1. Молекулярлық биология мен медициналық генетика нені зерттейді және тмедицинамен байланысы

Тератогенез,Гаметопатиялар,Бластопатиялар

жүктеу 99,11 Kb. бет 21/37 Дата 21.09.2023 өлшемі 99,11 Kb. #43499

Навигация по данной странице:

• Фетопатиялар

35.Тератогенез,Гаметопатиялар,Бластопатиялар. Тератогенез.Әртүрлі факторлардың әсеріне сезімтал онтогенездің кезеңдерін –қауіпті,ал зиян келтіретін факторларды тератогенді факторлар деп атайды. Адамда эмбриогенездің 3 қауіпті кезеңдерін ажыратады: а)имплантация-эмбрионның жатырдың кілегей қабатына енуі (ұрықтанғаннан кейін 6-7 тәулік): б) плацентация –плацентаның түзілуі (ұрықтанғаннан кейін 14-15 тәулік): в)туылу (30-40-шы апталар) Эмбрион дамуындағы қауіпті кезеңдердің маңызы сол,сипаты бойынша әртүрлі патогендік факторлар бірдей патологиялық өзгерістер тудыруы мүмкін,бұл олардың әсерінің уақытына байланысты болады.Бір жағынан эмбрионға дамуының әртүрлі мерзімінде әсер еткен бір типті әсерлер бірдей емес эффект береді.Мысалы ,бірдей дозалы рентген сәулелерімен жүкті егеуқұйрықты сәулелендіргенде ,жүктіліктің 10-шы күнінде ұрықта анэнцефалия ,11 тәулігінде микро-анофтальмия,14-тәулікте –аяқтарының даму аномалиялары байқалады. Теротогендік факторлардың әсері дамудың бірінші қауіпті кезеңін имплантацияның кеш өтуіне ,ұрықтың ерте өліміне алып келеді.Екінші қауіпті кезеңдегі зиянды әсерлер туа біткен кемтарлыққа әкеледі. Даму сатыларына тәуелді пренатальды онтогенездегі бакрлық ақаулықтарын гаметопатиялар,бластопатиялар,эммбриопатиялар және фетопатияларға бөлуге болады. Эмбропатия-ұрықтың жатыр қабырғасына бекітілгеннен (15 тәулік) плацентаның түзілуіне(75 тәулік) дейінгі уақыт аралығында ұрықтың зақымдалуы.Плацентацияның бұзылуы шетінеуге алып келеді,эмбрионныңдамуы тежеледі,оның тіршілікке қабілеті төмендейді.Эмбриопатиялар өте жиі байқалады.Эмбриопатияларға тән:фенотипінде толық көріне бермеуі және генотиптің фенотипке жиі сәйкес келмеуі.Мысалы ,қандай да бір хромасомалық синдромы бар сәбиді морфологиялық зерттеу жүргізгенде ТБА саны 20-ға жететін немесе одан да асатыны анықталды.Нақты сол хромасомалық синдром эмбрионда анықталса,онда 2-3 ақаулық қана байқалады. Фетопатиялар –нәрестенің жатырішілік дамуының 76 күнінен немесе 12-ші аптасынан бастап туылуына дейінгі аурулардың (алкогольдық фетопатия,,диабеттік фетопатия, және т.б) жалпы атауы.Егер осы кезде егер мүшелердің дамып жетілуі аяқталмаса шын ақаулықтар қалыптасуы мүмкін. Ол мүшелерге жататындар:ми,жұлын,өкпе,тістер,,жыныс мүшелері.Фетапатиялар гипоплазия ,дисплазия,микроцефалия,гидроцефалия түрінде көрініс береді .Сонымен қатар эмбриональдық құрылымдардың кері даму процесінің тежелуі нәтижесінде дер кезінде жабылмауы,бітелмеуі нәтижесінде ерекше ақаулықтар қалыптасады,мысалы:урахус-несепағардың бітіспеуі,ішек жыланкөзі,ашық артериальды өзек,ашық сопақ тесік т.б.Осы кезеңдегі дамыған ақаулықтар мүшелердің алғашқы орналасу орнын сақталуымен немесе эмбриональдық саңылаулары ( ерін,таңдай,омыртқа жотасыойысы) бітіспеуімен көрінеді. жүктеу 99,11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз