1. Философияның анықтамалары мен түрлері және бағыттарының санқырлылығы



жүктеу 60,5 Kb.
бет7/14
Дата04.01.2022
өлшемі60,5 Kb.
#36189
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14
1 лекция (2)

Көне Қытай философиясы.Қытайда философия әлемнің дәстүрлі-мифологиялық әлем бейнесін теріске шығармай, табиғи, тұрмыстық тілді пайдалануды жалғастыра отырыпдамыды және пайда болды. Дәстүрлі қытай сенімі, аңызы және салтының бірыңғай топтамасына философияның органикалық қосылуы болды.Қытайда философия б.э. дейінгі VIII-VII ғ. жазылған «У-цзинь»-ге жазылған, бітпейтін комментарийден басталды.

Қытайлық дүниетаным мен мәдениеттің қалыптасуы үшін үш мектептің бәсекелестігінің үлкен мән болды: даосизм, конфуцийшілдік және легизм. Қытай философиясының тарихы, тіл құрылымы, түсінігі, негізгі категориялар тарихы неғұрлымсай.Мысалы, қытай философиясының басты түсініктері «Дао» (жол), «Дэ» (игілік, мәдениет), «Инь», (әйел), «Ян» (ер), «Ци» (эфир немесе бес алғашқы элемент), «Цзинь» (канон, қасиетті мәтін), «Жэнь» (адамгершілік, мейірімділік), «Ли» (әдеп, салт, мінез-құлық ережесі), «Фа» (заң), «И» (борыш), «Чжи» (ақыл, сана), «Сяо» (үлкенге құрмет) және т.б.Оларды барлық философиялық мектептер пайдаланады. Бір жағынан осы бейне - түсініктердің қандай да бір алғашқы, дәстүрлі мәнді сақтауды тұспалдайды, екінші жағынан, философиялық шығармашылық еркіндігінің өте үлкен деңгейін білдіреді.



Даосизм (VI—V ғғ. б.д.д.). Бұл ілімнің негізін қалаушы аты аңызға айналған, б.д.д. VI ғ. өмір сүрген Лао-цзы болып табылады. Лао-цзы ұзақ уақыт бойы мемлекеттік қызметте, Чжоу династиясының мұрағатын сақтаушы болды. 1973ж. Археологиялық қазба жұмыстары кезінде Мавандуедегі зираттан Лао-цзы жазған«Даоцзин» және «Дэцзин атты қол жазбасы жасырылған. Осы екі трактат «Дао-дэ цзинь» деген атаумен белгілі. Шығарма 81 тараудан, 5000 иероглифтан тұрады. Синологтердің айтуынша,трактат Лао-цзы өлгеннен соң 200 жылдан кейін оның ізбасарлары жазған деп болжайды.


жүктеу 60,5 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау