З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

Кiшi жљз ћазаћтарыныѓ Ресейдiѓ ћол астына Hтуiнiѓ салдарла-

жүктеу 44,75 Mb.

Pdf просмотр

бет	52/481
Дата	04.01.2022
өлшемі	44,75 Mb.
	#36216

1 ... 48 49 50 51 52 53 54 55 ... 481

a7e3c8ceae024defa23fe189d0091236

Басыбайлы шаруа

8. Кiшi жљз ћазаћтарыныѓ Ресейдiѓ ћол астына Hтуiнiѓ салдарла-
ры.
Кiшi жљз бен Орта жљз ћазаћтарыныѓ бiр блiгiнiѓ Ресейдiѓ
ћол астына туiнiѓ, негiзiнен алѕанда, џзаћћа созылѕан келеѓсiз сал-
дарлары болды. Ћазаћ халћы бiрте-бiрте з тќуелсiздiгiнен айырыла
бастады. Патша љкiметi хандар мен сџлтандарды уаћыт ткен сайын
зiнiѓ бiр айтћанды екi етпейтiн тќртiптi шенеунiктерге айналды-
рып алды.
Патша љкiметi жалпыћазаћтыћ хандыћтыѓ болуын танудан сана-
лы тљрде ћасаћана бас тарту арћылы Ћазаћ мемлекетiнiѓ аумаћтыћ
тџтастыѕын бџзып, бiрлiгiн ыдырата бастады. Iс жљзiнде ћазаћтардыѓ
билеушiлерiмен ешћандай келiсiп алмай-аћ, ћазаћ-орыс шекарасы-
ныѓ бљкiл н бойына ќскери бекiнiстер, ћамалдар, далалыћ шаѕын
бекiнiстер салуды љстi-љстiне љдете бердi. Жайылымдыћ жерлердiѓ
тарыла тљсуi мал сiрумен айналысатын кшпелi жќне жартылай
кшпелi ћазаћтардыѓ шаруашылыћ негiзiн елеулi тљрде шайћалтты.

36
Жџт болѕан жылдары ћазаћтардыѓ мал басын аман саћтап ћалуы
љшiн шекара шебiндегi аймаћтарѕа кшiп баруына рџћсат етiлмедi.
Ћазаћстанныѓ Ресейдiѓ ыћпалына енуi кейiнгi жылдары ћазаћ-
тардыѓ Орта Азия мемлекеттерiмен ћарым-ћатынасыныѓ едќуiр на-
шарлап кетуiне ќкеп соћтырды. Хиуа мен Бџхардыѓ ќскерлерi Оѓ-
тљстiк Ћазаћстанныѓ ћазаћтарына оћтын-оћтын жорыћ жасап тџрды,
алым-салыћ тлеттi. Сонымен ћатар Ресей мен Ћазаћстанныѓ екi
арасындаѕы сауда ћатынастарыныѓ кљшейе тљсуi едќуiр жаѕымды
сипат алды. Ресей ѕалымдары Ћазаћстанды зерттей бастады.
1. Кiшi жљздiѓ Ресейге ћосылуыныѓ негiзгi алѕышарттары мен себептерi
туралы айтыѓдар. 2. А. Тевкелев бастаѕан елшiлiк ћандай ћызмет атћаруѕа
тиiс едi? 3. Кiшi жљз аћсљйектерiнiѓ едќуiр блiгi Ресейдiѓ ћол астына туге
неге ћарсы болды? 4. Кiшi жљз ћазаћтарыныѓ бiр блiгi антћа ћол ћою љрдiсiн
ћалай ткiздi? 5. Ресейдiѓ ћол астына ткеннен кейiн жер дауыныѓ шиеленiсiп
кетуiнiѓ негiзгi себептерiн аныћтаѓдар. 6. Кiшi жљз ћазаћтары бiр блiгiнiѓ
Ресейдiѓ ћол астына туiнiѓ салдарлары ћандай болды?
Басыбайлы шаруа
– Ресейдiѓ 1861 жылѕа дейiн таѕдыры iс жљзiнде поме-
щиктер мен дворяндардыѓ еркiне толыћ тќуелдi болѕан ауылдыћ жердiѓ
тџрѕыны.

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 48 49 50 51 52 53 54 55 ... 481