Саяси өмірдегі өзгерістер. Республикалық басшылықта ширек ғасыр болған
Д.А.Қонаевтың (1961-1985 жж.) биліктен кетуі. Оның орнына Г.В.Колбиннің (1986-1990 жж.)
келуі. Желтоқсан оқиғалары. 1986 жылы Алматыдағы оқиға кезінде жастардың демократия
принциптері үшін бас көтеруі. КОКП ОК-нің «Қазақстан Республиканың партия ұйымының
еңбекшілерге интернационалдық және патриоттық тәрбие беру жөніндегі жұмысы туралы»
қаулысында 1986 ж. Алматыдағы желтоқсан оқиғасының «ұлтшылдық» деп бағалануы. 1991 ж.
12 желтоқсан Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстандағы 1986 жылғы
желтоқсанның 17-18-індегі оқиғаларға қатысқаны үшін қылмыстық, әкімшілік және тәртіптік
жауаптылыққа тартылған адамдарды ақтау туралы» Жарлығы. Желтоқсан оқиғасына
қатысушылардың құрған «Желтоқсан»партиясы.
1989 жылғы «Жаңа өзен оқиғасы». Бейресми қоғамдық қозғалыстардың өмірге келуі.
«Әділет» тарихи-ағартушылық қоғамы. Ұлт-азаттық сананың өсуі. 1988 ж. Алаш қозғалысы
қайраткерлерінің А.Байтұрсынов, М.Дулатов, М.Жұмабаев, Ш.Құдайбердиев т.б. ресми
ақталуы. 1989 ж. ақпан «Невада-Семей» қозғалысының бастамасы. 1989 ж. 22 қыркүйек Қазақ
КСР-інде қабылданған «Тілдер туралы Заң». ХХ ғасырдың 80-жылдарында М.Шаханов
басқарған Балқаш пен Арал мәселелері бойынша құрылған комитет қызметі. 1991 ж. 28 тамыз
Семей ядролық полигонының жабылуы. 1964-1989 жылдар аралығында 343 жерастылық
жарылыс болған полигон. Кеңес Одағының Ауғаныстаннан әскерін әкетуі.
Қазақстан Коммунистік партиясының өз қызметін тоқтатуы. КСРО-ның өмір сүруінің
толықтай аяқталуы. 1990 ж. сәуір Республикада Президенттік қызмет орнын құру. 1990 ж. 25
қазанда Қазақ КСР-ның Мемлекеттік Егемендігі туралы декларацияның жариялануы.
ТӘУЕЛСІЗ ҚАЗАҚСТАН
5.1. Қазақстан тәуелсіздігінің жариялануы.
Қазақстан тәуелсіздік жолында. Әкімшіл-әміршіл басқару жүйесінің дағдарысы.
Орталықтың ұлт саясатына наразылықтың күшеюі. Вильнюс, Рига, Баку, Тбилиси оқиғалары.
Жаңа Одақтық шартқа даярлық. 1991 жылғы тамыздағы бүлік. Төтенше жағдай жөніндегі
мемлекеттік комитет. Кеңестер одағының ыдырауы. Беловежье кездесуі. Тәуелсіз Мемлекеттер
Достығының құрылуы және оған енбеген мемлекеттер. 1991 жылы 1 желтоқсанда Қазақстан
Республикасының тұңғыш Президентін және вице-президентті сайлау. Н.Назарбаев – Қазақстан
Республикасының тұңғыш Президенті. Н.Назарбаевтың 1984-1990 жылдары аралығында
атқарған қызметі. 1991 ж. 8 желтоқсанда Минскіде (РКФСР, Беларуссия, Украина) КСРО-ның
өмір сүруі туралы ресми құжаттың тұжырымдалуы. Орта Азия мен Қазақстан республикалары
лидерлерінің Ашхабадта кездесуі. Кеңестен кейінгі тәуелсіз мемлекеттер басшыларының
Алматыда кездесіп, «ТМД-ны құру туралы» хаттамаға қол қоюы. Қазақстан Республикасының
Тәуелсіздігін мойындаған мемлекеттер. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев
«Семей полигонын жабу жөніндегі» Жарлыққа қол қоюы. Қазақстан Республикасы
Президентінің «1986 ж. 17-18 желтоқсанда Қазақстандағы оқиғаға қатысқаны үшін жауапқа
тартылған азаматтарды ақтау жөніндегі» Жарлығы шықты. Қазақстан Республикасының
Қорғаныс министрлігінің құрылуы және алғашқы министрі. 1992 жылы шыққан Қазақстан
Республикасы Президентінің «Қазақстан Республикасының Қарулы күштерін құру туралы»
Жарлығы.
Қазақстан Республикасының саяси және әлеуметтік-мәдени дамуы. 1991 жылы 10
желтоқсан Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының атауы Қазақстан Республикасы
болып өзгертілуі. Республика парламентінің 1991 жылғы 16 желтоқсанда қабылдаған «Қазақстан
Республикасының Мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» заңы. 1992 ж. Қазақстан Республикасының
Мемлекеттік Туы мен Елтаңбасы және Әнұранының бекітілуі. Қазақстан Республикасы
Мемлекеттік Туының авторы. Қазақстан Республикасы Елтаңбасының авторлары.
Қазақстан Республикасының қуатты әрі тиімді әскерін, әскери-әуе және соғыс-теңіз
күштерін құруға бағытталған шаралар. Т.Әубәкіров тұңғыш қазақ ғарышкері. Қазақстан
Республикасының Ұлттық рәміздері – ту, елтаңба, әнұран туралы Заң қабылданды. Бірінші
дүниежүзі қазақтары құрылтайының шақырылуы (1992 ж. Түркістан қ.). Тәуелсіз Қазақстанның
тұңғыш Конституциясы (1993 ж.). Қазақстан халықтары Ассамблеясының құрылуы (1995 ж.).
Бүкілхалықтық референдум, ҚР Конституциясын қабылдау (1995 ж.). Қазақстан
Республикасының Конституциясына сәйкес мемлекеттік биліктің бірден-бір қайнар көзі.
Қазақстан Республикасының 1995 ж. Конституциясы бойынша қазақ және орыс тілдерінің
статусы. Қазақстан Республикасы Президентінің заңдық күші бар «Қазақстанның мемлекеттік
наградалары туралы» Жарлығы (1995 ж. 12 желтоқсан). Президенттің Қазақстан халқына
тұңғыш жолдауы. 1989-1991 жж. Қазақстандағы ең қуатты қоғамдық ұйым. 1986 жылғы
Желтоқсан оқиғасы үшін айыпталғандардың «Желтоқсан» партиясын құрылды. «Отан», «Асар»
«Қазақстан социалистік партиясы», «Қазақстан патриоттары партияларының» қызметі.
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетіне Орхон-Енисей жазуларының көшірмесі
әкелінді.
«Қазақстан-2030. Барлық Қазақстандықтардың гүлденуі, қауіпсіздігі, әл-ауқатының
жақсаруы» ұзақ мерзімге арналған маңызды мақсатты бағыттары (1997 ж.). ҚР-ның "Қазақстан-
2030" стратегиясы бойынша ұзақ мерзімді даму басымдықтарының бірі. Қазақстан
Республикасы Президентінің «Қазақстан-2030» Стратегиялық бағдарламасына байланысты,
Қазақстан Еуразия кіндігі бола отырып, үш аймақты байланыстыруы. ҚР Президентінің
«Қазақстан-2030» Жолдауына байланысты елімізде дамыған қоғамды құру бағытында
Қазақстан ұстанатын модель. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтің
Қазақстанда «Әлемдік және дәстүрлі-ұлтық діндер басшыларының съезін» өткізу бастамасы
(2003 ж.). ҚР «Тілдер туралы» Заңы (1997 ж.). Астананы Алматыдан Ақмолаға көшіру (1997 ж.
10 желтоқсандағы халыққа арналған Үндеу). Қазақстан Республикасының Президентінің
Жарлығымен Ақмола қаласының Астана деп аталуы. Қазақстан Республикасының жаңа
астанасы Астана қаласының салтанатты түрде рәсімделуі (презентация). Екінші Дүниежүзі
қазақтарының құрылтайы. 1999 жылдың ҚР Президентінің жарлығымен аталуы.
Мемлекеттік билікті үш тармаққа бөлу. ҚР Негізгі Заңға сәйкес жергілікті өкілетті орган.
Қазақстан Республикасында атқарушы билікті атқарушы орган. Қазақстан Республикасының
жоғарғы заң шығарушы органы. 1995 жылы 1 наурызда Қазақстан Республикасының
Президенті Жарлығына сәйкес мемлекет басшысы жанындағы кеңесу органы ретінді Қазақстан
Халықтары Ассамблеясы құрылды.
1998 жылы «Әлем артисі» атағына ие болған Қазақ музыка академиясының ректоры.
Қазақстан Республикасы Президентінің жыл сайынғы Қазақстан халқына
Жолдауларының негізгі мақсаты. ҚР Президентінің "Қазақстан халқының әл-ауқатын
арттыру - мемлекеттік саясаттың басты мақсаты" атты Қазақстан халқына Жолдауына сәйкес
"30 корпоративтік басшы" бағдарламасын іске асыруға мүмкіндік беретін бағыт. ҚР Президенті
