З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

279
2) Ћырѕыздарды жерге орналастыруды дџрыс жљргiзу љшiн олардыѓ
малын ћайта санау керек. Gйткенi Ф. Щербинаныѓ экспедициясы мџндай
дерек жинаѕан кезде ћырѕыздар мал басына салынатын жаѓа салыћтыѓ
млшерi артып кетедi деген ћауiппен здерiнiѓ мал санын кемiтiп крсет-
кен болатын...
3) Ћырѕыздар здерiнiѓ ежелгi ћоныстарына орналасуы тиiс. Оларды
басћа жаћћа кшiруге болмайды.
4) Ћырѕыздардан тартып алынѕан жерлер олардыѓ здерiне ћайтары-
луы тиiс.
5) Ћырѕыздардан тартып алынѕан жќне орыс шаруалары ћџнарсыз деп
тастап кеткен жерлердiѓ барлыѕы да ћырѕыздарѕа ћайтарылатын болсын...
6) Ћырѕыздар малдарын айдап, бiр орыннан екiншi орынѕа кшiп-
ћонѕан кезiнде олар орыс шаруаларыныѓ жер телiмдерi арћылы еркiн
жќне аћысыз тетiн болсын.
7) Ћыстауларѕа џйытћыѕан бораннан пана болуы жќне малды аман
алып ћалу љшiн олардыѓ тѓiрегiндегi ормандар сол ћалпында тљгел саћта-
луы тиiс.
8) Ћырѕыздарѕа орыс шаруаларымен теѓ жаѕдайда орман телiмдерi де
берiлуi керек.
9) Ћолда бар барлыћ суаттар мен ћџдыћтар мљмкiндiгiнше ћырѕыз-
дардыѓ иелiгiнде ћалуы тиiс; ћоныс аударып келген шаруалардыѓ оларды
ћайтарып беруi не тастап кетуi мљмкiн болмаѕан жаѕдайда ћырѕыздардыѓ
жаѓа ћџдыћ ћазып алуы љшiн тиiсiнше аћы тленуi немесе оларды ћазына
есебiнен ћазып беру керек...
10) Ћырѕыздардыѓ ауылына тиiстi жерлерге поселкелер салуѕа рџћсат
етiлмеуi керек.
11) Мешiтке таяу маѓайда ћоныс аударып келген шаруалардыѓ елдi
мекендер салуына жер берiлмеуi тиiс.
12) Жер телiмдерiнiѓ шекараларын межелеп блу ћырѕыздардыѓ кiл-
дерiнiѓ мiндеттi тљрде ћатысуымен ѕана жљргiзiлетiн болсын».
1907 жылѕы 20 мамырда Дала генерал-губернаторыныѓ Дала лкесi
ћырѕыздарыныѓ мџћтаж мќселелерi бойынша ткiзген кеѓесiнiѓ мате-
риалдары. Омбы, 1908, 12–13-беттер.

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: