З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)


§6. ХVIII ЅАСЫРДЫЃ ОРТАСЫНДАЅЫ ЋАЗАЋСТАН



жүктеу 44,75 Mb.
Pdf просмотр
бет54/481
Дата04.01.2022
өлшемі44,75 Mb.
#36216
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   481
a7e3c8ceae024defa23fe189d0091236

§6. ХVIII ЅАСЫРДЫЃ ОРТАСЫНДАЅЫ ЋАЗАЋСТАН
Кiшi жљз бен Орта жљз ћазаћтарыныѓ бiр блiгi Ресейдiѓ ћол
астына тудi ћабыл алѕаннан кейiн Ресеймен шекаралас аймаћ-
тардаѕы зара ћарым-ћатынас ћиындап, барѕан сайын шиеленiсе
тљстi. Ћазаћ-Ресей ћарама-ћайшылыѕыныѓ негiзiнде жер дауы
жатты. Патша љкiметi Ћазаћстан жерiн тiкелей тартып алуѕа
жќне ћазаћ-башћџрт ћатынастарыныѓ шиеленiсiн ушыћтыра
тљсуге кштi.
1. Кiшi жљздегi ћарама-ћайшылыћтардыѓ шиеленiсе тљсуi. 1748
жылы Ќбiлћайыр ханныѓ џлы
 
Нџралы 
Кiшi жљздiѓ ханы болды. Жаѓа
билеушi патша ќкiмшiлiгi бџл лауазымѕа ресми тљрде бiрiншi рет
бекiткен ћазаћ ханы едi. Оѕан жылына 600 сом млшерiнде жалаћы
таѕайындалды. Ол зiнiѓ џлдарын аманат ретiнде Орынборѕа тапсы-
руѕа мiндеттендi. Нџралы ханныѓ патша љкiметiне тќуелдiлiгi, оныѓ
ћазаћтар арасында абыройын тљсiрдi, сџлтандар тќуелсiз болуѕа ты-
рысты. Сондыћтан да патша љкiметi шекара шептерiн ныѕайта тљсу-
ге кп  кљш-жiгерiн жџмсауѕа кiрiстi.
Оныѓ љстiне, патша љкiметi ћазаћтардыѓ Жайыћ зенiнiѓ оѓ жаћ
бетiнде кшiп-ћонып жљруге бџрынѕыдан да бетер ћатаѓ тыйым сал-
ды. Ћазаћтарды зеннiѓ оѓ жаѕалауына ткiзбеу маћсатымен оныѓ
сол жаѕалауындаѕы жайылымныѓ шбiн кљзге ћарай ртеп жiберудi
ќдетке айналдырып алды. Мџндай тыйым салулардыѓ бiрћатар се-
бептерi болды. Патша љкiметiнiѓ з тылында баћылау жасау ћиын
тиетiн кшпелiлердiѓ ћарулы ћалыѓ тобын жаћын џстаѕысы келмедi.
Алѕашћыда Ресейдiѓ шекаралыћ iшкi аумаѕына орыс халћын –


38
бiрiншi кезекте казактарды, содан кейiн ћоныс аударатын шаруа-
ларды орналастыру кзделген болатын. Аћырында бiр жаѕынан
ћазаћтардыѓ, екiншi жаѕынан башћџрттар мен ћалмаћтардыѓ ара-
сында бџрыннан орын алып, созылып келе жатћан ћарама-ћайшы-
лыћтар болды. Ћазаћтардыѓ Жайыћ пен Едiл зендерiнiѓ аралыѕы-
на келуi ол ћарама-ћайшылыћтарды ушыћтырып жiберетiн едi.

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   481




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау