Синоним сөздердің лексика-семантикалық ерекшеліктері

2. Синонимдердің біреуінің мағынасы екіншісінен кеңірек болады. Мәселен, соғыс деген сөздің мағынасы ұрыс деген сөзден кең, ұстаз сөзі мұғалімнен, демеуші сөзі жебеушіден, дәуір сөзі заманнан, жабу деген кілттеу сөзінің мағынасына қарағанда кең.

3.Синонимдер бір-бірінен мағыналарының аз-көбіне қарай ажыратылуы мүмкін. Мәселен, ат - көп мағыналы, ныспы - бір мағыналы.

4. Синонимдер мағыналарының деректі және дерексіз болып келуіне қарай ажыратылады: маңдай – пешене, іш – құрсақ, бала – перзент, тығу – бұқпантайлау т.б.

5. Синонимдер бір-бірінен ауыспалы мағынада қолдану-қолданылмау қарай ерекшеленеді. Мысалы: көмей мен көмекей. Пештің көмейі, тоғанның көмейі деп қолданылғанмен, адамға келгенде көмей сөзімен қатар, көмекей сөзі де қолданылады. Мысалы: көмейі (көмекейі) бүлкілдейді, көмекей безі, көмекейі белгілі.

6. Синонимдер сөз туғызуға қабілетті және қабілетсіз болып келуіне қарай өзгешеленеді. Сапар мен жол сөздерін алсақ, сапар сөзінен ұзақ сапар, сапар шегу, іссапар (командировка) деген сөз тіркестерін туғызуға болады. Ал жол сөзінен жолай, жолшыбай, жол-жөнекей, жолдама, жолдас, теміржол, жол азық, жолашар, жолаяқ, жол жүру сияқты тіл бірліктерін алуға болады. Ақша, пұл синонимдік қатарларынан ақша сөзінен ақшалы, ақшақұмар, ақшашыл деген сөздер туындаса, пұл сөзінен пұлды деген сөз алынады.