З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

Жаѓашеп аймаѕыныѓ ћџрылуы (1835)

жүктеу 44,75 Mb. Pdf просмотр бет 168/481 Дата 04.01.2022 өлшемі 44,75 Mb. #36216

3. Жаѓашеп аймаѕыныѓ ћџрылуы (1835).  Жаѓаелек шекара шебiндегi бекiнiстердiѓ ћџрылысы аяћталѕаннан кейiн  1835 жылѕы 5 наурызда  Министрлер Кабинетiнiѓ  «Орынбор губерниясыныѓ ћыр- ѕыз (ћазаћ. –  авт .) даласымен шекарасында жаѓа шекара шебiн ћџру туралы»  Ережесi бекiтiлдi. Бџл Ереже бойынша  Ор  жќне  Троицк бекiнiстерi аралыѕында тетiн Орынбор шекаралыћ шебi ћазаћ даласыныѓ iшкi жаѕына ћарай iлгерi жылжытылды. Ћазаћтар таѕы да 4 миллионѕа жуыћ десятина жерiнен айырылып шыѕа келдi. Мџныѓ зi клемi жаѕынан бљкiл Орынбор губерниясыныѓ трт- тен бiрiне теѓ едi. Жаѓа жќне ескi шекаралыћ шептер арасындаѕы аумаћћа казак- тарды орналастыруѕа бџйрыћ берiлдi. Казактарѕа ћолайлы болуы љшiн жаѓа шекара шебiнiѓ н бойында енi 15 шаћырым келетiн ал- ћап Орынбор казак ќскерлерiнiѓ меншiгi ретiнде блiп берiлдi. Ал ћалѕан жерлер мемлекет меншiгiне туi тиiс делiндi. Жаѓа аумаћћа орналасћан халыћ таѕы да ќскерилер мен казактар болып шыћты. Жаѓа Ережеге сќйкес ћазаћтар жаѓа шекара шебiнiѓ сыртћы жаѕына кшуге тиiс болды. Gздерiнiѓ бџрынѕы атаћоныстарынан айырылмау љшiн олар неше тљрлi айла-шарѕылар жасауѕа дейiн бар- ды. Мќселен, бiзге Кенесары Ћасымџлы жасаћтарыныѓ шабуылы мен озбырлыѕынан ћџтылу ћиын болады деген шаѕым айтты. Осын- дай ћыруар кп шаѕым айтылып, тiнiш жасалѕаннан кейiн Орынбор лкесiнiѓ басшылыѕы ћазаћтарды ћоныстарында уаћытша ћала тџру- ына рџћсат еттi. Бiраћ бџрынѕы з жерлерiн здерi жалѕа алып, аћы тлеп тџратын болды. Жаѓа шекара шебiндегi аймаћтар еѓ бiр ћџнарлы да шџрайлы жерлер болатын. Онда кљнi кешеге дейiн ћыпшаћтар мен жаѕалбай- лы руларыныѓ 12 мыѓѕа тарта отбасы кшiп-ћонып жљретiн. Бџл ћоныстан ыѕыстырылѕан ћазаћтар кейiнiрек Кенесары Ћасымџлы бастаѕан ктерiлiске белсене ћатысты. Ћазаћ даласына ћарай iлгерi жылжытылѕан шекара шебiнде  Им- ператорское, Наследницкое, Константиновское, Николаевское жќне Михайловское  бекiнiстерi алѕашћы жылдыѓ зiнде-аћ тџрѕызылды. Жаѓа шекара шебiнде Орынбор казактары мен 9 жќне 10- жүктеу 44,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз