдан бастан АҚШ президент Обаманың бастамасы бойынша
медициналық қызметтердің қымбат болуы себебінен барлық халық тобына
медициналық
кӛмектің
қолжетімділігі
қамтамасыз
етілмеген
жинақтаушы
медициналық сақтандыру жүйесінің орнына, Affordable Care Act, немесе халықта
Obamacare аталып кеткен заңы негізінде жалпыға қолжетімді медициналық
сақтандырудың әмбебап жүйесі енгізілді. АҚШ-тың денсаулық сақтау реформасының
Достарыңызбен бөлісу: |