1 банктік маркетингтің теориялық аспектілері


Қазіргі кезеңдегі несиелік нарықтың дамуын талдау



жүктеу 1,31 Mb.
бет3/6
Дата21.12.2017
өлшемі1,31 Mb.
#5083
1   2   3   4   5   6
2.2 Қазіргі кезеңдегі несиелік нарықтың дамуын талдау.
Қазақстан Республикасындағы несие түрлері. Қазақстан Республикасы соңғы 3 жыда экономикасын алға жылжыта білді. Экономикадағы басты мақсат көптеген әлеуметтік мәселелердің шешімі болып табылатын ЖІӨ - ді өсіру. Экономикалық өсу экономикадағы сапалы өзгерістермен бекіте тусуі керек. Ең алдымен ескірген негізгі қорларды жаңа технологиялы құралмен қамтамасыз ету шарт. Лизинг барлық әлемде кәсіпкерлікті қолдау жаңа технологияларды өндіру, негізгі құралдарды жаңарту мен көбейту, әлеуметтік қысымды азайту, қосымша жұмыс орындарын табу, инвистицияларды тартудағы ең маңызды механизм болып табылады. Лизинг құралды сатып алу үшін бастапқы капиталы мен қосымша кепілдеме болуын талап етпейді, лизинг иеленетін зат бір мезетте кепілдемеде бола алады.

Лизингтің Қазақстанда құрылу процесін шартты түрде 3 кезеңге бөлуге болады. Бірінші кезең – кәсіпкерлік пен жеке меншіктің құрылымдалу кезеңі. Екінші кезең – лизингті салалар бойынша қолдану. Үшінші кезеңде Республика Парламенті қабылдаған Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі, «Бюджетке енетін салықтар мен өзге де міндетті төлемдер туралы» 2001 жылы және т.б. нормативті құқықтық актілері дүниеге келді.

Жоғарыда аталған және өзге де құжаттар күшәне енгеннен кейін лизинг дамуға бағыт алды. Қазір Республикада бірнеше мемлекеттік лизингтік компаниялар, 10 тарта жеке лизингтік компаниялар жұмыс істесе, алдағы уақытта лизинг нарығына тағы жаңа компаниялар қосылуы мүмкін. ТМД лизинг конфедерациясының құрылтайшысы және әріптесіне айналған «Қазақстан Лизинг Ассациясы» өз алдына жұмыс істеуде.

Тәжербиеде көрсеткендей лизинг ел экономикасын дамытушы қаржы құралына айналды, өйткені жалға алу, сатып алу – сату және несие алдында біраз артықшылықтарға ие. Кей бағалаулар бойынша Республикадағы лизинг портфелі 250 млн құрайды.

Лизингте 50 – ден астам түрі бар, сөйтседе республика тек қаржы бет бұрып отыр. Осыған байланысты өзіне лизингтерді дамытуға мүмкіндік жоқ. Оның үстіне Қазақстан Әкімшілік Комитетінде лизингкке тек қаржы лизингінің анықтамасын беретіндіктен, өзге түрлерді қолдану аясы шектеледі.

Екінші сәйкессіздік барлық әлемде жаңа технологияларды ендіру үшін қолданатын лизинг затын жедел амартизациялау процесін келісім шарт мерзімінде үлгере алмау. Кіші кәсіпкерлікпен айналысатын субъект кеңсені лизингкке ала алмайды, өйткені Салық Кодексіндегі амартизациялық коэффицент оны 11 жылдан кейін ғана сатып алуға рұқсат етеді, ал қаржы лизингінің келісім шартына арналған амартизация мерзімін заттың 80 % қызметін талап етеді. Қазіргі пайыздік ставкалар(жылдық 20-25 %) кәсіпкер оны жалға алу үшін сатып алғаннан 3 – 4 есе көп ақша төлейді. Тек ауыл шаруашылығы техникасының амартизациясы небары 3 жыл мерзімге арналған. Құрылыс сақталымдары жүйесі мен елдегі тұрғын – үй мәселесін кешенді шешуге мүмкіндік беретін тиімді механизм – тұрғындарды ұзақ мерзімді ипотекалық несиелеу болып табылады./21,б.2-5/

Қазақстан Республикасының ипотекалық несиелеу бағдарламасы 2001 жылдан жұмыс істей бастады. Бұған Қазақстан Республикасының Үкіметінің «Қазақстан Республикасы тұрғын үй құрылысын ұзақ мерзімді несиелеу мен ипотекалық несиелеу жүйесін дамыту» концепциясы түрткі болды. 2000 жылдың соңында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі 20.12.2000 ж. № 469 қаулысына сәйкес «Қазақстан ипотекалық компаниясы» АҚ құрылды. Осы кезеңде екінші деңгейлі банктер тұрғын – үй алуды несиелеудің өзіндік бағдарламаларын жасап, әрекетке ендіре бастады. Қазақстанның ипртекалық несиелеу жүйесі классикалық жолмен дамып келе жатқанын айта кету керек: Fannie Mac және Freddie Mac (АҚШ), Cagamas Berghad (Малайзия) үрдісі мен «Қазақстан ипотекалық компаниясы» құрылды. Неміс құрылыс сақталымы үлгісі бойынша (Bausparkasse) «Тұрғын – үй құрылыс жинақ банк» АҚ құрылды. Жинақтары аз потенциалды клиенттерді көбейту мақсатымен «Ипотекалық несиелерге кепілдеме берудің Қазақстандық қоры» құрылды. Аталған компаниялар әрекеттері несиелеу мерзімінің ұлғаюы марапаттау ставкаларының төмендеуі, несие көлемдерінің өсіп, бастапқы төлемнің азаюына септігін тигізіп тұрғындар үшін ипотекалық несие алуды жеңілдетіп берді. Елімізде бар ипотекалық жүйені одан әрі дамыта түсуі үшін американ жүйесі типіне сәйкес. Меншіктің кепілдемелік титулдарын енгізіп, ипотекалық брокерлер институтын бекіту керек, мемлекеттік субъсидиялар, несиелерге салық салудың жеңілдіктер жолымен ипотекалық несиелеуге қолдау көрсету бағдарламасын орындау керек. Осындай бағыттың бірі ретінде екінші деңгейлі банктердің «Қақастан ипотекалық компаниясы» АҚ – мен бірлесе отырып жасалған жұмысын айта аламыз. 2006 жылдың ипотекалық несиелеу нарығында белсенділік байқалды. Ипотеканың өсуі халықтың төлем қабілетінің жоғарлап, банктердің сыйақы ставкаларының төмендеуі, жаңа және екінші реттік тұрғын жай ұсынысы көлемдерінің әртүрлілігімен шартталады. Нарықтың өзгеде қатысушылары секілді, 2006 жылы «Қазақстан Халық Банкі» АҚ үшін де жемісті болды – ссудалық портфель көлемі өткен жылғымен салыстырғанда 2,5 - ке өсті. Банк «Қақастан ипотекалық компаниясы» АҚ – мен белсене отырып, төмендетілген ставка бойынша арнайы тұрғын үй бағдарламасын жүзеге асыруда бастап кетті.

Сөйтіп ипотекалық несиелеу аса қарқыды дамып келеді. Қазіргі уақытта барлық банктер аталған несиелеуді негізге алып, тұтынушылар санын көбейту мақсатында төмендетілген ставкалар мен әртүрлі жаңа бағдарламалар ұсынуда. 2005-2006 жылдары есеп бойынша банктер ипотекалық несиелеу банкін ұлғайта түсуде.

Несиелеудің өзге түрлері секілді ипотекалық несиелеудің де өзіндік тәуекелділігі бар. Олар: несиелік тәуекел, икемділік тәуекел мен баға тәуекелі.

Қазіргі кезеңдегі несиелік нарықтың дамуын талдау. Қазақстанның несиелік нарығының 2004 – 2005 ж.ж даму алдыңғы жылдармен салыстырғанда тым өзге. Бұл өзгерістердің басты себебі АҚШ долларына қатысты теңге девольвациясы болып отыр.

2005 жылдың алғашқы жарты жылында несиелік нарық көрсеткіштеріде жылдам өсе бастады. Банктік несиелер бойынша экономикаға негізгі қарыз көлемі 28 % ұлғайып 1901,9 млрд теңгені құрады. Несиелер өсмі 400 млрд теңгеден асты, ал несиелердің депозиттерге қатысты 131,7 % өсті. Банк несиелерінің мұндай өсуіне отандық қаржы нарығындағы ликвидті құралдар тапшылығы мен кіріс төмендігі болса керек. Жалпылай, жарты жыл ішінде мұнда теңгелік несиелер өсімі байқалып, олар портфель жарымнан асып 50,4 % құрады. Бұған шетел ваютасындағы несиелер үлесінің жоғарылығымен бірге, банк иелерінің жақын арада валюта нарығында болатын өзгерістерден үміттену де себебі болса керек. 2005 жылдың маусымында несие нарығында да доллар өсмі байқалды, олай болса ол бұл нарықтың да долларизациясының алып келуі мүмкін./22,б.40-48/

2004 жылы несие нарығында қысқа мерзімділермен салыстырғанда ұзақ мерзімді несиелер қолданысы жоғарылап, олардың үлесі 66,3 % жетті. Жеке тұлғаларға несие беру тенденциясы да сақталды.

Банктердің несиелік портфеліндегі мұндай несиелер үлесі жарты жылда 20,5 % - дан 23,2 % - ға ұлғайып, 441 млрд теңгеден асты.

2005 жылдың маусымында осы жылдың мамырымен салыстырғанда банктік несиелер бойынша пайыздық ставкалардың төмендуі байқалды. Мысалы несиелер бойынша ұлттық валютада сыйақы орташа мөлшері банктік емес заңды тұлғалар үшін 14,0 % - дан 13,1 % - ға төмендесе, жеке тұлғалар үшін – 20 % дан 19,6 % - ға төмен түсті. Сөйтседе бұл несиелер бойынша пайыздық ставкалар төмен түсті деген сөз емес. Ставкалар динамикасына сыртқы қарыздың қымбаттауы, баға сферасындағы жағдай шиеленісінін тұтынушы нарығындағы бағалардың күрт өсуімен байланысы да әсер етеді.

Теңгеге қатысты доллар өсімі қаржы және ақша нарықтарындағы жағдай өзгерісіне әкелді. Ұлттық Банк теңгені одан әрі төмендетпеуге тырысып бағуда, доллардың қуаттанғаны үкімет билігі жоспарларына сәйкес келмейді. Қалай болса да, теңге девольвациясы елге пайдадан зиян шектірері сөзсіз. Доллар өсімінің оңды жағы бұдан бұрын инфляция өсміне апарып соқтырған ақша ұсынысының төмендеуінде болып отыр. Сонымен қатар бұл процес импорттың қымбаттауына әкелді, ол өз кезегінде баға өсіміне әсер етеді.

Теңгені тұрақтандыру жолында Ұлттық Банк валюталық қорын бір қатар бөлігін жоғалтты. Доллардың күшейуі, жоғарыда айтылып өткен экономика долларизациясына әкеліп соқтыруы мүмкін. Теңге имиджінің өз алдына бір мәселе болмақ. Бұған дейінгі 2 жыл теңге атағымен ғана емес әрекетімен де ұлттық валюта атанатынына сенім берді./20/

Несиелік нарық 2004 жылы қаржы нарығының ең жедел дамушы сегментінің бірі болды.Экономикадағы банк несиелерінің көлемі 57,7 %, 1 484,0 млрд теңге өсті. Банк несиелерінің ЖІӨ - ге қатынасы 2003 жылмен салыстырғанда 2004 жылы 21,2 % - нан 26,8 % өсті.

Теңгенің долларға қатысында өсуівалюталар түрі бойынша банк несиелері құрылымының өзгерісіне алып келді. 2004 жылы Ұлттық валютадағы несиелер 64,0 %, 714,0 млрд өсті, шетел валютасында – 44,9 %, 769,9 млрд теңгеге өсті. Теңгелік несиелер үлесі 44,5 %, 48,1 % өсті.

2004 жылда мерзімдік несиелер бағытында да бір қатар оң өзгерістер болды, онда қысқа мерзімді несиелерге қарағанда ұзақ мерзімді несиелер көбірек орын алды. Ұзақ мерзімді несиелер – 60,3 %, 975,4 млрд теңгеге, қысқа мерзімді несиелер – 37,5 %, 508,6 млрд теңгеге өсті. Ұзақ мерзімді несиелер үлесі 62,2 % - нан 65,7 % - ға өсті. Қосымша Ж.

Несиелік қызметтер нарығында займшиктер корпаративті клиенттер болғаныны қарамастан, жалпы алғанда, 2004 жылы өндірістерге берілген несие 87,5 % - нан 79,5 % - ға төмендесе, жеке тұлғаларға берілген несиелер 12,5 % - нан, 20,5 % - ға дейін өскен. Қосымша Ж. Бұл негізінен ипотекалық және тұтынушылық несиелеу қызметтеріне байланысты. 2004 жылы ипотекалық және тұтыну несиелері сәйкесінше 3,4 және 2,3 есе яғни 99,4 млрд және 144,4 млрд теңгеге өскен. (7 кесте)

2004 жыл аяғында банктердің кіші кәсіп керлікке берген несие көлемін 47,0 % - ға яғни 288,4 млрд теңгеге жетіп, несиелердің жалпы көлемінің 19,4 % құраған./20/

Несиелер бойынша ставкалар біртіндеп төмендей бастады. 2004 жылдың желтоқсанында алдыңғы жылмен салыстырғанда несиелер бойынша сыйақы орташа өлшемді ставкасы Ұлттық валютада жеке тұлғалар үшін - 20,3 % - дан 19,5 % - ға, заңды тұлғалар үшін – 14,9 % - дан 13,7 % - ға төмендеді. Қосымша К.


Кесте 7 2004 жылы екінші деңгейлі банктердің несиелері.





Экономикаға несиелер, период соңына, млн.тенге




Барлы

ғы


Соның ішінде валюта түріне байланысты

Соның ішінде мерзіміне байланысты

Соның ішінде субъект бойынша







Ұлттық валюта

дағы


Шетел валюата

дағы


Қызқа мерзімді

Орташа-және ұзақ мерзімді

Заңды тұлғалар

Жеке тұлға

лар


01.04

974621

451501

523120

363187

611433

850629

123992

02.04

1013192

460461

552731

372473

640719

881034

132158

03.04

1036637

484575

552062

367333

669303

896188

140449

04.04

1094665

508073

586592

386730

707936

939261

155404

05.04

1156583

540525

616058

406656

749927

988463

168120

06.04

1183533

546217

637316

407885

775648

996967

186566

07.04

1233136

570544

662592

416465

816571

1023882

209254

08.04

1286553

594481

692072

426621

859932

1055343

231210

09.04

1328852

601356

727496

454084

874768

1078464

250388

10.04

1372888

620178

752710

473311

899577

1108234

264654

11.04

1428072

648927

779145

499515

928558

1147646

280426

12.04

1484010

714071

769939

508596

975414

1179969

304041

Макро экономикалық шарттардың жақсаруы мен банктердің ресурстік базаларының өсуіне қарай 2005 жылы несиелік нарық қаржы нарығының ең жақсы дамығын сегменттерінің бірі болып қалды. Банк несиелерінің көлемі 74,7 %, 2592,1 млрд теңге болды. Несиелер көрсеткіштерінің ЖІӨ - ге қатынасы 2004 жылмен салыстырғанда, 2005 жылы лезде өсіп 26,8 % - дан 34,8 % - ға жетті.

Ұлттық валютадағы несиелер шетел валютадағы несиелерге қарағанда алға шықты. 2005 жылы ұлттық валютадағы несиелер 75,9 %, 1255,8 млрд теңгеге, шетел валютасындағы несиелер – 73,5 %, 1336,3 млрд теңгеге өсті нестижиесінде теңгелік несиелер көлемі 48,1 % - дан 48,5 % - ға өсті. (8кесте)

2005 жылы мерзімдік несиелер жүйесінде де бір қатар өзгерістер болды осы жылы ұзақмерзімді несиелер саны қысқа мерзімді несиелерге қарағанда жоғарылады. Ұзақ мерзімді несиелер – 76,6 %, 1722,9 млрд теңгеге, қысқа мерзімді несиелер – 70,9 % - ға яғни 869,1 млрд теңгеге ұлғайды. Ұзақ мерзімді несиелер үлесі 65, 7 % - дан 66,5 % - ға өсті. Қосымша Л.

Ұзақ мерзімді несиелер нарығындағы негізгі займшиктер коорпаративті клиенттер болғанына қарамастан, жалпы алғанда 2005 жылы өндірістерге берілген несие 79,5 % - дан 74,2 % - ға дейін төмендеді, ал жеке тұлғалардың берілетін несие 20,5 % - дан 25,8 % - ға дейін өсті. Қосымша Л. Бұл негізінен ипотекалық және тұтынушылық несиелену қызметтеріне байланысты. 2005 жылы аталған несиелер 2,2 есе өскен, сәйкесінше 220,5 млрд және 320,5 млрд теңгені құраған. Қосымша М.
Кесте 8 2005 жылы екінші деңгейлі банктердің несиелері.





Экономикаға несиелер, период соңына, млн.тенге




Барлы

ғы


Соның ішінде валюта түріне байланысты

Соның ішінде мерзіміне байланысты

Соның ішінде субъект бойынша







Ұлттық валюта

дағы


Шетел валюата

дағы


Қызқа мерзімді

Орташа-және ұзақ мерзімді

Заңды тұлғалар

Жеке тұлға-

лар


01.05

1502418

709095

793322

515440

986977

1192508

309910

02.05

1551692

745230

806461

526165

1025526

1227034

324658

03.05

1623357

790026

833331

537555

1085802

1272230

351127

04.05

1716087

860615

855472

574675

1141412

1338531

377556

05.05

1781526

905195

876331

594941

1186585

1376270

405256

06.05

1901945

958397

943548

640216

1261729

1460259

441686

07.05

1974666

1000197

974469

645031

1329635

1497926

476740

08.05

2036975

1038163

998812

654479

1382496

1524482

512494

09.05

2118482

1079507

1038975

673204

1145277

1574462

544019

10.05

2215472

1120815

1094657

700412

1515061

1637350

578122

11.05

2326156

1178301

1147855

727344

1598812

1703963

622193

12.05

2592090

1255882

1336208

869136

1722953

1923271

668819

Банктердің несиелер бойынша экономика қарызы 2006 жылдың 12 айы ішінде 82,7 % ұлғайып, 4735,7 млрд теңгені құрады.

Ұлттық валютадағы несиелер осы жыл ішінде 95,9 % ұлғайып 2460 млрд теңгені құраса, шетел валютада несиелер 70,3 %, 2275,6 млрд теңгеге ұлғайды. Нетижиесінде 2005 жылдың желтоқсанымен салыстырғанда теңгелік несиелер 48,5 % - дан 51,9 % - ға өсті. Қосымша Н.

Ұзақ мерзімді несиелер өсімін байқауда. Қаңтар – желтоқсан айларында ұзақ мерзімді несиелер 2 есе өсіп 3448,9 млрд теңгені құраса қысқа мерзімді несиелер 48,1 % - ға өсіп, 1286,8 млрд теңгеге жетті. Нәтижиесінде ұзақ мерзімді несиелер үлесі 66,5 % - дан 72,8 % - ға жетті. (9 кесте.)

Банктің кіші кәсіпкерлік субъектілеріне берілген несиелері 2006 жылдың қаңтар – желтоқсанында 83,3 %, 861,7 млрд теңгеге ұлғайды. Қосымша Н.

Салалық жіктеме болу үшін сауда 23,3 % құрылыс 13,9 %, өнеркәсіп 11,1 % және ауыл шаруашылығы 4,4 белсенді несиенеленеді. Қосымша П.

Несиелер бойынша сыйақылардың ұлттық валюта бойынша орта өлшемді ставкасы банктік емес заңды тұлғалар ұшін 2005 жылы 13,0 % - дан 2006 жылдың желтоқсанында 12,2 % пайызға төмендесе жеке тұлғалар үшін 19,7%- дан 18,0 % - ға төмендеді./23/
Кесте 9 2006 жылы екінші деңгейлі банктердің несиелері.





Экономикаға несиелер, период соңына, млн.тенге




Барлы

ғы


Соның ішінде валюта түріне байланысты

Соның ішінде мерзіміне байланысты

Соның ішінде субъект бойынша







Ұлттық валюта

Дағы


Шетел валюата

дағы


Қызқа мерзімді

Орташа-және ұзақ мерзімді

Заңды тұлғалар

Жеке тұлға

лар


12.05

2592090

1255882

1336208

869136

1722953

1923271

668819

01.06

2588744

1268119

1320625

839501

1749243

1911800

676943

02.06

2665268

1328568

1336699

826950

1838318

1963731

701536

03.06

2733194

1370983

1362212

811508

1921686

1980030

753164

04.06

2854212

1450330

1403882

850607

2003605

2055626

798586

05.06

2982403

1516763

1465640

848913

2133491

2119143

863261

06.06

3116183

1608148

1508036

875220

2240963

2180728

935455

07.06

3309844

1714790

1595054

907119

2402725

2293290

1016553

08.06

3583764

1801639

1782125

945524

2638239

2444939

1138825

09.06

3825453

1933132

1892321

1007011

2818442

2582033

1243421

10.06

4125033

2090294

2034739

1104337

3020696

2781401

1343632

11.06

4361197

2225441

2135756

1115114

3246082

2932486

1428711

12.06

4735656

2460024

2275632

1286770

3448886

3195750

1539906

Банктердің несиелер бойынша экономикаға қарызы 2006 жылдың желтоқсанымен салыстырғанда 2007 жылдың қаңтарымен 1,4 % ұлғайып 4803,6 млрд теңгені құрады.

Ұлттық валютадағы несиелер 1 ай ішінде 0,9 % - ға ұлғайып, 2483,2 млрд теңге болса, шетел валютасындағы несиелер 2 % болып, 2320,5 млрд теңгені құрады. Нәтижиесінде 2006 жылдың желтоқсанымен салыстырғанда теңгелік несиелер үлес салмағы 51,9 % - дан 51,7 % төмендеді.

Ұзақ мерзімді несиелер 3 %, 3552,3 млрд теңгеге ұлғайса, қысқа мерзімді несиелер 2,8 % төмендеп 1251,3 млрд теңгені құрады. Ұзақ мерзімді несиелер үлес салмағы 72,8 % - дан 74,0 % - ға ұлғайды.

Заңды тұлғаларға берілетін несие, 0,3 % - ға өсіп, 3205,2 млрд теңгені құраса, жеке тұлғаларға берілетін несиелер 3,8 %, 1598,5 млрд теңгені құрады. Нетижиесінде заңды тұлғаларды несиелендірудің үлес салмағы 32,5 % - нан 33,3 % құрады (10 кесте).

Банктердің кіші кәсіпкерлікті несиелендіруі қаңтарда – желтоқсанмен салыстырғанда 2,4 % - ға ұлғайып, 882,5 млрд теңгені құрады.

Салалық жіктеме бойынша сауда 23,6 %, құрылыс 13,6 %, өндіріс 10,7 %, ауылшаруашылығы 4,4 % белсенді несиеленді.

2006 жылдың желтоқсанымен салыстырғанда 2007 жылдың қаңтарында несиелер бойынша сыйақылардың ұлттық валюта бойынша ортақ өлшемді ставкасы, жеке тұлғалар үшін 18,0 % - дан 18,7 % - ға дейін өссе, заңды тұлғалар үшін 12,2 % - дан 12,9 % - ға көтерілді./23/


Кесте 10 2007 жылы екінші деңгейлі банктердің несиелері.





Экономикаға несиелер, период соңына, млн.тенге




Барлы

ғы


Соның ішінде валюта түріне байланысты

Соның ішінде мерзіміне байланысты

Соның ішінде субъект бойынша







Ұлттық валюта

дағы


Шетел валюата

дағы


Қызқа мерзімді

Орташа-және ұзақ мерзімді

Заңды тұлғалар

Жеке тұлға-

лар


12.06

4735656

2460024

2275632

1286770

3448886

3195750

1539906

01.07

4803649

2483191

2320458

1251330

3552319

3205192

1598457

02.07

5027059

2587853

2439206

1259215

3767843

3358537

1668522

03.07

5272399

2749335

2523064

1248717

4023682

3481763

1790636

04.07

5595243

2935636

2659607

1264802

4330441

3685789

1909454

Несиелер нарығын қортындылайтын болсақ. Соңғы үш жылда халықтың несиелерді банктерден алуға құмарлығының негізгі себептері банктерге деген сенімділіктің артуы, клиентерге жағымды несиелік шарттардың болуы, себеп болуда. Жалпы несие нарығында халық несие алуға жағымды тенденциялар бойқалып жатыр. Банктер өз тарапынан несие алуға жағымды жағдайлар жасауда мысалы несие алу үшін құжаттар тызымын қысқаруы, ипотеканың мерзімінің 30 жылға үзартылуы т.б. Несие нарығының үлғайуна алып келуде.


жүктеу 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау